Elektroenergetyka stoi wobec wielu wyzwań

Energia XXXI
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 139 (6216) 17 czerwca 2002 r.

Elektroenergetyka stoi wobec wielu wyzwań

Wypowiedź Jacka Piechoty, ministra gospodarki

Podstawą do realizacji zadań, nałożonych na mój resort w obszarze polityki energetycznej, jest dokument „Ocena realizacji i korekta Założeń polityki energetycznej Polski do 2020 roku”, który rząd rozpatrzył i przyjął w dniu 2 kwietnia 2002 r.

Ocena samych „Założeń”, jak też ich realizacji, jest – niestety – negatywna. Wpłynął na to brak konsekwencji w ich formułowaniu oraz brak dyscypliny w ich wykonywaniu. Na łączną liczbę blisko 60 zadań, adresowanych do rządu, ministrów, terenowych organów administracji państwowej, samorządów i przedsiębiorstw, zaledwie kilka zostało podjętych i zrealizowanych lub jest w trakcie wykonywania.

Dziś polska gospodarka rozpoczyna mozolny proces odbudowy swoich zdolności do osiągnięcia wzrostu gospodarczego. Bilans otwarcia i uwarunkowania nowej strategii pozbawiają wszelkich złudzeń, co do możliwości kontynuowania programu, zawartego w „Założeniach polityki energetycznej…”.

Osłabienie tempa rozwoju gospodarczego wymusza konieczność odmiennego podejścia do formułowania niektórych celów i sposobów realizacji „Założeń polityki energetycznej Polski do 2020 roku”. Sejmowa debata, poświęcona dyskusji przedłożonej przez rząd „Informacji o stanie bezpieczeństwa energetycznego państwa”, potwierdziła społeczno-polityczne oczekiwania w zakresie nowego podejścia do priorytetów polityki energetycznej.

Dotyczy to w szczególności jasnego zdefiniowania celu ogólnej strategii rozwoju sektora energii, której najistotniejszym elementem jest budowa rynku energii. Odnosi się to zwłaszcza do zmonopolizowanych sektorów elektroenergetyki, gazownictwa i górnictwa węgla kamiennego, gdzie niezbędne są głębokie zmiany organizacyjne i strukturalne, zapewniające demonopolizację tych podsektorów i kierujące je na drogę rynkowej konkurencji.

W przyjętej przez rząd „Ocenie…” – w ramach korekty „Założeń polityki energetycznej Polski do 2020 roku” przedstawiony został również program działań rządu i instytucji rządowych. Obejmuje on trzy przekroje funkcjonalne:

  • kreowanie polityki energetycznej,
  • polityka regulacyjna wobec energetyki,
  • polityka właścicielska w stosunku do części szeroko rozumianego potencjału energetycznego gospodarki narodowej.

W zakresie kreowania polityki energetycznej Polski podstawowy cel, czyli bezpieczeństwo energetyczne – rozumiane jako stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię, w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska – zachowuje swą aktualność. Długookresowa strategia jego zapewnienia opiera się na zwiększonym udziale w międzynarodowym podziale pracy, z wykorzystaniem do tego postępujących procesów integracyjnych oraz globalizacji w gospodarce i handlu światowym. Za cel strategiczny krótko- i średnioterminowy „Założeń polityki energetycznej Polski do 2020 roku” należy natomiast uznać redukcję kosztów funkcjonowania energetyki przy poprawie bezpieczeństwa energetycznego.

Rząd będzie doskonalił dotychczasową politykę regulacyjną, koncentrując działania instytucji rządowych na jednoczesnej liberalizacji zasad funkcjonowania przedsiębiorstw energetycznych i eliminowaniu niejednoznaczności regulacyjnych.

Polityka właścicielska stanowi fundament budowanego rynku energii. Jej realizacja – poprzez przekształcenia organizacyjne, strukturalne i własnościowe sektora paliwowo-energetycznego – powinna zapobiegać zastępowaniu państwowego monopolu naturalnego prywatnym monopolem naturalnym. Dotyczy to zwłaszcza lokalnych monopoli w sektorze elektroenergetyki i gazu.

Realizacja większości tych zamierzeń wymagać będzie szerokiej nowelizacji ustawy Prawo energetyczne i rozporządzeń wykonawczych, sprzyjających postępowi w energetyce, liberalizowaniu jej funkcjonowania i zachowaniu równowagi między dostawcami a odbiorcami energii, a także nowelizacji innych ustaw. Wykaz tych ustaw przygotuje Ministerstwo Gospodarki, w porozumieniu z ministrem finansów i ministrem skarbu państwa. n