Infrastruktura – Środowisko – Energia
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
20 marca 2007 r.
MPK… historia pewnego sukcesu
Rozmowa z dr. Krzysztofem Wąsowiczem, prezesem Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego – Łódź Sp. z o.o.
Proszę ocenić MPK – Łódź na tle branży w Polsce.
Cieszymy się dobrą opinią instytucji finansowych, z którymi współpracujemy i w tej kwestii mogę powiedzieć tak: życzę wszystkim przedsiębiorstwom w Polsce, aby były traktowane tak, jak Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź Spółka z o.o.
W 2006 roku zostaliśmy uhonorowani nagrodą Banku BPH dla „Najbardziej dynamicznej i nowatorskiej spółki komunalnej”. Przedsiębiorstwo zostało nagrodzone za całokształt działalności. Co roku w tej kategorii nagradzana jest tylko jedna firma.
Dzięki dobrej opinii finansistów także przez branżę jesteśmy postrzegani coraz lepiej i nasz pozycja w rankingu przedsiębiorstw komunikacji miejskiej stale rośnie. Dodam jeszcze, że doskonałym dowodem na dobrą pozycję MPK – Łódź jest współpraca z notowaną na londyńskiej giełdzie brytyjską grupą Arriva, jednym z największych operatorów publicznego transportu w Europie. Współpracujemy także z przedsiębiorstwem komunikacji miejskiej Dopravny Podnik z Bratysławy. Chcemy współdziałać z największym przewoźnikiem słowackim przy szukaniu nowoczesnych rozwiązań technicznych, lobbować na rzecz wspólnych przedsięwzięć i wymieniać się informacjami na temat pozyskiwania środków z funduszy unijnych na unowocześnienie komunikacji miejskiej. Podjęliśmy także współpracę z lwowskim odpowiednikiem naszego przedsiębiorstwa w zakresie remontu tramwajów dla potrzeb zagranicznego partnera. MPK – Łódź, które przynosiło straty, teraz generuje zyski.
Wypowiedź Włodzimierza Tomaszewskiego, wiceprezydenta Łodzi
Tramwaj regionalny to inwestycja wpisująca się w system dostępności komunikacyjnej Łodzi. Tak jak buduje się wokół miasta obwodnicę, tak i w samej Łodzi staramy się budować coś w rodzaju wewnętrznych „obwodnic”, które będą pozwalać na przemieszczanie się wokół centrum miasta. Na tramwaj regionalny zdecydowaliśmy się, żeby zachęcać ludzi do szybkiego i wygodnego korzystania z komunikacji publicznej, tak by jak najmniej samochodów wjeżdżało do centrum. Ten tramwaj będzie uprzywilejowany przez system sterowania komunikacją i sygnalizacją świetlną, co oznacza, że na całej trasie będzie miał zawsze zielone światło. Dzięki temu wyraźnie skróci się czas podróży. Ta linia stworzy podstawowy kręgosłup komunikacji tramwajowej w Łodzi, będzie przebiegać wzdłuż osi północ – południe otwierając się przy tym na całą aglomerację łódzką. W dalszej kolejności linia owa zostanie skojarzona ze Zgierzem i Pabianicami. W Łodzi na całej trasie zostanie wymienione torowisko, infrastruktura, przystanki i trakcja. Także wagony będą nowe, co sprawi, że będzie to najnowocześniejszy obiekt komunikacji publicznej w Łodzi. Da to łodzianom możliwość łatwego przemieszczania się z jednego końca miasta na drugi wzdłuż szlaku, na którym odnotowujemy największy potok pasażerów. Tramwaj regionalny będzie obsługiwać największą liczbę ludzi, zarówno mieszkańców Łodzi, jak i przyjezdnych spoza niej, z całej aglomeracji. W przeszłości projektowano w Łodzi budowę metra. Przy dzisiejszych potokach pasażerskich jego realizacja raczej nie będzie podjęta w najbliższych dziesięcioleciach. Choć ten tramwaj skutecznie nam metro zastąpi, nie rezygnujemy z ambicji budowy tunelu komunikacyjnego, ale rezerwujemy go na planowaną europejską kolej ekspresową na odcinku między Dworcem Fabrycznym i Dworcem Kaliskim. W tunelu będzie druga para torów, z której będzie mogła korzystać kolej regionalna. W nieco dalszej przyszłości, gdy skojarzy się te środki komunikacji publicznej, dostępność komunikacyjna miasta dla mieszkańców oraz osób przyjeżdżających z regionu, kraju czy zagranicy będzie dużo łatwiejsza. Jeśli jeszcze uda nam się powiązać ze szlakiem kolejowym – a w tym celu można wykorzystać środki unijne – nasze lotnisko im. Władysława Reymonta, to będziemy mieli wówczas bardzo funkcjonalny model komunikacji w Łodzi. n |
Jak się udało doprowadzić do takiego stanu?
Kilka lat temu spółka stanęła przed realną groźbą upadłości. W 2003 roku po drastycznym ograniczeniu środków na komunikację, zmniejszeniu wynagrodzenia MPK – Łódź o ponad 30 milionów złotych i braku precyzyjnie określonych kierunków działania dla sprostania nałożonym zadaniom przewozowym, przedsiębiorstwo z miesiąca na miesiąc traciło płynność finansową. Wysokie zadłużenie kredytowe, kredyty przeterminowane, zniechęciły banki do udzielania kolejnych kredytów. Nowo powołany, we wrześniu 2003 roku, zarząd spółki pod moim kierownictwem zdawał sobie sprawę, że priorytetowe jest sprecyzowanie zadań i konsekwentne ich realizowanie, zmierzające przede wszystkim do odzyskania płynności finansowej.
W październiku 2003 roku powstał dokument „Program naprawczy na lata 2003-2005”, który uzyskał aprobatę Rady Nadzorczej spółki i został przyjęty do realizacji. Przewidywał on zmiany właściwie w każdym obszarze działalności MPK – Łódź: eksploatacyjnym, technicznym, organizacyjnym i ekonomicznym. Zdecydowanie najtrudniejszym zadaniem było odzyskanie równowagi finansowej i restrukturyzacja zatrudnienia tak, aby nikogo nie pozostawić bez środków do życia.
W 2005 rok spółka weszła ze zrealizowanym w pełni „Programem naprawczym”. Od dwóch lat MPK – Łódź wypracowuje dodatni, 10-milionowy wynik brutto, a należy przy tym pamiętać, że 2003 rok zakończył się stratą przekraczającą 22 miliony złotych.
Zrestrukturyzowaliśmy koszty, wprowadziliśmy zmiany organizacyjne pozwalające na uproszczenie struktury spółki, znacznie silniej – poprzez system kontraktów menedżerskich – powiązaliśmy realizowane cele i wyniki komórek z wynikiem finansowym spółki.
Odzyskanie zaufania banków bardzo przyspieszyło powrót do równowagi finansowej przez uzyskanie możliwości wsparcia kredytowego. Tak jak zakładał „Program naprawczy”, po restrukturyzacji MPK – Łódź mogła rozpocząć fazę rozwoju.
Na czym zarabia wasze przedsiębiorstwo?
Podstawowym źródłem dochodu jest umowa z miastem na świadczenie usług przewozowych, ale tę prowadzimy bez narzutu zysku. Jednak nowoczesne przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej powinny szukać także alternatywnych źródeł zarobkowania i my to czynimy. Od niedawna uruchomiliśmy dalekobieżną komunikację autobusową, obsługiwaną doskonałymi autokarami marki Mercedes Travego. Świetnie zorganizowany Zakład Techniki pozyskuje zamówienia od innych przedsiębiorstw komunikacji miejskiej na remonty taboru. Ponadto MPK – Łódź bierze udział w budowie torowisk i sieci trakcyjnych w innych miastach. Jako przykład podam budowy w Krakowie, Wrocławiu, Szczecinie, Elblągu i Gdańsku. Te prace prowadzimy bez uszczerbku dla naszych zadań w Łodzi.
Jako pierwsze i dotychczas jedyne przedsiębiorstwo komunikacji miejskiej w Polsce uruchomiliśmy tramwajową linię komercyjną, która stała się zalążkiem projektu Łódzkiego Tramwaju Regionalnego. Ma on połączyć linią tramwajową największe miasta aglomeracji łódzkiej. Pieniądze na realizację tego projektu pochodzą ze środków pomocowych Unii Europejskiej. Zostały już przyznane, co świadczy o tym, że jako beneficjent pieniędzy z budżetu unijnego jesteśmy wiarygodnym partnerem dla zagranicznych instytucji międzynarodowych.
Czy taką samą wiarygodnością cieszy się MPK – Łódź u krajowych instytucji finansowych?
Bez zaufania w Polsce nie moglibyśmy nawet marzyć o pieniądzach z Unii Europejskiej.
Dzięki silnej i stabilnej pozycji rynkowej MPK – Łódź podpisało umowy z Bankiem BPH w sprawie udzielenia spółce dwóch kredytów o łącznej wysokości 52 milionów 300 tysięcy złotych. Pierwsza linia kredytowa w wysokości 30 milionów złotych będzie przeznaczona na projekty zewnętrzne. Druga kwota kredytu w wysokości 22 miliony 300 tysięcy złotych może być wykorzystywana na udzielanie gwarancji na prace zewnętrzne zrealizowane przez przedsiębiorstwo. Pieniądze z tej linii kredytowej jednak wcale nie muszą być wykorzystywane. W tej chwili sytuacja finansowa spółki jest tak dobra, że nie ma potrzeby pełnego korzystania z kredytów. Jasne więc jest, że podpisanie umów z bankiem nie byłoby możliwe, gdyby nie przekonanie biznesowego partnera, że spółka rozsądnie gospodaruje. Ważne jest też i to, że uzyskując środki pieniężne na normalnych zasadach komercyjnych, spółka zyskuje także partnera, który czuwa nad przebiegiem procesów realnych, oceniając efektywność ekonomiczną podejmowanych działań.
Także podpisanie z Deutsche Leasing Polska (jest częścią Deutsche Leasing Gruppe, której właścicielem jest 420 Niemieckich Kas Oszczędnościowych Sparkassen) pierwszej w Polsce umowy leasingu zwrotnego tramwajów, świadczy o dobrej opinii na temat spółki i jej mocnej pozycji rynkowej. MPK – Łódź podpisało umowy na dostawy części zamiennych do wszystkich autobusów, jakie mamy w taborze na kwotę ponad 30 milionów złotych. Ona oczywiście skutkuje także i tym, że w tej chwili nie mamy żadnych kłopotów z zaopatrywaniem się w części zamienne. Takiego instrumentu do tej pory nie stosowano. Dla spółki ważne jest, że dostawy części są realizowane nawet w ciągu 48 godzin. Takie traktowanie nas niewątpliwie świadczy o tym, że jesteśmy na czele peletonu przedsiębiorstw komunikacji miejskiej w Polsce. Innym dowodem na to, że spółka jest wiarygodnym partnerem są konsorcja, do których przedsiębiorstwo jest zapraszane oraz prace zewnętrzne uzyskiwane na skutek wygrywanych przetargów.
MPK – Łódź emituje obligacje przychodowe. To narzędzie finansowania jest bardzo popularne w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, ale w Polsce jego użycie przez spółkę komunalną nie miało do tej pory miejsca.
Rzeczywiście tak jest. Zdecydowaliśmy się na emisję obligacji przychodowych w celu pozyskania pieniędzy na realizację projektu Łódzki Tramwaj Regionalny. Organizatorem i agentem emisji jest Bank BPH S.A. Obligacje są o łącznej wartości do kwoty 166 milionów złotych z terminem wykupu wyemitowanych papierów dłużnych do 24 lat. Przygotowanie tej operacji jest niewątpliwie wielkim sukcesem MPK – Łódź i jej właściciela – Miasta Łodzi. Przemyślana struktura finansowania projektu pozwoliła uniknąć obciążania ustawowych wskaźników poziomu i obsługi zadłużenia Miasta Łodzi, przy jednoczesnym wsparciu właściciela dla projektu. Miasto Łódź spełnia ważną rolę w transakcji, bo obok funkcji właścicielskiej, występuje jako regulator decydujący o poziomie taryf za usługi przewozowe. Fitch Ratings przyznał naszemu przedsiębiorstwu Inwestycyjny Międzynarodowy Rating Długoterminowy w walucie krajowej dla całego programu emisji obligacji przychodowych.
Z emisji takich papierów dłużnych wypływają następujące korzyści dla emitenta:
- w treści obligacji może być ograniczona odpowiedzialność emitenta do wysokości przychodów uzyskiwanych z inwestycji lub z majątku przedsięwzięcia, które zostały sfinansowane z emisji obligacji – bez wpływu na możliwość realizowania innych zobowiązań finansowych nałożonych na emitenta;
- obligacje przychodowe emitowane przez spółki zależne od miast nie obciążają budżetów samorządów, nie powodują więc uszczuplenia środków na finansowanie innych działań z zakresu zadań publicznych;
- świadczenia emitenta należne obligatariuszom w wykonaniu zobowiązań wynikających z tych obligacji nie są uwzględniane przy ustalaniu ograniczeń związanych z obsługą zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego (limit obsługi zadłużenia określony w art. 169 ustawy o finansach publicznych).
Z kolei dla nabywców obligacji przychodowych, z punktu widzenia ryzyka, głównymi korzyściami są:
- pierwszeństwo przy zaspokajaniu roszczeń w stosunku do aktywów stanowiących zabezpieczenie obligacji przychodowych oraz posiadanie jednoznacznie określonych aktywów (w tym przychodów), z których dokonywana jest spłata obligacji;
- zakaz zbywania oraz dokonywania obciążeń na majątku sfinansowanym z emisji obligacji.
Czy w związku z bardzo dobrą kondycja finansową spółki, planujecie zakup nowego taboru lub inne inwestycje?
Będziemy remontować i modernizować zajezdnie, które wkrótce powinny stać się synomimem najwyższej jakości w infrastrukturze komunikacji publicznej. Podpisaliśmy kontrakt na zakup 10 tramwajów niskopodłogowych. Ponadto w ciągu kilkunastu ostatnich miesięcy kupiliśmy prawie 100 nowych autobusów i planujemy kolejne zakupy. W tej chwili średni wiek naszego taboru jest najniższy w kraju, ale chcemy dążyć do standardów europejskich i światowych. W Polsce wymiana autobusów komunikacji miejskiej następuje po 15 latach, w innych krajach Unii Europejskiej ten czas wynosi 10, w skrajnych wypadkach 12 lat. Są jednak kraje, gdzie tabor wymieniany jest po ośmiu latach i będziemy starać się dążyć do najlepszych. Poza tym modernizujemy tramwaje, które mamy w naszym taborze. Planujemy zamontować w nich klimatyzację, co też będzie nowatorskie, jeżeli chodzi o tramwaje w naszym kraju.
Dziękuję za rozmowę.
A
Infrastruktura – Środowisko – Energia
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
20 marca 2007 r.
MPK… a history of a success
We are talking to Krzysztof Wąsowicz, the chairman of Civic Centre of Communication Enterprise (MPK) – Łódź Sp. z o.o.
Please evaluate MPK – Łódź in comparison to the branch in Poland.
We enjoy the good opinion of financial institutions, with which we co-operate and in this matter I can say that: I wish all the enterprises in Poland, to be treated exactly the way the Urban Communication Enterprise – Łódź Spółka z o.o is.
In 2006 we were honoured with the prize of BPH Bank for „The most dynamic and innovatory community company”. The enterprise was awarded for the whole of its activities. Every year in this category, there is only one company that is awarded.
Thanks to the good opinion of the financiers, also by the branch, we are perceived better and better and our position in the urban communication enterprises rating is still growing. I shall add also, that the perfect evidence for the good position of MPK – Łódź is the co-operation with the recorded on the London’s stock exchange British group of Arriva, one of the biggest public transport operators in Europe. We also co-operate with the urban communication enterprise Dopravny Podnik from Bratislava. We want to co-operate with the biggest Slovakian carrier in terms of searching for modern technical solutions, lobbing on behalf of the common undertakings and exchange with the information on receiving the resources from the union funds for the modernization of Urban communication. We have also started co-operation with Lvovian counterpart of our enterprise in terms of trams repairs for the needs of the foreign partner. MPK – Łódź, which used to bring losses, nowadays generates profits.
Statement of Włodzimierz Tomaszewski, vice-president of Łódź The regional tram is an investment enrolling into the transport accessibility system of Łódź. Just like a ring road is usually built round the city, also right in Łódź we try to build something like internal „ring roads”, which will enable to transfer round the civic centre. We choose the regional tram, to talk people over to a quick and comfortable use of the public transport, so that as little as possible cars enter to the centre. This tram will be privileged by the transport control system and light signaling, what means that on the whole route it will have always a green light. Hereby the travel time will clearly shorten. This line will create a basic spine of the tram transport in Łódź, it will take place along the axis north – south opening at the same time on the whole Łódź agglomeration. Further on that line will be joined with Zgierz and Pabianice. In Łódź on the whole route will be changed the track way, infrastructure, stops and traction. Also carriages will be new, what will cause, that it will be the fastest object of the public transport in Łódź. It will enable the inhabitants of Łódź to transfer easy from the one end of the city to another along the track, whereon we note down the greatest stream of passengers. The regional tram will serve the greatest number of people, both inhabitants of Łódź, as well as outwardly visitors, from the whole agglomeration. In the past in Łódź has been projected the building of the underground. At today’s streams of passengers its realization won’t be rather undertaken in nearest decades. Although this tram will efficiently replace us the underground, we don’t throw up the ambition of building of a transport tunnel, but we reserve it for the planned European express railway on the section between the Industrial Station and the Kalisz Station. In the tunnel will be a second pair of tracks, which will be able to use the regional railway. In a little further future, when these public transport facilities will be joined, the transport accessibility of the city for inhabitants and persons coming from the region, country or from abroad will be a lot easier. If besides we manage to tie our Władysław Reymont airport with the railway track – and for this purpose it is possible to use the Union resources, we shall have a very functional transport model in Łódź then. n |
By means of what, was it managed to get such a condition?
A few years ago, the company faced a real threat of bankruptcy. In 2003 after a swingeing limitation of resources for the communication, decrease of salaries of MPK – Łódź for over 30 million PLN and a lack of precisely stated directions of activities in order to meet the imposed carrier tasks, the enterprise from month to month lost its financial liquidity. High credit debt, overdue credits, discouraged banks to give another credits. The newly founded, in September 2003, management of the company realized that, the priority is to specify tasks and its consequent realization, going, first of all to gain the financial liquidity back.
In October 2003, a document was created „Corrective program for the years 2003-2005”, which was approved by the Board Management of the company and accepted to realization. It foresaw changes in almost every domain of MPK – Łódź activity: exploitation, technical, organizational and economical. The most difficult task was definitely, getting the financial balance back as well as employment restructuring, so that, no one was left without livelihood.
The year 2005 the company entered with the fully realized „Corrective program”. For two years MPK – Łódź has been working on the positive, 10-million gross results, and it has to be remembered that 2003 finished with the loss exceeding 22 million PLN.
We have restructured costs, entered organizational changes which allow to make the company structure easier, much stronger – by means of manager’s contracts system – combined the aims and units’ results with the company’s financial results.
Getting the banks’ trust accelerated the come back to the financial balance by means of getting the credit support. Just like it was assumed in „Corrective program”, after restructuring MPK – Łódź could start the development phase.
What does your enterprise make profits on?
The basic source of income is the agreement with the town on providing carrier services, but this is what we carry out without profits surcharge. However modern urban communication enterprises shall also search for alternative sources of getting profits and that’s what we do. Not a long time ago we have started long-distance bus communication, serviced with perfect coaches of Mercedes Travego brand. Well organized Zakład Techniki (the Institution of Technique) gets the orders from other urban communication enterprises for the repairs of transport. Additionally, MPK – Łódź participates in the construction of track-ways and traction network in other cities. The constructions in Cracow, Wrocław, Szczecin, Elbląg and Gdansk could be mentioned as an example. The works we carry out without any detriment to our tasks in Lodz.
As the first and up to this time, the only one urban communication enterprise in Poland, we started the commercial tram line, which became the origin of the Project of Łódzki Regional Tram. It is supposed to connect, by means of the tram line, the biggest towns of łódzka agglomeration. The money for the project realization comes from the support resources of the European Union. It has already been granted, what gives evidence that as a beneficiary of the money from the union budget, we are a reliable partner for International foreign institutions.
Does MPK – Łódź get off the same reliability with national financial institutions?
Without trust in Poland, we could not even dream of the money from the European Union.
Thanks to strong and stable market position MPK – Łódź signed agreements with BPH Bank on giving the company two credit in the total amount of 52 millions 300 thousand PLN. The first credit line in the amount of 30 million PLN shall be intended for internal projects. The second credit in the amount of 22 millions 300 thousand PLN can be used for giving the guaranties for the external works realized by the enterprise. The money from the credit line however does not have to be used. At present the company financial situation is good enough so that there is no need to use the credit fully. It is clear then, that signing the agreements with the bank would not be possible if not for the conviction of the business partner that the company deals reasonably with money. It is also important that, getting the money on normal commercial rules, the company also gets the partner, who watches over the progress of the real processes, evaluating the economic effectiveness of the activities undertaken.
Also signing with Deutsche Leasing Polska (a part of Deutsche Leasing Gruppe, the owner of which is 420 German Savings Bank Sparkassen) the first in Poland, contract on return leasing of trams, states about the good opinion about the company as well as its strong market position. MPK – Łódź signed an agreement for the delivery of spare parts to all the buses, we have in the transport, for the Mount of over 30 million PLN. It, of course, shall result also in the fact that currently we have no problems with supply in spare parts. Such an instrument has not been used yet. For the company, it is important that the delivery of parts is realized even within 48 hours. Such a way of treating us undoubtedly, states abort the fact that we head the urban communication enterprises in Poland. Another proof for the fact, that the company is a reliable partner are the consortia, to which the enterprise is invited as well as external works achieved as a result of won tenders.
MPK – Łódź issues income securities. The tool of financing is very popular within the United States of North America, however, in Poland, the usage of it by the commune company has not been present yet.
It definitely is so. We decided to issue income securities in order to achieve the money for the realization of the project Łódzki Regional Tram. The organizer as well as the emission agent is BPH S.A Bank. The securities are with the total amount to 166 million PLN with the redemption of the issued securities up to 24 years. The preparation of the operation is surely the great success of MPK – Łódź and its owner – the city of Łódź. The well-considered project financial structure allowed avoiding charging of the statutory level and service indicators of the city of Łódź debt, with the simultaneous support of the owner to the Project. The city of Łódź plays an important role in the transaction; as apart from the owner’s function, it occurs as the regulator which decides abort the level of tariff for the carrier services. Fitch Ratings has awarded our enterprise with Investment International Long-term Rating in the national currency for the whole program of income securities issuance.
Due to the issuance of such securities, the following benefits are gained by the issuer:
- the content of the securities might include the limited responsibility of the issuer to the height of the income gained from the investment or from the undertaking property, which were financed from the securities issuance – without any effect on the possibility of realization of other financial commitments laid on the issuer;
- income securities issued by the companies dependent from the towns do not charge the budgets of local governments, do not lead to the decrease of resources for financing of other activities in terms of public tasks;
- the issuer’s considerations due to the shareholders in performing the duties resulting from the securities are not regarded when stating the limitations connected with the service of territorial government units’ debts (the debt service limit determined in article 169 on the act on public finances).
Whereas for the purchasers of income securities, from the risk point of view, the main benefits include:
- the precedence in catering for the claims with regard to the assets being the protection of the income securities as well as possession of the univocally stated assets (including the revenues), from which the securities payment is performed;
- the ban for selling as well as making charges on the property financed from the securities issuance.
Are you planning to buy the new transport or any other investments due to the very good financial condition of the company?
We will modernize and repair the shed, which shall soon become the synonym of the highest quality in the public communication infrastructure. We signed a contract for the purchase of 10 low-floor trams. Additionally, within the last few months we bought almost 100 of new buses and we are planning further purchase. At the moment, the average age of our transport is the lowest in the country, but we tend to European and world standards. In Poland the exchange of urban communication buses takes place after 15 years, whereas in other European Union countries the time is 10 years, and in marginal cases 12 years. However, there are still countries, where the transport is exchanged after eight years and we shall tend to be the best. Apart from that, we modernize trams, which we have in our transport. We are planning to equip them in air conditioning, what will also be an innovatory step, in terms of trams in our country.
Thank you for talking.
A