Energia - Środowisko
Dodatek promocyjno-reklamowy do "RZECZPOSPOLITEJ".
21 grudnia 2005 r.
in english

Projekt ten, współfinansowany przez Unię Europejską, przyczynia się do zmniejszania różnic społecznych i gospodarczych pomiędzy obywatelami Unii
Oczyszczanie ścieków i dostawa wody dla miasta Poznania
Rozmowa z Ryszardem Grobelnym, prezydentem Poznania
Czy łatwo było uzyskać środki z Komisji Europejskiej?
Kiedy Poznań składał wniosek o dofinansowanie z przedakcesyjnego funduszu ISPA, reguły pozyskiwania środków europejskich były w Polsce mało znane. W przygotowaniu wniosku pomagała nam firma doradcza. Mimo naszego małego doświadczenia, wniosek został sporządzony solidnie, na wysokim poziomie merytorycznym i zyskał uznanie w oczach Komitetu Zarządzającego ISPA, co zostało potwierdzone podpisaniem memorandum finansowego przez Komisję Europejską. Obecni beneficjenci mają oczywiście ułatwione zadanie, bo zasady pozyskiwania środków są już ogólnie znane, a "starzy" beneficjenci przetarli ścieżkę żmudnych procedur dla nowych wnioskodawców. Oprócz tego beneficjenci na bieżąco wymieniają się doświadczeniami w zakresie pozyskiwania środków oraz realizacji projektów.
Miasto zdecydowało się modernizować system wodno-kanalizacyjny za pieniądze unijne oraz spółki wodociągowej Aquanet S.A. Jednak wcześniej rozważany był wariant dokapitalizowania poznańskich wodociągów w drodze prywatyzacji. Przygotowania do niej były już bardzo zaawansowane, rozpisano nawet przetarg, który cieszył się sporym zainteresowaniem europejskich potentatów tej branży. Dlaczego ostatecznie zrezygnowano z prywatyzacji?
Poznański projekt miał być w założeniu realizowany w formie partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Zakładało ono wyłonienie w przetargu tzw. koncesjonariusza - firmy, która otrzymałaby koncesję na eksploatację systemu wodociągowo-kanalizacyjnego, w zamian za co przeprowadziłaby na własny koszt inwestycje polegające na modernizacji i rozbudowie ujęć wody, stacji uzdatniania oraz sieci wodociągowej. Rada Miasta Poznania odstąpiła w maju 2002 r. od koncepcji PPP, głównie z powodu braku przepisów prawa dotyczących tej formy realizowania inwestycji, a także ze względu na możliwość uzyskania dofinansowania z funduszy unijnych.
Jakie znaczenie ma dla miasta realizacja tego projektu?
Korzyści wymierne to zwiększenie przepustowości poznańskich oczyszczalni ścieków oraz zmodernizowanie systemu kanalizacyjnego na terenie Poznania i w gminie Tarnowo Podgórne.
Oprócz oczywistych korzyści środowiskowych polegających na zmniejszeniu ilości ścieków odprowadzanych do Warty i poprawie ich jakości, miasto zyskuje doświadczenie w realizacji jednego z większych w Polsce projektów ekologicznych. Cieszymy się także z poprawy jakości wód Jeziora Kierskiego, nad którym często odpoczywają poznaniacy.
Jakie problemy towarzyszą sprawnej realizacji projektu?
Realizacja tak dużego projektu jest procesem bardzo złożonym. Z jednej strony należy zapewnić nadzór techniczny nad wykonywanymi robotami budowlanymi, z drugiej strony - obsługę finansową, spełniając jednocześnie szereg skomplikowanych procedur wynikających z zasad zarządzania Funduszem Spójności. W tym celu powołaliśmy Jednostkę Realizującą Projekt, w której pracują profesjonaliści zajmujący się fachowym wdrażaniem projektu. Najwięcej problemów stwarzają często zmieniające się procedury i skomplikowany system podejmowania decyzji przez instytucje szczebla centralnego. Z dnia na dzień nabieramy jednak większego doświadczenia, które z pewnością będzie procentować przy kolejnych projektach współfinansowanych ze środków europejskich, podejmowanych przez miasto.
Dziękuję za rozmowę.
EM
www.city.poznan.pl
|
W październiku 1999 roku został złożony do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, przygotowany przez Urząd Miasta Poznania i Poznańskie Wodociągi i Kanalizację Sp. z o.o. (obecnie Aquanet S.A.), wniosek o pomoc finansową na realizację inwestycji "Oczyszczanie ścieków i dostawa wody dla miasta Poznania". Wniosek został zaakceptowany przez Komitet Zarządzający Komisji Europejskiej 16 lipca 2001 r., co pozwoliło na podpisanie Memorandum Finansowego przez Komisję Europejską w dniu 7 września 2001 r. i rząd Polski 14.02.2002 r.
Całkowity budżet projektu wynosi 104,4 milionów euro, z czego dofinansowanie z Funduszu Spójności wynosi 57%, czyli 59,9 milionów euro, a środki krajowe stanowią 43%, czyli 44,9 milionów euro. W ramach projektu Aquanet wykona również inwestycje wodociągowe o wartości ponad 43 milionów euro (koszty niekwalifikowane). Wykonanie wszystkich inwestycji w ramach kosztów kwalifikowanych i niekwalifikowanych zapewni osiągnięcie efektu ekologicznego założonego we wniosku o pomoc.
Miasto Poznań wraz z Aquanetem powołały Jednostkę Realizującą Projekt, czyli PIU (Project Implementation Unit). PIU współpracuje z Inżynierem Kontraktu, Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ministerstwem Środowiska i Ministerstwem Finansów.
Ogólnym celem projektu jest ograniczenie zrzutu nieoczyszczonych ścieków do rzeki Warty, co podniesie stan czystości wody w jej dopływach i Jeziorze Kierskim. Da się to osiągnąć przez rozbudowę i modernizację technologiczną oczyszczalni ścieków: Lewobrzeżnej Oczyszczalni Ścieków (LOŚ) i Centralnej Oczyszczalni Ścieków (COŚ) oraz systemu przesyłania ścieków w mieście i obszarach z nim sąsiadujących.
Projekt "Oczyszczanie ścieków i dostawa wody dla miasta Poznania" umożliwi pełne wykorzystanie obecnych mocy przerobowych oczyszczalni na poziomie 250 000 m3/d, co jest zgodne z wymaganiami unijnymi i normami krajowymi. Ta przepustowość wystarczy do oczyszczania ścieków produkowanych w aglomeracji poznańskiej. Zwiększy się również liczba przyłączy kanalizacyjnych z 83% (2000 rok) do 99,6% (2020 rok), a obecny zrzut ścieków do rzeki Warty zostanie zmniejszony o 33 000 m3/d.
Dzięki modernizacji niemal 100% osadów zostanie ponownie wykorzystanych, ponieważ wysuszone mogą być użyte jako paliwo biologiczne do produkcji energii lub jako warstwa pokrywająca wysypiska odpadów.
Kolejną korzyścią będzie ograniczenie emisji do atmosfery składników o przykrym zapachu, co znacznie poprawi jakość życia ludzi mieszkających w sąsiedztwie LOŚ i COŚ oraz przywróci atrakcyjność tym terenom. Polepszą się też warunki wypoczynku nad akwenami w Poznaniu i okolicach.
Projekt podzielony jest na trzy części: Modernizacja i rozbudowa Lewobrzeżnej Oczyszczalni Ścieków, Modernizacja i rozbudowa systemu kanalizacji, Gospodarka osadowa w Centralnej Oczyszczalni Ścieków i jest realizowany przez sześć kontraktów na roboty:
1. Modernizacja Lewobrzeżnej Oczyszczalni Ścieków przy ul. Serbskiej w Poznaniu
Kontrakt nr 1 jest w fazie procedury przetargowej. Zakresem obejmuje on modernizację istniejącej oczyszczalni mechanicznej, przy zachowaniu ciągłej pracy obiektu oraz budowę oczyszczalni biologicznej o łącznej wydajności 50.000 m3/d.
2. Modernizacja i rozbudowa systemu kanalizacji - Poznań, etap I
Kontrakt obejmuje realizację trzech zadań:
-
Zadanie 1 - Modernizacja przelewów na kanalizacji ogólnospławnej w Poznaniu - Zadanie to w połączeniu z rozbudową wydajności systemu kanalizacyjnego wyeliminuje zrzut ścieków sanitarnych do Warty w okresach bezdeszczowych i zmniejszy częstotliwość zrzutu ścieków sanitarnych wymieszanych z wodą deszczową podczas dużych opadów deszczu.
-
Zadanie 2 - Remont i modernizacja systemu rurociągów tłocznych między pompownią Garbary, LOŚ i kolektorem prawobrzeżnym - Realizacja tego zadania pozwoli na przesyłanie ścieków w ilości 157 000 m3/d do obu oczyszczalni i niemalże całkowitą eliminację zrzutu nieoczyszczonych ścieków do Warty.
-
Zadanie 3 - Kolektor sanitarny w ul. Żarnowieckiej, od ul. Przelot do ul. Polskiej w Poznaniu - Realizacja zadania pozwoli na utworzenie odpowiedniego systemu przesyłania ścieków z Tarnowa Podgórnego do istniejącej sieci kanalizacyjnej Poznania.
Kontrakt realizuje konsorcjum: Hydrobudowa 6 S.A. - lider konsorcjum, Hydrobudowa 9, Per Aarsleff Polska Sp. z o.o.
3. Modernizacja i rozbudowa systemu kanalizacji - Poznań, etap II
-
Zadanie 1 - Kolektor prawobrzeżny II od istniejącego kolektora Górnej Strefy do istniejącego rurociągu tłocznego - Budowa nowego kolektora pozwoli na usprawnienie przesyłu grawitacyjnego ścieków do Centralnej Oczyszczalni Ścieków.
-
Zadanie 2 - Kolektor ogólnospławny "A" między ulicą Kościelną a aleją Niepodległości wraz z modernizacją przelewu w rejonie ul. Kościelnej w Poznaniu - Budowa kolektora pozwoli na odprowadzanie ścieków z zachodniej części miasta i wyeliminowanie zrzutu ścieków surowych do odbiornika (Bogdanka), a także stworzy dodatkową możliwość odebrania ścieków od nowych mieszkańców z terenu Smochowic, wschodniej części gminy Tarnowo Podgórne i Kiekrza.
Kontrakt realizuje konsorcjum: Maxer S.A. i Hydrobudowa 9 Sp. z o.o.
4. Kanały sanitarne wraz z pompowniami sieciowymi i rurociągami tłocznymi na terenie gminy Tarnowo Podgórne
Kontrakt nr 4 jest w fazie procedury przetargowej. Wykonawca będzie miał 30 miesięcy, od daty podpisania kontraktu, na jego realizację. Efektem inwestycji będzie kanalizacja wschodniej części gminy Tarnowo Podgórne oraz ograniczenie ekologicznej degradacji Jeziora Kierskiego.
Kontrakt będzie prowadzony zgodnie z warunkami kontraktowymi FIDIC.
5. Zagospodarowanie biogazu i termiczne suszenie osadów na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków
Wykorzystanie biogazu do wytwarzania energii elektrycznej oraz termiczne osuszanie osadów zasadniczo poprawią gospodarkę energetyczną i gospodarkę odpadami w obiektach oczyszczania ścieków. Rocznie zaoszczędzi się 21 900 MWh energii elektrycznej. Objętość osadów ulegnie zmniejszeniu z około 73 000 m3 rocznie do 24 000 m3 rocznie. Niemal 100% osadów zostanie ponownie wykorzystane.
Kontrakt realizuje konsorcjum: Budimex S.A. - lider konsorcjum, Cadagua S.A., Ferrovial Agroman S.A.
6. Modernizacja dwóch wydzielonych komór fermentacyjnych na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków
Roboty obejmują budowę dwóch nowych komór fermentacyjnych (WKF) o pojemności 5000 m3. Komory są jednym z elementów gospodarki osadowej na oczyszczalni ścieków. W nowych WKF przetwarzany będzie osad zarówno z Centralnej Oczyszczalni Ścieków, jak i z Lewobrzeżnej Oczyszczalni Ścieków, dostarczany z nich rurociągami tłocznymi. W wyniku fermentacji osadu uzyskiwany będzie biogaz, który zostanie wykorzystany energetycznie - będzie przetworzony w energię cieplną i elektryczną (kontrakt nr 5). Energia ta wykorzystana zostanie na cele własne oczyszczalni, a jej nadmiar zostanie sprzedany.
Kontrakt realizuje firma Mitex S.A.
Ponadto beneficjent podpisał dwa kontrakty usługowe - na nadzór i zarządzanie projektem oraz na pomoc techniczną.
Jaromir Mikołajczak
Filip Nowak
|