Jakość XV
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 262 (6642) 10 listopada 2003 r.
Coraz trudniej wybrać laureatów
Rozmowa z Jerzym Mackiewiczem,
doradcą prezydenta RP, sekretarzem Kapituły Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP
Nagroda Gospodarcza Prezydenta RP jest najbardziej prestiżowym wyróżnieniem tego typu w naszym kraju. Jakie warunki musi spełniać firma czy instytucja ubiegająca się o nią?
Kryteria wyłaniania kandydatów są bardzo szerokie i rygorystyczne, tak aby laureatami Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP mogły zostać tylko najlepsze przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolne i zespoły wynalazcze. Takie, które osiągnęły stabilny sukces, oferujące produkty wysokiej jakości. Oceniane są przede wszystkim wyniki ekonomiczne. Zwracamy uwagę, czy firma tworzy nowe miejsca pracy, czy umacnia swoją pozycję na rynku. Równie ważne jest inwestowanie w rozwój, innowacyjność, a także działalność na rzecz środowiska naturalnego i społeczności lokalnej. Staramy się wybierać takie firmy, które budują własne marki w kraju i za granicą. Chciałbym podkreślić, iż nominowani i laureaci nagrody nie są gwiazdami jednego sezonu. Uważnie obserwujemy osiągnięcia i działalność kandydatów w ciągu kilku ostatnich lat, staramy się również ocenić jego szanse rozwoju w przyszłości.
Otrzymanie Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP nie wiąże się z korzyściami finansowymi. Jakie znaczenie może mieć zatem wyróżnienie dla laureatów, a jaką rolę pełni nagroda w promocji polskiej gospodarki?
| Nagroda Gospodarcza Prezydenta RP
została ustanowiona w 1998 r. Ma ona charakter honorowy, nie wiąże się z żadnymi gratyfikacjami finansowymi czy specjalnymi ułatwieniami w prowadzeniu biznesu. Nominowani do nagrody otrzymują dyplom, a laureaci dodatkowo statuetkę. Wyróżnieni mają prawo do podania informacji o nominowaniu do nagrody lub jej przyznaniu we wszystkich materiałach firmowych i reklamowych. Wnioski o przyznanie nagrody mogą składać uprawnione do tego urzędy, instytucja, fundacje, organizacje. Kapituła Nagrody, w której skład wchodzą osoby zaproszone przez prezydenta, wyłania nominowanych, a spośród nich wybierani są laureaci. Nagrody są przyznawane raz w roku w siedmiu kategoriach:
Kapituła ma prawo zwrócić się do prezydenta RP o przyznanie nagrody specjalnej za osiągnięcia gospodarcze wykraczające poza podstawowe kryteria wyróżnienia. Szczegółowe informacje: |
Najbardziej prestiżowa nagroda, przyznana przez osobę ciesząca się dużym autorytetem w kraju i za granicą, w naturalny sposób nobilituje i promuje firmę. Zdobywcy nagród stają się powszechnie znani, między innymi dlatego, że jest to wyróżnienie bardzo elitarne, przyznawane zaledwie siedmiu laureatom rocznie.
Nasza współpraca z wyróżnionymi przedsiębiorstwami czy instytucjami nie kończy się na przyznaniu wyróżnienia, wręcz przeciwnie, dopiero się zaczyna.
Celem nagrody nie jest oczywiście tylko wyróżnienie. Pomagając laureatom w budowaniu prestiżu i pozycji na rynku chcemy pokazać grupę liderów, którymi Polska może się chwalić. Takie przedsiębiorstwa, gospodarstwa i wynalazcy wyznaczają przecież standardy, które powinny obowiązywać w naszej gospodarce. Szeroko propagujemy informację o laureatach, ich działalności, pokazujemy metody osiągania sukcesów w gospodarce rynkowej. Nie ograniczamy się wyłącznie do laureatów bieżącej edycji, często powracamy do wyróżnionych z lat poprzednich, wzbogacając informacje o ich działalność z okresu po otrzymaniu nagrody. W tej dziedzinie współpracujemy z ponad 100 redakcjami prasowymi, radiowymi i telewizyjnymi oraz agencjami informacyjnymi.
Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że tego typu programy, nawet tak prestiżowe jak Nagroda Gospodarcza Prezydenta RP, są działaniami wspomagającymi podmioty gospodarcze. Pozycja na rynku, dobre wyniki ekonomiczne zależą przecież przede wszystkim od samych nagrodzonych, od ich umiejętności właściwej oceny potrzeb rynku, od umiejętności doboru właściwych i efektywnych środków realizacji postawionych celów. Nagroda nie jest metodą, ale efektem już osiągniętego sukcesu. Dlatego nigdy nie przeliczamy nagród na procenty wzrostu sprzedaży czy eksportu, bo te są, naszym zdaniem, zasługą samych nagrodzonych. Mamy oczywiście sygnały od naszych laureatów, że nagroda ułatwia im funkcjonowanie na rynku, podnosi ich prestiż i wiarygodność wśród kontrahentów, instytucji finansowych i konsumentów. Wszystkie tego typu informacje bardzo nas cieszą i świadczą, że nagroda spełnia postawione przed nią zadania, że warto je kontynuować i rozwijać.
Towarzyszy pan konkursowi od samego początku. Czy przyglądając się laureatom poszczególnych edycji można zauważyć różnice między nimi, nowe tendencje na rynku?
Nagroda nie daje pełnego obrazu przemian i sytuacji w gospodarce, bo kapituła ocenia wybrane przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolne i wynalazki. Oczywiście pewne tendencje możemy zaobserwować. Na przykład, kiedy zbyt mocno wzrosła wartość złotówki, widoczny był drastyczny spadek rentowności naszych eksporterów, pogorszenie się ich sytuacji ekonomicznej. Z lektury osiągnięć kandydatów wynika jednoznacznie, że coraz więcej polskich firm to bardzo nowoczesne, dobrze zarządzane przedsiębiorstwa, oferujące znakomite produkty, spełniające światowe standardy, umiejące wykorzystywać wszystkie nowoczesne instrumenty dla zdobycia trwałej i silnej pozycji na rynku. Dotyczy to również gospodarstw rolnych. Nasi nominowani i laureaci to gospodarstwa nowoczesne, korzystające z najnowszych osiągnięć nauki, które znakomicie sobie radzą nie tylko w Polsce, ale również z sukcesem konkurują na rynkach zagranicznych.
Materiały, które otrzymujemy, pokazują jak wielkie znaczenie dla naszej gospodarki mają inwestycje zagraniczne, że naprawdę warto o nie zabiegać i stwarzać im dobre warunki w Polsce. Mam na myśli oczywiście takie przedsięwzięcia, które wzbogacają naszą gospodarkę o nowe, nowoczesne produkty, rozszerzają naszą ofertę eksportową, tworzą nowe miejsca pracy, lub te, które powodują rozwój istniejących już polskich przedsiębiorstw. Obraz polskiej gospodarki, wynikający z osiągnięć kandydatów zgłoszonych do nagrody jest bardzo optymistyczny, można by powiedzieć, że zbyt optymistyczny, ale to bardzo dobrze, bo pokazuje jak ogromny potencjał ma nasza przedsiębiorczość. Pokazuje, że ciężka praca wsparta właściwą polityką państwa i wykorzystaniem wielu szans, które stworzy nam członkostwo w UE, daje nam realne szanse nie tylko powrotu na ścieżkę szybkiego rozwoju gospodarczego, ale również zbudowania trwałej i silnej pozycji Polski na rynku globalnym.
Zadając to pytanie, jak sądzę, oczekiwał pan również oceny i porównania laureatów i nominowanych z poszczególnych edycji nagrody. Takie pytanie bardzo często pada ze strony dziennikarzy i bardzo trudno jest na nie odpowiedzieć, bo musielibyśmy co roku prowadzić oddzielny ranking pomiędzy wszystkimi wyróżnionymi. Poza tym w każdej edycji zarówno prezydent, jak i członkowie Kapituły zwracają uwagę i preferują dziedziny i osiągnięcia, które są najistotniejsze dla realizacji strategicznych celów naszej gospodarki. Inaczej na przykład ocenialiśmy tworzenie nowych miejsc pracy w 1998 roku, a inaczej w 2002, kiedy poziom bezrobocia osiągnął rekordowy poziom.
Sadzę, że najważniejsze jest to, że w każdej z edycji udało nam się wybrać tych, którzy na tę szczególną nagrodę zasługiwali, którzy w znakomitej większości swą dalszą działalnością, osiągniętymi sukcesami potwierdzili słuszność podjętych decyzji.
Zauważalną różnicą pomiędzy edycjami, co oczywiście bardzo cieszy, jest wzrost poziomu zgłaszanych kandydatów. W pierwszej i drugiej edycji w każdej z kategorii była wyraźna grupa liderów, a w każdej następnej ta grupa się powiększa. Ten wzrost poziomu powoduje, że co roku zarówno prezydent, jak i członkowie Kapituły mają coraz większe kłopoty z dokonaniem wyboru, ale są to bardzo przyjemne kłopoty.
Rynek się zmienia, podobnie jak polska gospodarka. W przyszłym roku staniemy się członkiem Unii Europejskiej. Czy w związku z tym zmienią się kryteria przyznawania nagrody, sposób wyłaniania kandydatów czy kategorie wyróżnień?
Kryteria i zasady wyłaniania laureatów się sprawdziły, poza tym odpowiadają one wzorcom zachowań rynkowych, obowiązującym również w Unii Europejskiej. Dlatego nie ma powodów, żeby je zmieniać. Jak mawia prezydent „Najgorsze jest psucie przez polepszanie”. Natomiast pewne zmiany i modyfikacje na bieżąco będzie dyktowało życie i zmieniające się strategiczne cele naszej gospodarki. Musimy zastanowić się na przykład, w jaki sposób od ósmej edycji nagrody oceniać będziemy kandydatów w kategorii eksporter. Od 1 maja 2004 roku sprzedaż do krajów UE nie będzie przecież traktowana jako eksport.
Innym ważnym elementem, który trzeba będzie uwzględnić, jest rosnąca rola regionów w promocji polskiej gospodarki. Już dziś w wielu województwach uruchamiane są programy oparte na zasadach i kryteriach Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP, organizowane przez marszałków województw lub wojewodów. Nie ukrywam, że uruchomienie tych nagród jest dla nas źródłem ogromnej satysfakcji i świadectwem, że Nagroda Gospodarcza Prezydenta RP uznawana jest za dobrą i skuteczną metodę promocji gospodarczej, a jej kryteria i tryb wyłaniania laureatów – za obiektywny i sprawiedliwy.
Uruchomienie nagród wojewódzkich nie spowoduje oczywiście zmiany w trybie wyłaniania laureatów, ale jedynie jego wzbogacenie. Nie przewidujemy ich organizacyjnego powiązania z Nagrodą Gospodarczą Prezydenta RP. Będą to programy samodzielne, odpowiadające potrzebom i specyfice poszczególnych regionów. Ich laureaci znajdą się na liście kandydatów do nagrody obok zgłoszonych przez uprawnione instytucje i organizacje.
Niedługo rozpocznie się siódma edycja nagrody. Jak można się o nią ubiegać?
Trudno jest tutaj omówić wszystkie kryteria, wymienić wszystkie instytucje i organizacje uprawnione do zgłaszania kandydatów. Dlatego wszystkich zainteresowanych odsyłam na strony internetowe (www.prezydent.pl pod hasłem „Nagrody”), gdzie można znaleźć bardzo szczegółowe informacje zarówno na temat kryteriów, wymaganych dokumentów, jak i zapoznać się z listą instytucji, które mogą zgłaszać kandydatów. Przekonany jestem, że lektura osiągnięć dotychczasowych laureatów będzie również pomocna w dokonaniu wstępnej samooceny własnej działalności i sukcesów.
Rozmawiał Piotr Janczarek
- Informacje o Nagrodzie Gospodarczej Prezydenta RP