Energia XXVII
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 141 (5914) 19 czerwca 2001 r.

Irlandzki inwestor gotowy do drugiego etapu przetargu na prywatyzację G-8

Chcemy podzielić się z Polską naszym sukcesem

Rozmowa z Donalem Curtinem, dyrektorem ds. inwestycji międzynarodowych Grupy Electricity Supply Board (ESB)

Jaki kraj w ekonomicznym i społecznym tego słowa znaczeniu reprezentuje w Polsce Grupa ESB?

Krajem tym jest nazywana niekiedy „Zieloną Wyspą” Irlandia, o bardzo bogatej historii i niezwykłej kulturze, która wywierała przez stulecia wpływ na rozwój kultury europejskiej. Nie kultura i historia są jednakże przedmiotem pytania, ale gospodarka, a więc temat, który może, jak sądzę, zainteresować wielu Polaków. Otóż Irlandia, która jeszcze niedawno zamykała rankingi najmniej rozwiniętych krajów Europy, otwiera dzisiaj te rankingi, plasując się na pierwszym miejscu wśród krajów-członków Unii Europejskiej pod względem tempa wzrostu produktu krajowego brutto, który powiększał się w ostatnich latach średnio rocznie o 8,5 procenta, podczas gdy średnie tempo rozwoju gospodarki krajów Unii wynosiło 2,3 procenta. Według prognoz gospodarczych OECD dynamika tego wzrostu nadal się utrzyma. U podstaw transformacji gospodarki irlandzkiej w latach 90. legło wiele czynników, wśród nich korzystne tendencje demograficzne, napływ kapitału inwestycyjnego, pragmatyczna i innowacyjna polityka rządowa, osiągnięcie porozumienia społecznego na rzecz gospodarczego rozwoju kraju, położenie nacisku na promowanie innowacji technologicznych oraz rozwinięcie dostosowanego do potrzeb konkurencyjnej gospodarki systemu kształcenia. Efekty działania tych czynników nie dały na siebie czekać: gospodarka irlandzka funkcjonuje obecnie przy pełnym zatrudnieniu, a realizacja wytyczonych w Narodowym Planie Rozwoju zadań wymagać będzie importu dodatkowej siły roboczej. Irlandia figuruje na drugim, po Singapurze, miejscu na świecie pod względem otwartości i stopnia integracji z gospodarką światową oraz na trzecim, po Singapurze i Luksemburgu, pod względem wysokości eksportu na jednego mieszkańca, przy czym 84 procent całego eksportu stanowią towary wysoko przetworzone. W parze z tymi osiągnięciami idzie jakość: Irlandia zajmuje czwarte w Europie, po Wielkiej Brytanii, Holandii i Szwajcarii, miejsce pod względem liczby firm posiadających certyfikat ISO. Obecnie Irlandia jest już najważniejszym europejskim centrum produkcji oprogramowania komputerowego. Nie będzie też przesadą stwierdzenie, iż Irlandia należy do krajów oferujących najlepsze na świecie zasady opodatkowania przedsiębiorstw, co znajduje odbicie w lawinowym wzroście gospodarczym. Nie ma więc potrzeby uzasadniania roli, jaką ma do spełnienia w takim otoczeniu gospodarczym irlandzka elektroenergetyka. Ton jej nadaje wiodąca w tej branży Grupa ESB, której zasługi dla rozwoju gospodarki irlandzkiej są trudne do przecenienia.

Jaki potencjał techniczno-ekonomiczny stoi za ESB na rynku Irlandii i poza jej granicami?

Powstały w 1927 roku na prawach przedsiębiorstwa użyteczności publicznej grupa ESB z powodzeniem zaspokaja rosnące w tempie 6 procent rocznie potrzeby energetyczne Irlandii, zapewniając ciągłość dostaw przy jednym z najniższych w Unii Europejskiej poziomów cen. Aktualnie grupa nasza rozwija działalność w trzech dziedzinach: produkcji energii elektrycznej, jej przesyłu oraz dystrybucji. Będąc jedną z największych firm w Irlandii, ESB osiąga roczne obroty rzędu 1,7 miliarda euro. Wielkość ta obejmuje działalność na rynku krajowym i zagranicznym. Na terenie Irlandii ESB eksploatuje i zarządza elektrowniami o mocy 5 tysięcy megawatów i obiektami o podobnej mocy za granicą. W 1999 roku nasz zysk netto wyniósł ponad 270 milionów euro, co oznacza, iż był wyższy w stosunku do poprzedniego roku o 9 procent. Grupa dysponuje szeroką wiedzą ekonomiczną i techniczną. Eksploatujemy elektrownie o turbinach gazowych z obiegiem łączonym i otwartym, elektrownie wodne i szczytowo-
-pompowe oraz elektrociepłownie konwencjonalne, stosując węgiel, gaz ziemny, destylaty, ciężkie paliwo olejowe i torf.

Jak zdefiniowałby pan przyjętą przez ESB strategię rozwoju?

Od początku swego istnienia Grupa ESB nie ograniczała się do działalności na terenie Irlandii, ale zdobywała również pozycję na wielu rynkach zagranicznych. Dzisiaj grupa jest znana w 54 krajach, w tym w regionie Morza Karaibskiego, Kanadzie, na Bliskim Wschodzie, w Pakistanie i Malezji, a także w Wielkiej Brytanii i Hiszpanii, gdzie powstaje zaprojektowana przez ESB i spełniająca wszelkie wymogi z punktu widzenia ochrony środowiska elektrownia gazowa o mocy 800 megawatów. Tak więc istotnym elementem naszej strategii rozwoju są inwestycje, na które w najbliższych 5 latach wyasygnowaliśmy ponad 2,1 miliarda euro. Innym równie istotnym elementem tej strategii tak na rynku krajowym, jak i zagranicznym było przystosowanie się do nowych warunków, jakie powstały w następstwie otwarcia się rynku irlandzkiego na konkurencję. Chcę także podkreślić, iż zarząd Grupy ESB wiele skorzystał na współpracy z reprezentującymi ogół pracowników związkami zawodowymi.

Czym tłumaczyć wybór Polski jako obszaru ekspansji ESB?

Jakkolwiek Grupa ESB zabiega o rozwijanie działalności na rynkach wielu krajów, to jednak w Europie postanowiliśmy skoncentrować się na trzech kluczowych dla nas rynkach: Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i właśnie Polski. Dlaczego akurat Polska? Dlatego, że wiele problemów, przed jakimi stoi dzisiaj gospodarka polska, trapiło przed laty gospodarkę irlandzką. Innym z podobieństw, na jakie chciałbym tutaj zwrócić uwagę, jest dobrze wyszkolona siła robocza w obu naszych krajach. W Polsce rysują się podobne szanse, jakie stanęły przed nami, kiedy Irlandia znalazła się w Unii Europejskiej. Inną już kwestią jest konieczność dostosowania się firm energetycznych do warunków rynku konkurencyjnego i sprostania jego wymaganiom. Wymaga to jednak nie tylko odpowiedniego doświadczenia w poruszaniu się na takim rynku, ale i dysponowania kapitałem. ESB jest w tej dobrej sytuacji, że dysponuje i jednym, i drugim, zdając sobie sprawę, iż otwarcie rynku spowoduje zmiany systemowe oraz stworzenie całkiem nowych dziedzin działalności gospodarczej, co z kolei wymagać będzie przeszkolenia pracowników. Poza tym wszystkim Polska jest niewątpliwie największym rynkiem w Europie Środkowej o dużej liczbie klientów, których profil jest zbliżony do klientów w Irlandii, co też braliśmy pod uwagę, kierując naszą uwagę na ten rynek.

Z jakim programem startuje ESB do prywatyzacji G-8?

Decyzję o wejściu na rynek polski poprzedziliśmy dogłębną analizą polskiego rynku energii pod kątem poszukiwania możliwości inwestycyjnych w ramach procesu prywatyzacji. Było to zresztą zgodne z przyjętą strategią rozwoju naszej firmy w drodze rentownych inwestycji kapitałowych na rynkach energii elektrycznej różnych krajów. Przedmiotem naszego zainteresowania stała się grupa 8 zakładów dystrybucji energii w północnej i środkowej części Polski. Są to zakłady energetyczne w Koszalinie, Słupsku, Gdańsku, Elblągu, Olsztynie, Toruniu, Płocku i Kaliszu. Należy do nich 16 procent polskiego rynku dystrybucji energii elektrycznej. Ubiegamy się o 25 procent udziałów, a więc o pakiet, jaki oferuje uczestnikom przetargu Ministerstwo Skarbu Państwa. Jest to jednak początek, bowiem ESB dąży do tego, by stać się poważnym, długoterminowym inwestorem i liczącym się partnerem nie tylko w Polsce, ale i w poszerzonej Unii Europejskiej. Naszą strategię działalności na rynku polskim chcemy oprzeć na partnerskiej współpracy z przedsiębiorstwami tworzącymi G-8, wykorzystując doświadczenia nabywane przez wiele lat działalności na rynku irlandzkim. Przeprowadziliśmy proces analizy inwestycyjnej, czyli tzw. due dilligence w każdym z przedsiębiorstw tworzących G-8, by móc w końcu czerwca złożyć wiążącą ofertę. Wybór inwestora należeć będzie już do ministra skarbu państwa. Cieszy nas jednak to, iż ESB znalazł się na tzw. krótkiej liście firm zagranicznych, które kandydują do roli inwestora strategicznego G-8.

Czy zechciałby pan zsumować atuty, jakimi w grze o G-8 dysponuje ESB International?

Przyjdzie mi przypomnieć to, o czym już wcześniej mówiłem, a więc doświadczenie, jakie nabyliśmy przed laty, rozwiązując w Irlandii wyzwania, przed którymi stoi dzisiaj gospodarka polska. Jest to atut, jak sądzę, gdzie znajomość rynku powinna być połączona ze zrozumieniem interesów partnerów regionalnych. Śmiem twierdzić, iż w wyniku wizyt, jakie złożyliśmy w każdym z tych zakładów, rozumiemy ten interes lepiej niż ktokolwiek inny, co pozwoli nam na ułożenie jak najdalej idącej współpracy partnerskiej, do jakiej nawykliśmy w Irlandii. I w Polsce, i w Irlandii mamy także do czynienia z podobnym profilem klienta i perspektywami rozwoju. Mówiąc inaczej przed Polską rysują się podobne perspektywy rozwoju, jak przed Irlandią w momencie przystępowania do Unii Europejskiej. Opinie ESB na ten temat podzielają inni inwestorzy irlandzcy, jak AIB (Bank Zachodni i WBK) czy CRH (Cementownia Ożarów). Innym naszym atutem jest nasze doświadczenie w działalności na rynku konkurencyjnym, a więc w warunkach liberalizacji i deregulacji. I byłoby niepowetowaną szkodą, gdyby wskutek braku wsparcia ze strony tak doświadczonego, jak ESB, partnera doszło do osłabienia zdobytej już pozycji przez zakłady Grupy G-8. Jeszcze innym naszym atutem jest kapitał inwestycyjny, jaki chcemy lokować na rynku polskim nie tylko w modernizację obiektów czy budowę nowych, ale również w nowe sposoby obsługi klienta. Mam na myśli oferowanie nowych na rynku polskim usług dodatkowych z branży finansowej czy telekomunikacyjnej, w czym ESB też ma duże doświadczenie. Atutem jest wreszcie posiadana przez nas technologia umożliwiająca oferowanie klientom usług energetycznych po cenie konkurencyjnej. Rynki takie jak Irlandia kreują możliwości zatrudniania polskich pracowników przemysłu energetycznego. Jesteśmy też gotowi odwołać się do naszych doświadczeń w Irlandii w dziedzinie gospodarowania siłą roboczą: zamiast zwalniać ludzi tworzyliśmy dla nich nowe miejsca pracy w naszych nowych firmach. Tak może być również w Polsce. Nasza firma gotowa jest złożyć oficjalne zobowiązanie, że będzie doskonalić kwalifikacje pracowników firm z Grupy G-8 i nie zdziwi mnie, jeśli za kilka lat polscy pracownicy znajdą zatrudnienie w naszych spółkach międzynarodowych.

Co skorzystają na tym firmy, ich pracownicy i klienci, a co regiony?

Opracowaliśmy innowacyjny program długofalowej działalności jako inwestor i partner firm z Grupy G-8 pod kątem korzyści, jakie niewątpliwie uzyskują wszystkie podmioty zainteresowane powodzeniem działalności całej grupy. Samym firmom zapewni to długofalową stabilną współpracę z inwestorem strategicznym oraz pakiety gwarantowanych inwestycji. ESB jest też w stanie zaoferować kulturę prowadzenia działalności gospodarczej na wspomnianej już zasadzie partnerstwa, co będzie sprzyjać wynegocjowaniu korzystnego dla pracowników pakietu socjalnego. Klientom zaoferujemy nowe usługi po cenach konkurencyjnych. Z obecności ESB skorzystają wreszcie regiony, w których są zlokalizowane zakłady Grupy G-8, albowiem realizacja proponowanych inwestycji wpłynie na ożywienie życia gospodarczego tych regionów. ESB ma swój wymierny udział w osiągnięciu spektakularnego sukcesu ekonomicznego, jaki stał się udziałem Irlandii w latach dziewięćdziesiątych. Mamy szczery zamiar powtórzyć nasze doświadczenia na rynku polskim. Mówiąc jeszcze inaczej, chcemy podzielić się z Polską naszym sukcesem!

Rozmawiał Jan Lipowski

 

Projekty zrealizowane przez ESB International w Polsce

projekt	klient
Konstrukcja posterunku granicznego pomiędzy Polską a Niemcami w Gubinie (1999)	Komisja Europejska
Przeprowadzenie treningu obsługi linii pod napięciem na sieciach średniego napięcia (1997)	Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej
Doradztwo finansowe dla firmy EuRoPol GAZ	EuRoPol GAZ, Projekt rurociągu (1997)
Pomoc w zakresie rachunkowości finansowej (1993)	Polskie Sieci Elektroenergetyczne Komisja Europejska
Szkolenie kadry kierowniczej PSE (1991)	PSE
Doradztwo inżynieryjne w zakresie prywatyzacji przedsiębiorstw elektrycznych (1995)	Międzynarodowe Towarzystwo Finansowe Bank Światowy
Pomoc w przygotowaniu wniosków o kredyty (1993)	ZEC

 

Działalność międzynarodowa ESB:
wybrane przedsięwzięcia inwestycyjne

Wielka Brytania – ESB jest współwłaścicielem pierwszej elektrowni będącej niezależnym producentem energii elektrycznej. Zlokalizowana w środkowej Anglii elektrownia oparta jest na technologii obiegu łączonego.

Irlandia – ESB jest partnerem firmy Statoil w budowie elektrowni o obiegu łączonym o mocy 400 MW, która powstaje w dublińskim porcie i ma zaspokoić rosnący popyt na energię elektryczną w Dublinie.

Północna Irlandia – ESB jest największym niezależnym dostawcą energii elektrycznej w Irlandii Północnej, która jest częścią rynku brytyjskiego; w ostatnim czasie uzyskała akceptację budowy w Derry elektrowni z turbiną gazową o obiegu łączonym o mocy 400 MW.

Hiszpania – Bizkaia Energy, hiszpańska spółka zależna ESB zajmuje się opracowaniem planów budowy w Kraju Basków elektrowni gazowej o mocy 800 MW.

Kanada – ESB jest pierwszym Niezależnym Operatorem Systemu Przesyłowego na zliberalizowanym rynku dostaw energii elektrycznej w kanadyjskiej prowincji Alberta obsługując obszar zamieszkany przez trzy miliony mieszkańców.

Bliski Wschód – ESB jest aktywna w tym regionie świata począwszy od lat 70., udzielając wsparcia technicznego szerokiej rzeszy klientów w takich krajach, jak m.in. Zjednoczone Emiraty Arabskie, Liban czy Oman, na mocy kontraktów dotyczących eksploatacji elektrowni i zarządzania nimi oraz budowy zakładów odsalających.

 

ESB w Polsce:
Joanna Marzec, kierownik biura
00-828 Warszawa, al. Jana Pawła II nr 15
ILMET Kompleks
tel. +48 22 697-69-10/11, fax +48 22 697-69-12
e-mail: [email protected], [email protected]

ESB w Irlandii:
Kontakt w języku angielskim:
John Mullins, Project Director, ESBI
Stephen Court, 18-21 St. Stephen’s Green, Dublin 2, Ireland
tel. +353-1-7037015, fax +353-1-7038485
e-mail: [email protected]

Kontakt w języku polskim:
Maciej Pulsakowski, Business Analyst, ESBI
Stephen Court, 18-21 St. Stephen’s Green, Dublin 2, Ireland,
tel. +353-1-7038318, fax +353-1-7038485
e-mail: [email protected]
Strona w Internecie: www.esb.ie, www.esbi.ie

• Informacje o ESB