Jakość – Normalizacja – Certyfikacja
Dodatek lobbingowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
10 listopada 2009 r.
Zapraszam naszych klientów do udziału w I edycji konkursu prezesa Zarządu PCBC S.A. Chcemy wyróżnić te jednostki, które doskonalą zarządzanie, dbają o środowisko naturalne i promują problematykę jakości.
Dobry czas dla doskonalenia jakości
Rozmowa z Wojciechem Henrykowskim, prezesem Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji S.A.
Tradycyjnie w listopadzie przypomina się znaczenie jakości w gospodarce i usługach publicznych. W tym miesiącu obchodzimy Polski i Międzynarodowy Dzień Jakości oraz Europejski Tydzień Jakości. Polskie Centrum Badań i Certyfikacji wraz z Krajową Izbą Gospodarczą wręczą również nagrody laureatom XV edycji konkursu Polskiej Nagrody Jakości, najbardziej prestiżowego konkursu w Polsce w tej dziedzinie. Co roku też Unia Europejska wybiera inne hasło dla dni jakości. Pod jakim hasłem będziemy je obchodzić w tym roku?
W tym roku przebiegają one pod hasłem „Jakość czyni różnicę”, oczywiście w sensie pozytywnym. Obchody rozpoczęliśmy Polskim Dniem Jakości w poniedziałek, 9 listopada, goszcząc przewodniczącego Światowego Związku Jakości (WAQ) pana Juri Guskowa. W trakcie uroczystości nawiązaliśmy m.in. do 5. rocznicy wstąpienia Polski do UE, chcąc podkreślić wkład PCBC w dostosowanie polskiego systemu oceny zgodności do wymagań unijnych. Braliśmy udział w negocjacjach, przygotowaniu dokumentacji i dostosowaniu prawa do standardów unijnych.
Czy okres ten okazał się dla nas korzystny pod względem wykorzystania systemów zarządzania jakością?
Generalnie polskie firmy dobrze przeszły ten okres. Wydaje się, iż wykorzystaliśmy go na dostosowywanie polskich firm do wymagań europejskich. Polskie firmy eksportują dużo wyrobów i usług na teren Unii Europejskiej i konkurują z powodzeniem z zagranicznymi. Istnieją oczywiście pewne problemy, np. pojawiają się nowe wyzwania dla firm, które, poza certyfikowaniem systemów zarządzania jakością, muszą wdrażać branżowe regulacje i certyfikaty, wymagane przez ich kontrahentów. Stąd mogą wystąpić pewne opóźnienia w stosunku do krajów UE. Ale bez względu na te problemy, tegoroczny kryzys pokazał, iż polska gospodarka radzi sobie nieźle, skoro jesteśmy na plusie. Nie spadła również liczba szkoleń, które firmy organizują dla swoich pracowników z zakresu systemów zarządzania jakością.
Wprawdzie nie zanotowaliśmy recesji, ale wystąpiło spowolnienie gospodarcze. Czy to wpłynęło na sytuację PCBC?
W niektórych branżach, np. w przemyśle motoryzacyjnym, stalowym wystąpiły problemy ze sprzedażą. Z drugiej strony w innych branżach, np. w przemyśle spożywczym, spowolnienia nie widać. W przypadku PCBC jestem mile zaskoczony, ponieważ po 2 pierwszych spokojnych miesiącach 2009 roku liczba klientów zaczęła od marca wzrastać. Do tej pory wydaliśmy około 100 certyfikatów dla nowych firm. To więcej niż w 2008 roku. Przytoczyłbym tu wypowiedź J. Jurana, który uchodzi za guru w dziedzinie zarządzania jakością. Powiedział on kiedyś, że innowacyjność nie pojawia się w biznesie bez kryzysu. To niemalże prorocze słowa, ponieważ 2009 rok ogłoszono wcześniej rokiem „kreatywności i innowacyjności”. Zresztą zaobserwowaliśmy obecnie wśród naszych klientów pewne działania pod wpływem kryzysu, m.in. szukanie oszczędności, obniżanie kosztów, usuwanie zbędnej aparatury. Przedsiębiorcy dokonują w tej chwili pełnej analizy pod kątem cięcia kosztów, czego pewnie nie uczyniliby w okresie koniunktury. Okres spowolnienia zmotywował firmy do racjonalnego działania. Choć nie będę ukrywał, iż zdarzają się przypadki, że firmy, szukając oszczędności, rezygnują z systemów. Jednak poszukując kosztów w jakości popełniają błąd, ponieważ właśnie zastosowanie innowacyjnych rozwiązań może im pomóc. W tym roku odeszło od nas 10 firm. Przypomnę, że w ciągu 15 lat działalności PCBC wydaliśmy około 4700 certyfikatów. Firmy, które chcą przetrwać, powinny kroczyć drogą jakości.
Ale są też takie, które poszukują drogi na skróty i kupują sobie fałszywe certyfikaty…
Z problemem fałszywych certyfikatów borykamy się cały czas. Pewna firma o nazwie OBC, zarejestrowana w Chinach, założyła stronę internetową, podając nasze dane, zamieszczając błędną informację o porozumieniu z nami i wydając certyfikaty w naszym imieniu. Zgłosiliśmy sprawę prokuraturze, ale faktem jest, iż trudno nam walczyć z firmą w Chinach.
Co nowego pojawiło się w działalności PCBC w tym roku?
Przymierzamy się do certyfikowania systemu IRIS w branży kolejowej. Powstała idea, aby wszyscy dostawcy kolejnictwa wdrożyli ten system. Stworzono go na bazie ISO 9000. Poza tym ciągle mamy do czynienia z nowymi wyrobami czy ciągami technologicznymi w dziedzinie elektryki, elektroniki i techniki medycznej.
W ostatnim czasie wydarzenia polityczne pokazały, że informacje łatwo wyciekają z różnych instytucji. Czy wdrożenie systemu zarządzającego bezpieczeństwem informacji może przeciwdziałać przeciekom?
Wiele firm interesuje się tym systemem i wydaliśmy certyfikaty w tej dziedzinie. Reguluje go norma ISO 27001. Ale mamy też system przeciwdziałania zagrożeniom korupcyjnym. Do tej pory wydaliśmy w tym zakresie 9 certyfikatów. Jak dotąd system ten sprawdził się w tych organizacjach. Nie zdarzył się w nich przypadek korupcji. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że żaden system nie rozwiąże ani sprawy korupcji, ani przecieków. Wszystko zależy od ludzi. Możemy wprowadzić szczelne rozwiązania, a mimo to wspomniane przypadki mogą się pojawić. Systemy zmniejszają prawdopodobieństwo ich wystąpienia.
Jakie tendencje obserwuje pan w Europie w dziedzinie zarządzania jakością?
Od pewnego czasu obserwujemy zjawisko, że firma, która ma certyfikat oceny zgodności z systemem ISO, musi starać się o dodatkowy certyfikat branżowy. Tak jest w lotnictwie, motoryzacji, kolejnictwie, handlu. Świadczą o tym m.in. systemy BRC i IFS, które PCBC certyfikuje. Za chwilę mogą pojawić się nowe wymagania w branży chemicznej czy innej. Następuje zatem rozwój certyfikatów branżowych. Oznacza to, że standardem stanie się posiadanie dwóch certyfikatów. PCBC obserwuje i dostosowuje się do nowych wyzwań.
Dziękuję za rozmowę.
Maria Weber
Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A.
02-699 Warszawa, ul. Kłobucka 23A
tel. centr. 22 46-45-200, fax 22 647-12-22
www.pcbc.gov.pl