Infrastruktura - Środowisko - Energia
Dodatek lobbingowy do "RZECZPOSPOLITEJ".
19 grudnia 2007 r.

in english

Inteligentna Energia - Program dla Europy

prof. Tadeusz Skoczkowski - prezes Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A.
mgr inż. Antonina Kaniszewska - Krajowy Punkt Kontaktowy programu IEE, KAPE S.A.

Komisja Europejska dokonała wyboru przyszłości energetycznej Wspólnoty określając energię naszego jutra jako "zrównoważoną, konkurencyjną i bezpieczną". Realizacja tego zamierzenia, oprócz wielu innych działań, wymaga rzeczy chyba najtrudniejszej - zmiany naszego sposobu myślenia o energii, sposobach jej uzyskiwania i wykorzystywania. Inteligentna Energia - Program dla Europy stanowi narzędzie Unii Europejskiej służące realizacji tego celu.

Nazwa programu jest łatwa do rozszyfrowania - energia w Europie musi być wytwarzana i użytkowana w inteligentny sposób. Musimy nauczyć się wykorzystywać przeogromne odnawialne zasoby energii i zrobić wszystko, aby ograniczyć straty energii.

Program Inteligentna Energia - Program dla Europy 2007 - 2013 stanowi kontynuację dotychczas realizowanego programu Inteligentna Energia - Europa 2003 - 2006.

Nowością jest to, że w 2007 roku Program IEE został włączony do Programu Ramowego na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji 2007 - 2013 (CIP), który służy realizacji celów wyznaczonych przez nową Strategię Lizbońską.

Program Ramowy na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji ma na celu zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw (w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw MŚP), promowanie wszelkich form innowacji (w tym innowacji ekologicznych), przyspieszenie tworzenia trwałego, konkurencyjnego i innowacyjnego społeczeństwa informacyjnego o charakterze integrującym oraz promowanie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii we wszystkich sektorach gospodarki.

Podprogramami wchodzącymi w skład Programu CIP są:

1. Program na Rzecz Przedsiębiorczości i Innowacji,
2. Program na Rzecz Wspierania Polityki w zakresie Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych (TIK),
3. Inteligentna Energia - Program dla Europy.

Planowany budżet Programu na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji 2007 - 2013 wynosi 3 631 mln euro.

Całkowity budżet dla programu IEE na lata 2007 - 2013 wynosi 727 mln euro.

Program IEE składa się z trzech podprogramów, których głównymi celami są:

• poprawa efektywności energetycznej oraz racjonalne wykorzystanie zasobów energetycznych (SAVE),
• promowanie nowych i odnawialnych źródeł energii oraz wspieranie dywersyfikacji źródeł energii (ALTENER),
• promowanie efektywności energetycznej oraz zastosowanie nowych i odnawialnych źródeł energii w transporcie (STEER).

Przewidziane są również działania zintegrowane obejmujące łączenie różnych instrumentów, narzędzi i podmiotów.

W ramach IEE dofinansowane mogą być projekty służące promocji i rozpowszechnianiu działań związanych z OŹE i efektywnością energetyczną oraz projekty dotyczące upowszechniania najlepszych technik, procesów, produktów i praktyk z tych dwóch obszarów. IEE nie jest programem inwestycyjnym, chociaż Komisja Europejska przewiduje uruchomienie tzw. projektów powielania, które mogą uwzględniać finansowanie inwestycji o dużym znaczeniu promocyjnym.

W ramach podejmowanych działań można wyodrębnić zagadnienia tematyczne dotyczące: budownictwa, przemysłu, produktów konsumenckich, odnawialnych źródeł energii, ogrzewania i chłodzenia oraz biopaliw. Podstawowe działania kluczowe wymienione są w ramce.

Program IEE przewiduje działania w pięciu obszarach interwencji: umożliwienie działań politycznych, transformacja rynku, zmiana zachowań, dostęp do kapitału i szkolenia. Wszystkie one mają służyć budowie zrównoważonego systemu energetycznego.

W ramach wymienionych działań Komisja Europejska corocznie publikuje Program Roboczy IEE, w którym określone są priorytety, budżet, zasady finansowania, kryteria wyboru oraz procedury obowiązujące w danym roku. Również każdego roku będzie ogłaszany konkurs (wezwanie do składania wniosków) oraz przetargi na projekty zamówione przez Komisję Europejską.

Najbliższe ogłoszenie wezwania do składania wniosków planowane jest na luty 2008 r. Na dofinansowanie projektów przewidywany jest budżet około 50 mln euro.

Europejski Dzień Informacyjny na temat najbliższego konkursu odbędzie się w Brukseli 31 stycznia 2008 r. podczas drugiego Europejskiego Tygodnia Zrównoważonej Energii. Krajowe Dni Informacyjne planowane są na marzec 2008 r.

Wsparciu podlegają tylko projekty o wymiarze europejskim, co w praktyce oznacza ich bezpośrednie przyczynienie się do realizacji celów programu i możliwość ich wykorzystania w całej Wspólnocie oraz projekty narodowe związane z utworzeniem lokalnych i regionalnych agencji energetycznych.

Dofinansowanie w ramach programu IEE wynosi 75% kosztów kwalifikowanych, przy czym koszty pośrednie finansowane są w 60% (w odniesieniu do bezpośrednich kosztów personalnych).

Finansowanie projektów w ramach programu IEE kieruje się następującymi zasadami:

• projekty muszą mieć charakter współpracy międzynarodowej (minimum 3 partnerów w konsorcjum pochodzących z różnych krajów),
• nie są dofinansowywane działania jednorazowe realizowane lokalnie bez wyraźnego elementu współpracy, ale działania wspólnie realizowane, które dają efekt na poziomie całej Unii,
• ponadtechnologiczny charakter programu ma rozwiązywać pozatechnologiczne bariery i stymulować rozwój rynku w UE,
• nie są dofinansowywane koszty inwestycyjne oraz projekty badawcze,
• czas trwania jednego projektu nie może przekroczyć 3 lat,
• beneficjentami pomocy mogą być prywatne i publiczne osoby prawne. Osoby fizyczne nie mogą być partnerem w projekcie.

W przypadku tworzenia lokalnej lub regionalnej agencji energetycznej zasady finansowania są bardzo podobne, przy czym obowiązuje tu zasada: "jeden wniosek - jedna agencja". Wniosek składają jednostki lokalnych lub regionalnych władz publicznych. Agencje podpisują umowy na dofinansowanie na 36 miesięcy oraz zobowiązują się do prowadzenia działalności przez kolejne 5 lat po zakończeniu trzyletniego okresu dofinansowania. Możliwe finansowanie sięga 75%, ale nie więcej niż 250 tys. euro.

Więcej informacji na temat Programu IEE oraz przykłady projektów można znaleźć na stronie http://ec.europa.eu/energy/intelligent/index_en.html, polskiej stronie Programu CIP prowadzonej przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości www.cip.gov.pl lub w Krajowym Punkcie Kontaktowym prowadzonym w Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A.

Kontakt:

Krajowy Punkt Kontaktowy programu "Inteligentna Energia - Program dla Europy"
www.cip.gov.pl

Materiał sfinansowany ze środków
Ministerstwa Gospodarki

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
00-560 Warszawa, ul. Mokotowska 35
tel. (22) 626-09-10
fax (22) 626-09-11
www.kape.gov.pl