Nowe maszyny dla kopalń węgla brunatnego

GEOLAND Consulting International Sp. z o.o.
od 1991 roku partner Presspubliki - wydawcy dziennika "RZECZPOSPOLITA"

Infrastruktura - Środowisko - Energia
Dodatek lobbingowy do "RZECZPOSPOLITEJ".
9 września 2008 r.

in english

Możliwości projektowo-produkcyjne polskiego zaplecza produkcyjnego

Nowe maszyny dla kopalń węgla brunatnego

Rozmowa z Maciejem Przybyłą, prezesem FUGO S.A. Konin i
Norbertem Wocką z SKW Zgorzelec

Czy i jak polski przemysł jest przygotowany i czy podoła wymogom umaszynowienia przyszłej kopalni węgla brunatnego - Legnica?

Począwszy od 1980 r. krajowy przemysł węgla brunatnego nie importował ani jednej koparki oraz ani jednej zwałowarki. Całe zapotrzebowanie kopalni zostało pokryte dostawami krajowymi. Polska należy do grona jedynie kilku krajów w skali światowej, które są samowystarczalne w budowaniu tych maszyn. Do grona czołowych firm zaplecza technicznego zalicza się między innymi FUGO S.A. w Koninie, FAMAK S.A. w Kluczborku i Biuro Projektowo-Techniczne SKW w Zgorzelcu.

W ostatnich latach wybudowano dla kraju i zagranicy maszyny i urządzenia dla kopalń węgla brunatnego, które nie ustępują pod względem technicznym produktom renomowanych firm światowych. Te osiągnięcia są dowodem na to, że polska gospodarka korzystając ze swego potencjału sama może zbudować nowe zagłębie górniczo-energetyczne oparte na węglu brunatnym. Przykładem mogą być koparki wielonaczyniowe typoszeregu KWK zaprojektowane i zbudowane przez polskich inżynierów. W kopalniach z powodzeniem pracują koparki KWK-1200 i KWK-1500. Ostatnio wprowadzono do eksploatacji koparkę do trudnourabialnych skał nadkładowych KWK-910 w BOT KWB Turów.

Polscy projektanci zaprojektowali bardzo udany typoszereg zwałowarek taśmowych serii ZGOT-6300, ZGOT-11500 i ZGOT-15400. Zwałowarki te są konkurencyjnym produktem dla zwałowarek niemieckich - uważanych przez specjalistów za najlepsze na świecie. Największa z nich to zwałowarka ZGOT-15400 (zdj. 2) zbudowana dla KWB Bełchatów przez konsorcjum firm SKW Zgorzelec, FAMAK S.A. Kluczbork. Jest to największa samojezdna maszyna wyprodukowana dotychczas w Polsce, na bazie własnej myśli technicznej. Długość jej w rozwinięciu wynosi 220 m, wysokość 55 m, masa ca 3600 t. Zwałowarka ta zdobyła uznanie, otrzymując wiele prestiżowych nagród i wyróżnień w kraju i za granicą (I nagroda NOT za 2005 rok, tytuł "Konstruktor 2006 roku" czy uznanie zagranicznych czasopism technicznych, np. amerykańskiego Design News).

Jako inne przykłady konkurencyjności polskiego przemysłu w tej branży można przytoczyć wygranie przez polskie firmy (SKW - projekt, FUGO S.A. - producent) międzynarodowych przetargów na dostawy transporterów gąsienicowych do kopalni greckiej oraz modernizację 5 koparek w Bułgarii.

Co może być przyczyną istotnych trudności w realizacji takiego zadania, jak umaszynowienie Kopalni Węgla Brunatnego - Legnica lub Gubin, przecież to jest kilkadziesiąt tysięcy ton maszyn i urządzeń?

Przede wszystkim czas. Umiejętne realizowanie takich zadań wymaga rozeznania i przygotowania ze stosownym wyprzedzeniem procesów produkcyjnych. Prawie 1/3 czasu realizacyjnego wymagana jest na opracowania projektowo-konstrukcyjne, które stosunkowo niewiele kosztują, ale zabierają dużo czasu. Konieczne jest więc podjęcie wyprzedzających działań projektowych i to nawet już w okresie wyprzedzającym ostateczne zatwierdzenie inwestycji do realizacji. Oddanie do eksploatacji pierwszej koparki o dobowej zdolności produkcyjnej ca 130 tys. m_c³ - może nastąpić po 4-5 latach, licząc od daty rozpoczęcia prac projektowych lub po 3 latach jeżeli opracowania projektowe umożliwiające rozpoczęcie ich produkcji będą gotowe.

Istniejące zaplecze produkcyjne i projektowe w tej branży posiada już wiele własnych rozwiązań - jak dalece można z tego skorzystać?

Każda nowa kopalnia węgla brunatnego powstaje na nowym złożu, na którym są różnorakie uwarunkowania górniczo-geologiczne, decydujące m.in. o rozwiązaniach projektowych maszyn. Konstrukcja koparek, zwałowarek oraz przenośników taśmowych musi każdorazowo uwzględniać specyfikę nowego złoża.

Ponadto postęp techniczny oraz doświadczenia minionych 30 lat - mają swoje prawa do ich uwzględniania w nowych rozwiązaniach projektowych, które jednak mogą bazować na decydujących o powodzeniu (w tej branży) zdobytych bezcennych doświadczeniach eksploatacyjnych.

Z całą stanowczością stwierdzamy, iż można wykorzystać istniejące rozwiązania, bądź uwzględniając dotychczasowe doświadczenia zaproponować nowe.

Branża węgla brunatnego jest jedną z niewielu branż przemysłowych w kraju, która udowodniła, że potrafi całkowicie realizować całe przedsięwzięcia związane z budową kopalń odkrywkowych i to prawie z wyłącznym angażowaniem przemysłu krajowego. Oznacza to wiele tysięcy dodatkowych miejsc pracy w kraju, nie tylko w czasie budowy kopalń, ale i po jej zakończeniu. Polska myśl projektowa i urządzenia na niej bazujące są stosowane i pracują w wielu krajach świata.

Podsumowując należy stwierdzić, że posiadamy jako kraj wszystkie atrybuty w postaci zaplecza naukowego, projektowego i firm zaplecza technicznego oraz - co jest wielkim kapitałem - duże doświadczenie w utrzymaniu, modernizacji "starych" i budowie nowych koparek wielonaczyniowych i zwałowarek taśmowych. Dla sukcesu w rozwoju branży węgla brunatnego w Polsce - to jest podwojenia za 30 lat wydobycia węgla brunatnego do poziomu 120 mln Mg rocznie potrzebna jest nowa Polityka energetyczna wraz z programem rządowym budowy nowych kopalń węgla brunatnego. Program winien zakładać nowe inwestycje w czasie i miejscu. Dla przyjętego Programu polskie zaplecze techniczne węgla brunatnego jest w pełni przygotowane do wielkiego wyzwania budowy i wyposażenia nowych polskich kopalń w polskie maszyny i urządzenia. Potencjał naszego przemysłu związanego z branżą węgla brunatnego, o którego największych możliwościach produkcyjnych i projektowych stanowią firmy Grupy Kapitałowej FUGO, to jest: FUGO S.A. w Koninie, FAMAK S.A. w Kluczborku, Fugo Odlew Sp. z o.o. w Koninie oraz ściśle współpracujące Biuro Projektowo-Techniczne SKW w Zgorzelcu oraz pozostałych firm zaplecza gwarantuje zaprojektowanie oraz wyprodukowanie nowoczesnych typoszeregów maszyn i urządzeń dla nowych kopalń węgla brunatnego w naszym kraju.

Dziękuję za rozmowę.