przewodniczący Rady Porozumienia Producentów Węgla Brunatnego,
prezes zarządu PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna
Węgiel brunatny w energetyce wielu państw od lat pełni istotną rolę. Stanowi również podstawę bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju, zapewniając około 35 proc. udziału w krajowej produkcji energii elektrycznej.
Niewątpliwie węgiel brunatny ma szansę być w przyszłości gwarantem stabilizacji gospodarczej Polski. Świadczą o tym różnego rodzaju analizy i scenariusze potwierdzające znaczący udział węgla brunatnego w miksie paliwowym. Mamy świadomość faktu, że obecnie
eksploatowane złoża wyczerpią się w ciągu najbliższych 20 lat, a począwszy od roku 2020 potencjał w zakresie wydobycia węgla brunatnego zacznie się zmniejszać.
Można więc stwierdzić, że udostępnianie nowych złóż tego surowca należy traktować nie w kategoriach możliwości, a wręcz konieczności. Należy jednak zwrócić uwagę na zagrożenia, które mogą wpłynąć na przyszłość brunatnego surowca energetycznego w Polsce, w tym m.in. determinację Komisji Europejskiej w zakresie dekarbonizacji gospodarki.
Problem zabezpieczenia potrzeb energetycznych dziś i w przyszłości jawi się jako globalny. Przesadnie ostrożne podejście Komisji Europejskiej do energetyki opartej na węglu jest niesłuszne i krótkowzroczne. Europa powinna zadbać o niskie koszty energii oraz bezpieczeństwo jej dostaw, a co za tym idzie o uniezależnienie się od zewnętrznych dostawców. Polska energetyka oparta na węglu powinna stać się jednym z filarów bezpieczeństwa energetycznego UE. Oznacza to dalszy rozwój kopalń, elektrowni oraz firm pracujących na rzecz branż: wydobywczej i wytwórczej. Dla zachowania bezpieczeństwa energetycznego nasz kraj powinien inwestować w budowę nowych mocy oraz zmodernizować stare bloki energetyczne. Zadania tego jednak nie da się wykonać bez budowy nowych kopalń węgla brunatnego, m.in. w rejonach Gubina czy Złoczewa. W Polsce wydobycie węgla brunatnego w ostatnich latach systematycznie rośnie. Jest to przykład na to, jak rynek energii
wpływa na strukturę wytwarzania, gdzie coraz większe znaczenie odgrywają koszty, które w efekcie przekładają się na cenę końcową energii.
Z uwagi na czas niezbędny do przygotowania procesu wydobycia oraz skomplikowany proces uzyskiwania koncesji na wydobywanie, projekty w zakresie udostępniania nowych złóż powinny być prowadzone już dzisiaj.
Znaczącą rolę w tych procesach musi odgrywać państwo, jako prawny właściciel złóż oraz gwarant bezpieczeństwa energetycznego. Jeżeli dziś zlekceważymy i zaniedbamy procesy związane z udostępnianiem nowych złóż, z dużym prawdopodobieństwem może to wpłynąć na
strukturę i dostępność mocy produkcyjnych oraz stabilność systemu energetycznego po roku 2025. Dlatego też PGE prowadzi projekty związane z uzyskaniem koncesji na wydobywanie węgla brunatnego ze złóż perspektywicznych (Gubin-Brody, Złoczew) i z naszego punktu widzenia niezwykle istotne jest, aby projekty te znalazły się w dokumentach rządowych, co w sposób jednoznaczny podkreśliłoby ich znaczenie dla gospodarki kraju i bezpieczeństwa energetycznego Polski w perspektywie do 2050 r.