Strategia wiedzy i innowacyjności

Poprzez wspólne przedsięwzięcie CuBR, KGHM wspólnie z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju chce realizować pomysły na nowe produkty czy technologie w sektorze surowcowym, stawiać na strategię wiedzy i innowacji, opierając się nie tylko na własnych zasobach, ale także na doświadczeniach świata naukowego i biznesu.

Dr hab. inż. Herbert Wirth, prof. PWr – prezes Zarządu KGHM Polska Miedź S.A.

CuBR kładzie nacisk na sprawne funkcjonowanie ciągu produkcyjnego w ramach łańcucha wartości – poczynając od górnictwa, przeróbki rud, poprzez procesy metalurgiczne, przetwórstwo metali, nowe materiały aż do recyklingu. Unikatowe jest to, że dążymy do realizacji prac w fazie prototypowania i demonstracji. Przyjęte podejście udowadnia, że ważne są etapy badań i rozwoju, ale równie istotne jest wdrożenie ich rezultatów w praktykę gospodarczą – spięcie z obszarem inwestycyjnym – aby umożliwić ich komercjalizację. Dlatego nasza pomoc polega nie tylko na definiowaniu potrzeb i współfinansowaniu projektów, ale także na intensywnym wsparciu wykonawców merytorycznie i metodycznie. Jesteśmy na to gotowi.
Geneza i założenia CuBR
Sektor surowcowy stał się jednym z priorytetowych obszarów gospodarki europejskiej – zarówno z ekonomicznego, jak i społecznego punktu widzenia, dlatego włączamy się w działania kładące nacisk na innowacje poprawiające efektywność procesów produkcyjnych, tworzące klimat przyjazny nowatorskiemu myśleniu. Przedsiębiorstwa coraz częściej poszukują nowych rozwiązań technologicznych, dążą do organizacji obszaru zarządzania rozwojem, poprzez określanie i wartościowanie wyzwań, które przed nimi stoją. Jednocześnie systematyzują i porządkują współpracę z przedstawicielami świata nauki oraz biznesu.
KGHM także podąża w tym kierunku. Dlatego optymalne zarządzanie posiadanymi aktywami oraz wdrażanie innowacyjnych technologii umożliwiają Spółce lepszą eksploatację zasobów, poszerzenie portfela produktów, a także podnoszą bezpieczeństwo zarówno ludzi, jak i środowiska. Pozwala to na osiąganie przewagi konkurencyjnej, a my walczymy już na rynku globalnym.
Przykładem takiej aktywizacji jest ścisła współpraca KGHM z NCBR, która zaowocowała uruchomieniem pierwszego bilateralnego programu sektorowego CuBR, skoncentrowanego na poszukiwaniu przełomowych technologii w obszarze metali nieżelaznych. Na badania przemysłowe i prace rozwojowe przeznaczono budżet w wysokości 200 mln zł, finansowany po połowie przez KGHM i NCBR. Jest to przykład wspólnego przedsięwzięcia, który potwierdza, że państwo rozumie rolę krajowych innowacji oraz potrzebę ich wspierania poprzez uruchamianie tego typu mechanizmów.
W ramach CuBR założyliśmy pewne warunki brzegowe. Na wyzwania zdefiniowane przez przemysł metali nieżelaznych odpowiadają wielopodmiotowe, krajowe konsorcja, złożone zarówno z polskich uczelni, instytutów badawczych, jak i partnerów przemysłowych. Każdy projekt, o wartości minimum 3 mln zł, jest realizowany w okresie do trzech lat.
Wierzę, że osiągnięcie istotnych postępów w obszarze metali nieżelaznych wymaga ciągłego rozwoju nowoczesnych technologii i innowacji, wypracowanych na bazie krajowego potencjału, pasji i strategicznych aliansów nauki, małych i średnich przedsiębiorstw oraz dużego przemysłu.
Cele i spodziewane rezultaty CuBR
Inicjatywa realizowana pod egidą NCBR i KGHM obejmuje cały zakres przemysłu wydobywczego, podzielony na cztery obszary. W ramach pierwszego obszaru – górnictwa i geologii – nacisk kładziemy na utrzymanie zdolności produkcyjnych z posiadanych złóż, przy wykorzystaniu nowoczesnej infrastruktury. W drugim obszarze – przeróbce rud – priorytetem są niskoenergetyczne technologie produkcji koncentratów miedzi o charakterze polimetalicznym o jakości kompatybilnej z hutnictwem miedzi. Trzeci obszar – metalurgia, przetwórstwo i nowe materiały – uwzględnia innowacyjne technologie związane z przetwarzaniem koncentratów metali oraz pełnym zagospodarowaniem żużli i półproduktów. Ostatni obszar to ochrona środowiska w zakresie skutków działalności górniczo-hutniczej, mitygowanie ryzyka oraz efektywność w biznesie. Wiemy, że przełomowe innowacje powstają na styku różnych dziedzin, w multidyscyplinarnych zespołach, przy dobrze zdefiniowanych celach, w atmosferze zaufania i otwartości. Programy sektorowe umożliwiają współdziałanie pomiędzy środowiskami naukowymi i gospodarczymi. Ułatwiają uzyskanie komplementarnej, specjalistycznej wiedzy i czerpanie z dobrodziejstw efektu synergii. Przyczyniają się do tworzenia mądrości organizacji.
Realizacja takich programów umożliwia uzyskanie rozwiązań kompleksowych, uwzględniających oczekiwania wszystkich interesariuszy i zapewniających realizację postawionych celów. W efekcie ułatwia to wdrożenie i komercjalizację rezultatów projektów. CuBR to nie tylko badania – to także działania wspierające transfer ich wyników do przemysłu. Stawiamy wysoko poprzeczkę. Działania powinny kończyć się co najmniej na poziomie demonstracji prototypu w warunkach operacyjnych, a nierzadko nawet na sprawdzeniu technologii w warunkach rzeczywistych.
Aktualnie odbyły się już dwie edycje konkursów w ramach CuBR. Na podstawie pierwszego naboru wniosków uruchomiliśmy cztery prace, mające na celu uzyskanie: technologii szybkiego udostępnienia złóż głębokich poniżej 1300 m, energooszczędnej technologii efektywnego rozdrabniania rud metali nieżelaznych do wzbogacania, jak również innowacyjnego rozwiązania do odmiedziowania żużla w procesie zawiesinowego otrzymywania miedzi.
W ramach drugiej edycji konkursu wyłoniliśmy osiem projektów, których celem jest uzyskanie innowacyjnych rozwiązań w strategicznym dla nas obszarze Inteligentnej Kopalni, które w przyszłości umożliwią bezpieczną eksploatację głębokich złóż. Chcemy wdrożyć zdalnie sterowane i zautomatyzowane urządzenia do rozbijania brył, zautomatyzować cykl kotwienia, a także uzyskać wysokoefektywne technologie wzbogacania rud miedzi, technologię produkcji niskostratnych przewodów energetycznych, czy też innowacyjne metody magazynowania energii. Ogłosiliśmy także zapotrzebowanie na opracowanie technologii produkcji i nanoszenia nowatorskich supertwardych warstw w oparciu o związki renu, które mogłyby poszerzyć nasze portfolio produktowe. Jesienią zostanie uruchomiony trzeci nabór wniosków. Także w tym przypadku liczymy na odzew interdyscyplinarnych konsorcjów, które odważnie stawiają czoła wyzwaniom.
Innowacje wymagają umiejętności nowego, szerszego spojrzenia na możliwości, technologie, produkty i procesy. Wierzę, że realizacja projektów w ramach CuBR w rezultacie umożliwi wyselekcjonowanie takich zespołów badawczych i koncepcji, które opracują gotowe do komercjalizacji przełomowe technologie czy innowacyjne maszyny i urządzenia, usprawniające ciąg technologiczny, bądź też pozwoli na opracowanie nowych, opłacalnych w wykorzystaniu materiałów i wyrobów.
Patrząc na to w szerszej perspektywie, CuBR stanowi wsparcie w dążeniach polskiego przemysłu metali nieżelaznych do osiągnięcia rangi światowego lidera. Jesteśmy z tego bardzo dumni. Tylko działając wspólnie, możemy z czasem zbudować przewagę konkurencyjną polskiej gospodarki.