Energia – Środowisko
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
nr 268 (6946) 16 listopada 2004 r.

Laureat Panteonu Polskiej Ekologii

Cementownia w służbie środowiska

Rozmowa ze Zbigniewem Mostowskim, pełnomocnikiem prezesa ds. jakości Kombinatu Cementowo-Wapienniczego „Warta” S.A.

Kombinat Cementowo-Wapienniczy „Warta” S.A. w Działoszynie jest jednym z największych producentów cementu w kraju. W tym roku obchodzi czterdziestolecie działalności. Pierwsza cementownia wyposażona została w cztery polskie linie technologiczne produkujące metodą mokrą (surowiec na klinkier w formie szlamu podawany do pieca). Każdy z czterech pieców opalany węglem mógł produkować ponad 500 ton klinkieru na dobę. Projektowa zdolność produkcyjna zakładu wynosiła ponad 1mln ton cementu na rok. Dziesięć lat później, w 1974 roku, uruchomiono drugą cementownię wyposażoną w radzieckie urządzenia i maszyny. Dwa piece obrotowe produkowały metodą mokrą, ale były opalane mazutem. Cementownia „Warta I” i „Warta II” utworzyły kombinat, którego zdolność produkcyjna wynosiła ponad 2 mln ton cementu na rok. Trudności z dostawami mazutu spowodowały zatrzymanie „Warty II” w 1981 roku. W roku 1987 jeden z pieców zmodernizowano w oparciu o polski projekt wprowadzając półsuchą metodę produkcji. Był to początek działań zmierzających do obniżania energochłonności produkcji. W styczniu 1991 roku kombinat zostaje przekształcony w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. W kwietniu 1994 roku przedsiębiorstwo zostaje sprywatyzowane, a większościowy pakiet akcji obejmuje spółka niemiecka. Mechanizmy rozwijającej się gospodarki rynkowej są źródłem licznych trudności, a tym samym poszukiwań i nowatorskiego myślenia. Zmiany strukturalne wprowadzane są równolegle z modernizacją i przebudową linii nr 5 wypału klinkieru na „Warcie II”. 29 grudnia 2000 r. energooszczędna linia wypału produkująca metodą suchą zostaje przekazana do eksploatacji. Wydajność nowego pieca wynosi 2800 ton klinkieru/dobę, tzn. przekracza wydajność czterech pieców „Warty I”. Już w maju 2002 roku w nowym piecu została wyprodukowana milionowa tona cementu. W latach 1999-2001 zmodernizowano linie pakowania cementu. Usprawniło to obsługę klientów, pozwala w większym stopniu spełnić ich oczekiwania. Stopień wykorzystania zdolności produkcyjnych zależy jednak od zapotrzebowania rynku. n

Kombinat Cementowo-Wapienniczy „Warta” produkuje aktualnie siedem rodzajów i klas cementów: portlandzkie czyste, portlandzkie z domieszkami, cement drogowy i cement hutniczy.

Cementy „Warty” charakteryzują się wysokimi parametrami wytrzymałościowymi, bardzo niską zawartością alkaliów oraz stabilnością cech jakościowych w długich okresach czasowych. Potwierdzają to liczne atesty i aprobaty techniczne krajowych i zagranicznych instytutów jakości oraz opinie odbiorców krajowych i zagranicznych.

W okresie 40 lat kombinat wyprodukował ponad 36 mln ton klinkieru i 48 mln ton cementu.

Trzeba również zwrócić uwagę na pozaprodukcyjną działalność firmy. Kombinat wybudował z własnych środków około 1300 mieszkań, basen w Pajęczynie, stadion w Działoszynie, szkoły. Miał znaczący wpływ na rozwój budownictwa indywidualnego, kierunków kształcenia, nadal wspomaga różne kierunki działalności środowiskowej. Obowiązkowe obciążenia stanowią największą pozycję w dochodach gminy.

Jakie znaczenie dla firmy, jej klientów i środowiska ma wprowadzenie Systemów Zarządzania Jakością i Środowiskiem?

Wydawałoby się, że w dobrze zarządzanej firmie nie ma już wiele do zrobienia. Impulsem do wdrażania Systemu Zarządzania Jakością były oczekiwania rynku. Identyfikacja wymagań normy ISO 9002;1994 wyzwoliła nowe spojrzenie na każdy odcinek naszej działalności, zrozumienie, że każdy z nas ma swój udział w stworzeniu jakości oczekiwanej przez klienta. Możliwość identyfikacji stopnia odpowiedzialności za jakość wzbudziła obawy, ale też mobilizację. Wydanie i upublicznienie „Polityki Jakości” było dla klientów i środowiska jednoznaczną deklaracją dążeń i przejrzystości naszych działań. Potwierdziliśmy to spełnieniem wymogów normy ISO 9001:2000, co pozwoliło podnieść skuteczność i efektywność poszczególnych procesów.

Z kolei wdrożenie Systemu Zarządzania Środowiskowego wg normy ISO 14001 w Cementowni jest początkiem przełożenia wewnętrznych działań na przebudowę świadomości ekologicznej otoczenia. Spełnienie wymagań prawnych było i jest warunkiem funkcjonowania przedsiębiorstwa i do tej pory było sferą bezpośrednich zainteresowań określonych służb ochrony środowiska. System wymógł identyfikację aspektów naszego oddziaływania praktycznie na każdym stanowisku, ujawnił stopień tego oddziaływania. Równocześnie pozwolił zaangażować większą liczbę pracowników w poszukiwanie sposobów ograniczania niekorzystnego wpływu na środowisko.

Opracowano ponad 30 programów środowiskowych, ponad 70 scenariuszy postępowania z odpadami. Pozwoliło to między innymi na dalsze ograniczenie emisji szkodliwych czynników, racjonalniejsze wykorzystanie urządzeń, zmniejszenie ryzyka występowania wypadków. Traktujemy to jako duży krok w przebudowie świadomości ekologicznej pracowników i poprawie wizerunku kombinatu wobec lokalnej społeczności i władz. Sukcesem będzie, jeżeli lokalni przedsiębiorcy i władze terenowe zechcą naszą otwartość i doświadczenie wykorzystać. Podsumowując, myślę, że wdrożenie systemów stało się deklaracją jawności naszych działań, a jawność powoduje wzrost zaufania.

Jaki wpływ ma działalność firmy na środowisko oraz jakie przedsięwzięcia są zrealizowane na rzecz przyzakładowych terenów?

Kombinat wpłynął na przekształcenie tego regionu z typowo rolniczego na rolniczo-przemysłowy. Przyczyniło się to na pewno do wzrostu dynamiki rozwoju, ale również stworzyło relacje ze środowiskiem wymagające obustronnej kontroli. Czerpiąc surowiec z bogatych złóż Jury Krakowsko-Częstochowsko-Wieluńskiej, kombinat równoważy skutki negatywnego oddziaływania. Tereny po wyrobiskach są systematycznie rekultywowane – to już około 40 hektarów zadrzewionych terenów.

Do dyspozycji miasta kombinat przekazał nieodpłatnie ujęcie wody i osiedlową oczyszczalnię ścieków. Woda z zakładowej oczyszczalni wykorzystywana jest ponownie w procesie technologicznym.

Ostatnie lata to znaczne obniżenie emisji do atmosfery poprzez uruchomienie nowej technologii wypału klinkieru wraz z zastosowaniem skuteczniejszych urządzeń odpylających. Wymiana urządzeń odpylających na bardziej skuteczne jest obecnie procesem ciągłym. Produkty odpylania są w całości zawracane do procesu technologicznego.

Kontrowersje wzbudzają w środowisku działania związane z zamiarem zastąpienia części paliwa technologicznego – miału węglowego – paliwami alternatywnymi. Spotyka się to od kilku lat ze sprzeciwem lokalnych władz i sterowanym sprzeciwem społeczności. Przyjęte rozwiązania ustawowe współspalanie paliw alternatywnych w piecach cementowych wskazują jako ważny i korzystny element gospodarki odpadami. Liczymy, że zrozumienie istoty problemu przekształci w oczach władz nasze zamierzenia w ofertę współpracy.

„Warta” należy do czołówki producentów cementu w Polsce i jest jego największym eksporterem. Kto jest odbiorcą państwa produktów?

Głównymi odbiorcami naszych wyrobów są firmy zajmujące się produkcją i usługami budowlanymi oraz dystrybutorzy zaopatrujący odbiorców indywidualnych.

Strategicznym sektorem ze względu na rozbudowę sieci drogowo-mostowych i lotnisk jest budownictwo komunikacyjne. Dysponując doskonałym do tych celów cementem drogowo-mostowym, z tym obszarem wiążemy plany dalszego systematycznego wzrostu znaczenia na rynku.

Udział eksportu w naszej sprzedaży jest od kilku lat skutecznie ograniczany ze względu na spadek opłacalności. Niewielkie ilości eksportujemy jeszcze do Niemiec, Holandii i Czech – jest to około 5% sprzedawanej ilości ogółem.

Jakimi nagrodami oprócz Panteonu Polskiej Ekologii firma może się pochwalić?

Najcenniejsze z posiadanych wyróżnień to złote medale MTP „BUDMA 94” dla cementu portlandzkiego niskoalkalicznego CEM I 42,5 N-NA i „BUDMA 99” dla cementu drogowo-mostowego niskoalkalicznego CEM I MSR NA 42,5 „Warta”.

Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał KIM

Kombinat Cementowo-Wapienniczy „Warta” S.A.
98-355 Działoszyn
tel. (043) 841-30-03, fax (034) 311-13-22
e-mail: [email protected]
www.wartasa.com.pl

 

• Informacje o Kombinacie Cementowo-Wapienniczym „Warta” S.A.