Nasze Zdrowie I
Dodatek promocyjno-reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 105 (6788) 6 maja 2004 r.

Kardiologia specjalizacja podstawowa

Wypowiedź prof. dr. hab. med. Andrzeja Cieślińskiego, prezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie kardiologii dla województwa wielkopolskiego

Kardiologia jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się specjalności lekarskich w ostatnim dziesięcioleciu. Przyszli kardiolodzy, by nadążyć za dokonującym się postępem nauki, muszą szkolić się w wielu nowych dziedzinach, w tym w technikach inwazyjnych ratujących życie chorego (implantacja stymulatorów, defibrylatorów, kontrola ich działania, koronarografia, plastyka tętnic wieńcowych, elektrofizjologia, ablacja). Ten fakt, jak również dramatyczna sytuacja zdrowotna społeczeństwa polskiego (wysoka zachorowalność i śmiertelność z powodu chorób układu krążenia wynosząca prawie 50% zgonów) oraz ogromne społeczne zapotrzebowanie na specjalistów kardiologów, zadecydowały o wyodrębnieniu tej dziedziny medycyny z innych specjalności chorób wewnętrznych. W krajach europejskich kardiologia uznawana jest za specjalizację podstawową.

Polskie Towarzystwo Kardiologiczne już w 1999 r. przedstawiło program specjalizacji z kardiologii, zgodny z założeniami europejskimi, Krajowej Radzie Specjalizacji Lekarskich, uzyskując jej pozytywną opinię.

Obecny system specjalizacji z kardiologii w Polsce nie odpowiada normom europejskim – stwierdzili przedstawiciele Steering Committee of the European Union of Medical Specialists (UEMS) – Section Cardiology podczas obrad w Rzymie w grudniu 2002 r. (w pracach ze strony polskiej uczestniczył prof. Andrzej Cieśliński – prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego). Organizacja ta m.in. zajmuje się opracowaniem programu specjalizacji z kardiologii w państwach UE. Uzgodnione wymogi UEMS stwierdzają kategorycznie:

• specjalizacja z kardiologii może być uznana wówczas, gdy będzie specjalizacją podstawową – tylko na tych zasadach będzie można uzyskać dyplom European Cardiologist i pracować we wszystkich krajach Wspólnoty Europejskiej (kardiologia jako podspecjalizacja nie jest uznana w krajach Wspólnoty Europejskiej),
• kształcenie kardiologiczne powinno składać się z 2 lat interny i 4 lat kardiologii – taki system kształcenia stanie się wymogiem dla uzyskania tytułu European Cardiologist,
• program specjalizacji z samej kardiologii podstawowej to 3 lata ścisłego realizowania programu w kardiologii podstawowej oraz 1 rok przeznaczony na staż elektywny z wybranej dziedziny kardiologii,
• kierownik specjalizacji musi mieć co najmniej 5 lat praktyki po uzyskaniu specjalizacji.

Dotychczasowy system szkolenia specjalisty kardiologa w Polsce jest czasochłonny, drogi i mało efektywny. Obecnie polski lekarz ma szansę zdobyć specjalizację z kardiologii po około 10 latach od zakończenia studiów (1 rok stażu podyplomowego, 5 lat specjalizacji z chorób wewnętrznych i dopiero 2-3 lata specjalizacji z kardiologii).

Pozostawienie specjalizacji kardiologicznej jako dodatkowej spowoduje trudności w zapewnieniu mobilności polskich kardiologów w ramach Unii Europejskiej. Ponadto spowoduje w kolejnych latach spadek i tak już niedostatecznej liczby kardiologów w naszym kraju.

Według ostatnich danych opublikowanych w European Heart Journal (2003, 24, 299-310) – w oficjalnym organie Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego – na 1 mln mieszkańców w Polsce przypada zaledwie 21 kardiologów, w Rep. Czeskiej – 37, na Węgrzech – 76, we Francji – 65, w Portugalii – 66, we Włoszech – 166.

W Polsce mamy znikomą liczbę poradni kardiologicznych. Efektem tego jest kilkumiesięczne oczekiwanie na wizytę u specjalisty, wiele procedur wysokospecjalistycznych wykonują lekarze bez specjalizacji z kardiologii. Taka sytuacja – zdaniem środowiska kardiologów – jest niedopuszczalna, zwłaszcza gdy dotyczy chorych, którzy często są w stanie wysokiego zagrożenia życia. Dla zapewnienia właściwej opieki kardiologicznej w Polsce w najbliższych latach powinniśmy co najmniej podwoić liczbę specjalistów kardiologów.

Zaangażowanie Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz konsultanta krajowego w dziedzinie kardiologii w dokonanie niezbędnych zmian w procesie kształcenia kardiologów zgodnie z wymogami Unii Europejskiej znalazło zrozumienie ministra zdrowia Leszka Sikorskiego, który w dniu 11 września 2003 roku podjął decyzję o rozpoczęciu prac legislacyjnych, które będą skutkować przesunięciem kardiologii do specjalizacji podstawowych. n