Infrastruktura – Środowisko – Energia
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
21 listopada 2006 r.
Elektrownie Szczytowo-Pompowe SA
Elektrownia Wodna Żarnowiec – modernizacja zbiornika górnego
Po ponad 20-letniej eksploatacji ESP SA – jako właściciel EW Żarnowiec – stanęły przed koniecznością przeprowadzenia remontu wykładziny obwodowej zbiornika górnego elektrowni. Prace remontowo-modernizacyjne zbiornika rozpoczęto 1 maja 2006, zakończono we wrześniu br.
Zbiornik górny Elektrowni Wodnej Żarnowiec, z uwagi na jego gabaryty i lokalizację, traktowany jest jako budowla hydrotechniczna pierwszej klasy bezpieczeństwa. Podlega on ciągłemu nadzorowi technicznemu i obowiązkowym okresowym ocenom stanu bezpieczeństwa.
Zbiornik, zaprojektowany i wybudowany w latach 1974-1983, o pojemności całkowitej 16.445.000 m3 wody, zlokalizowany został na wysokości ponad 100 m nad poziomem morza, w pobliżu budynku głównego elektrowni.
Wykładzina wewnętrzna zbiornika – warstwa szczelna, wykonana została w technologii asfaltobetonowej w postaci dwóch warstw asfaltobetonowych o łącznej grubości ok. 15 cm. Technologia taka jest i była sprawdzona oraz stosowana powszechnie w Europie w obiektach pracujących w zbliżonej strefie klimatycznej i o dużych wahaniach lustra wody w ciągu pracy dobowej elektrowni.
| Spółka Elektrownie Szczytowo-Pompowe SA powstała w grudniu 1993 roku w ramach procesu restrukturyzacji polskiego sektora elektroenergetycznego. Działalność produkcyjną i handlową ESP SA rozpoczęły w styczniu 1994 r.
100% udziałowcem spółki są Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA. W chwili obecnej ESP SA skupiają majątek produkcyjny 26 elektrowni wodnych, w tym 4 szczytowo-pompowych. Działania ESP SA na rzecz ochrony środowiska, jak i produkowana w elektrowniach wodnych należących do ESP SA zielona energia, otrzymywana ze źródeł odnawialnych, zostały dostrzeżone na arenie ogólnopolskiej. W ciągu ostatnich lat kilkukrotnie ESP SA były laureatem ogólnopolskiego konkursu „Przyjaźni Środowisku”, zdobywając tytuł „Firmy Przyjaznej Środowisku” oraz „Mecenas Ochrony Środowiska”. W 2006 roku spółka została laureatem konkursu „Lider Polskiej Ekologii” organizowanego pod patronatem Ministerstwa Środowiska. n |
Zastosowana wykładzina asfaltobetonowa w ciągu ostatnich lat pracy potwierdziła wszystkie swoje walory funkcyjno-użytkowe: jest odporna na trudne ekstremalne warunki pracy w dużym zakresie zmian temperatury, jest wytrzymała mechanicznie, odporna na duże naciski i uszkodzenia, które mogą wywoływać osuwające się zwały lodowe, nacisk sprzętu ciężkiego, jak i świadome akty wandalizmu. Zastosowana podczas budowy elektrowni i zbiornika technologia pozwala ponadto w łatwy sposób zlokalizować ewentualne uszkodzenia czy przebicia warstwy asfaltobetonowej, a w przypadku ich uszkodzenia w prosty sposób przeprowadzić ich naprawę.
Przeprowadzana w tym roku modernizacja zachowała wszystkie dotychczasowe walory powyższych rozwiązań i usunęła skutki destrukcji wykładziny wywołane tak zwanym efektem starzeniowym – mikropęknięcia mrozowe, proces degradacji kruszywa itd.
Obecnie, po 23 latach nieprzerwanej pracy zbiornika – intensywna eksploatacja skarpy odwodnej zbiornika – zakres przeprowadzonych prac modernizacyjnych obejmował: zaprojektowanie i wykonanie odtworzenia powłoki szczelnej skarp odwodnych oraz skarp niecki i dna w niecce przed komorą wlotową, dwóch półek pomiędzy koroną skarp niecki a podstawą skarp odwodnych zbiornika. Ponadto wykonana została nowa nawierzchnia drogi na koronie obwałowań zbiornika górnego wraz z drogami wjazdowymi i drogą zjazdową.
Zakłada się, że przeprowadzone prace remontowo-modernizacyjne zbiornika pozwolą na bezawaryjną pracę Elektrowni Wodnej Żarnowiec przynajmniej przez 30 lat. n
| Elektrownia szczytowo-pompowa Żarnowiec została oddana do użytku w 1983 roku.
EW Żarnowiec wyposażona jest w największe w Polsce turbiny o mocy generacyjnej 4×179 MW. Jednostki pracują przy prędkościach 166,7 rpm, a z odnowionym w 2003 roku wirnikiem ich zapotrzebowanie na moc podczas pracy pompowej wynosi 200 MW. Jednostki są używane głównie do dziennych cykli pracy w systemie pompowym. Kompleksowa modernizacja elektrowni rozpoczęła się w roku 1998 badaniami testowymi urządzeń elektrowni. Podczas badań eksperci z ESP SA oraz dostawcy rejestrowali stan hydrauliczny i mechaniczny urządzeń elektrowni. Na podstawie wyników tych badań przygotowano koncepcję przeprowadzenia modernizacji. W tej koncepcji główne wymiary hydrauliczne i geometryczne obecnej jednostki zostały zachowane, jak również prędkość wirnika pozostała niezmieniona. Porównanie geometrii wirnika w Żarnowcu z obowiązującymi standardami pokazało znaczne rozbieżności w stosunku do rozwiązań modelowych. Na podstawie badań układ przepływowy turbiny został zoptymalizowany. Specjalną uwagę zwrócono na działanie z obciążeniem częściowym w ruchu turbinowym. Dostawca zmodernizowanego wirnika zaoferował spokojną i stabilną pracę nawet do 30% maksymalnego obciążenia. Została również zagwarantowana znaczna poprawa sprawności. Z nowym wirnikiem elektrownia jest w stanie pracować turbinami w pełnym zakresie obciążeń, bez żadnych ograniczeń. W celu zapewnienia niezakłóconej pracy zarówno w pracy pompowej, jak i turbinowej, profile łopatek kierownic zostały poddane odpowiednim zmianom. W wyniku modernizacji osiągnięto na TZ-2 znaczną poprawę sprawności pracy w cyklu pompowym (około 5%) i turbinowym (około 3%). Dokonano również modernizacji izolacji uzwojeń stojanów generatorów nr 1 i 2. n |
