Energia XXVII
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 141 (5914) 19 czerwca 2001 r.

Sukces strategiczny PSE SA

Członkostwo w UCTE

Od początku procesu integracji polskiego systemu elektroenergetycznego z siecią przesyłową krajów Europy Zachodniej celem strategicznym PSE SA było uzyskanie pełnego członkostwa w Unii ds. Koordynacji Przesyłu Energii Elektrycznej – UCTE, gwarantującego prawo głosu we wszystkich procesach decyzyjnych tej organizacji.

Okazało się, że ten bardzo sformalizowany, administracyjny proces jest znacznie dłuższy niż proces technicznego i organizacyjnego przygotowania polskiego systemu elektroenergetycznego do pracy synchronicznej, który PSE SA przeprowadziły z sukcesem w ciągu zaledwie 3 lat w okresie 1992-1995.

Od blisko sześciu lat polski system elektroenergetyczny pracuje synchronicznie z zachodnioeuropejskim systemem UCTE (do 1 lipca 1999 roku UCPTE). Przyzwyczailiśmy się do tego, że europejskie standardy bezpiecznego prowadzenia ruchu połączonych systemów elektroenergetycznych oraz wysoka jakość energii elektrycznej to normalna, codzienna praktyka. Świadomość, że proces uzyskiwania członkostwa w UCTE trwał nadal nie była więc powszechna.

Intensywne starania o członkostwo stowarzyszone PSE SA rozpoczęły niezwłocznie po spełnieniu formalnego warunku próbnej, rocznej pracy synchronicznej od momentu uruchomienia w październiku 1996 roku w PSE SA Centrum Regulacyjno-
-Rozliczeniowego grupy CENTREL. 1 października 1997 roku PSE SA złożyły formalny wniosek o członkostwo. W wyniku skutecznych działań PSE SA, w październiku 1998 roku Walne Zgromadzenie UCPTE podjęło decyzję o przyznaniu PSE SA członkostwa stowarzyszonego począwszy od 1 stycznia 1999 roku na okres 4 lat.

Głębokie przemiany w europejskim sektorze elektroenergetyki – wprowadzenie Dyrektywy 96/92/EC i tworzenie jednolitego rynku energii elektrycznej (IEM) oraz utworzenie w 1999 roku Europejskiego Stowarzyszenia Operatorów Przesyłowych (ETSO) – spowodowały, że UCPTE musiało przejść radykalne przemiany. Pierwszym znakiem tych przemian było ograniczenie zakresu działania UCPTE wyłącznie do przesyłu energii elektrycznej, w wyniku czego w 1999 roku organizacja wyeliminowała ze swego zakresu działania wytwarzanie energii elektrycznej, co spowodowało modyfikację nazwy na UCTE.

Następnie przystąpiono do głębokiej reformy mającej na celu przede wszystkim podniesienie efektywności działania organizacji. Zakres odpowiedzialności UCTE w europejskim sektorze elektroenergetycznym zdefiniowano jako zapewnienie bezpieczeństwa i niezawodności dostaw energii elektrycznej na zliberalizowanym rynku energii elektrycznej.

Wobec zmieniającej się dynamicznie sytuacji, PSE SA uznały za celowe przyspieszenie starań o członkostwo i złożyły wniosek o uzyskanie pełnego członkostwa przed upływem czterech lat. W wyniku tych starań PSE SA uzyskały status członka-założyciela „nowego” UCTE i podpisały 17 maja 2001 w Lizbonie statut tej organizacji. Data ta otwiera nowy rozdział w historii UCTE.

Po zmianach UCTE jest organizacją zrzeszającą Operatorów Systemów Przesyłowych odpowiedzialnych za prowadzenie ruchu i rozwój połączonych systemów elektroenergetycznych o sieci przesyłowej od 220 kV wzwyż. Działa jako stowarzyszenie z osobowością prawną wg zasad prawa belgijskiego dla stowarzyszeń międzynarodowych.

Bezpieczne i niezawodne prowadzenie ruchu połączonych systemów elektroenergetycznych jest warunkiem do rozwoju konkurencji na rynku energii elektrycznej.

UCTE odpowiada zatem za:

• koordynację i poprawę reguł operacyjnych strefy synchronicznej i jej połączeń zewnętrznych z sąsiadującymi systemami przesyłowymi,
• osiąganie wysokiej niezawodności pracy połączonych systemów elektroenergetycznych i jej konsekwentne podwyższanie,
• monitorowanie i prowadzenie analiz rozszerzenia strefy synchronicznej,
• koordynację wzajemnej operacyjnej i technicznej pomocy między OSP,
• rozpowszechnianie wiedzy eksperckiej o połączonych systemach elektroenergetycznych, włączając statystyki.

Członkami założycielami „nowego” UCTE jest 33 Operatorów Systemów Przesyłowych z następujących krajów europejskich: Austrii, Belgii, Bośni, Chorwacji, Czech, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Jugosławii, Luksemburga, Macedonii, Niemiec, Polski, Portugalii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Włoch i Węgier.

W Komitecie Sterującym obowiązuje zasada reprezentacji przez jednego przedstawiciela z danego kraju. Stwarza to zupełnie nową sytuację dla Operatorów Systemów Przesyłowych z Niemiec, Szwajcarii, Austrii i b. Jugosławii, gdzie są oni liczni. Historycznie firmy niemieckie, szwajcarskie i austriackie miały szeroką reprezentację we władzach UCTE.

UCTE koordynuje pracę systemów elektroenergetycznych swoich członków z 20 krajów – od Portugalii do Polski i od Niemiec do Grecji. Wysiłek organizacji będzie koncentrował się na aktywnym wspieraniu konkurencji w sektorze elektroenergetycznym. Celem jest promowanie rozwoju rynku energii elektrycznej przy jednoczesnym gwarantowaniu bezpieczeństwa pracy połączonych w UCTE systemów elektroenergetycznych. Beneficjentami efektów działania UCTE w Europie jest ponad 400 milionów ludzi, którzy zużywają rocznie ponad 2100 TWh energii elektrycznej.

Korzyści dla PSE SA wynikające z faktu uzyskania członkostwa to przede wszystkim prawo głosu: PSE SA dysponuje w Walnym Zgromadzeniu UCTE siłą głosu 5,37%, co stawia nas na piątym miejscu – za Niemcami, Francją, Włochami i Hiszpanią. W Walnym Zgromadzeniu PSE SA ma trzech przedstawicieli, jeden przedstawiciel PSE SA zasiada w Komitecie Sterującym. Kolejnym sukcesem jest objęcie przez przedstawiciela PSE SA funkcji przewodniczącego grupy statystycznej UCTE, a także udział przedstawiciela PSE SA w pracach grupy zajmującej się analizami możliwości rozszerzenia strefy synchronicznej.

Synchroniczna praca w ramach dużego połączonego systemu elektroenergetycznego (moc zainstalowana 516 000 MW, obciążenie szczytowe 340 000 MW) daje Polsce wyższe bezpieczeństwo prowadzenia systemu elektroenergetycznego w stanach awaryjnych i możliwość uzyskania pomocy zgodnie z zasadami UCTE.

Członkostwo PSE SA w UCTE potwierdza, że elektroenergetyka wyprzedza proces integracji Polski z Unią Europejską.

Małgorzata Plucińska-Klawe
Biuro Strategii i Rozwoju, PSE SA

 

• Informacje o Polskich Sieciach Elektroenergetycznych SA