Infrastruktura – Środowisko – Energia
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
11 września 2006 r.
Komentarz Jerzego Kropiwnickiego, przewodniczącego rady Unii Metropolii Polskich
Gospodarcze i demograficzne znaczenie obszarów metropolitalnych dla przyszłości Europy jest doniosłe. Metropolie odgrywają również znaczącą rolę w procesach globalizacji. Są centrami międzynarodowej wymiany handlu i usług co przyciąga kolejnych inwestorów zagranicznych powodując wzrost gospodarczy. Poprzez swoje oddziaływanie wykraczające poza granice regionu jak również kraju, w którym się znajdują, stanowią również podstawę dla trwałego zrównoważonego rozwoju. W metropoliach skupiają się ośrodki naukowe i działania innowacyjne. Prawidłowy rozwój metropolii jest kluczem do osiągnięcia celów Strategii Lizbońskiej.
Wybór przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego I. wariantu podziału środków przeznaczonych na Regionalne Programy Operacyjne, preferującego regiony słabsze kosztem obszarów metropolitalnych, w niewielkim stopniu przyczyni się do podniesienia konkurencyjności polskiej przestrzeni w ramach Unii Europejskiej. Należy przypomnieć, iż Miasta tworzące Unię Metropolii Polskich rozumiejąc potrzebę zrównoważonego rozwoju kraju zabiegały o zapewnienie rozwoju wschodnich terenów Rzeczpospolitej Polskiej. Dzięki tej inicjatywie powstał Program Operacyjny Rozwoju Polski Wschodniej 2007-2013, na który ze środków UE przeznaczono ponad 2,1 mld Euro. Ponadto efektywne wykorzystanie łącznie tak wielkich kwot, przez regiony Wschodniej Polski, może być zagrożone.
Środki z Regionalnych Programów Operacyjnych winny być kierowane do miejsc krytycznych, które zdecydują o rozwoju całego kraju, poprzez synergiczne efekty mnożnikowe. Inne rozwiązania prowadzić będą do pogłębiania różnic rozwoju poszczególnych części kraju. Straci na tym gospodarka i poszczególne regiony a szansa zrównoważonego rozwoju, przed którą stoimy, zostanie zaprzepaszczona.
Rząd podejmuje obecnie decyzje, które przesądzą nie tylko o kolejności budowy najważniejszych inwestycji infrastrukturalnych, realizowanych w latach 2007-2013 z udziałem środków UE, ale będą fundamentem rozwoju kraju także po roku 2013. Ich celem musi być zapewnienie transportowej spójności Polski. Uwzględnienie dziś tych inwestycji w odpowiednich dokumentach rządowych jest warunkiem równoprawnego uczestnictwa w proces zrównoważonego rozwoju krajów europejskich w przyszłości.
Strategicznym interesem naszego kraju jest szybkie podjęcie decyzji i rozpoczęcie budowy (w latach 2007-2013) centralnego lotniska dla Polski, zlokalizowanego między Łodzią i Warszawą, rozpoczęcie budowy linii kolejowej dużych prędkości Wrocław/Poznań – Łódź – Warszawa, zakończenie budowy drogi ekspresowej S-8 w relacji Wrocław – Łódź – Warszawa. Mają one decydujące znaczenie dla spójności transportowej i gospodarczej całej Polski. Urzeczywistnią połączenie Wielkopolski i Dolnego Śląska z Polską Centralną, co zapobiegnie niekorzystnemu procesowi dezintegracji Wrocławia i Poznania z resztą Polski oraz wzmocni ich związki gospodarcze i społeczne z całym krajem.
Niezbędne jest połączenie lokalizacji centralnego lotniska dla Polski z linią szybkiej kolei oraz sprawnym systemem drogowym. Zapewni to szybki dostęp do lotniska centralnego 13 milionom mieszkańców województw dolnośląskiego, wielkopolskiego, łódzkiego i mazowieckiego. Brak działań w tym kierunku spowoduje, że Zachodnia i Południowo-Zachodnia Polska, w sposób naturalny, będzie bardziej związana z niemieckim systemem transportowym i gospodarczym.
Przykładem zrozumienia przez Miasta UMP znaczenia tych kluczowych dla rozwoju polskiej przestrzeni inwestycji jest podpisanie w lipcu 2006 roku przez Prezydentów Łodzi, Poznania, Wrocławia oraz przez Marszałków Województwa Łódzkiego, Wielkopolskiego i Dolnośląskiego, stanowiska w sprawie strategicznych inwestycji infrastrukturalnych realizowanych w latach 2007-2013 i po roku 2013.
Prawidłowy podział środków zapewniający ich realne wykorzystanie, powinien się odbywać w oparciu o zasadę zgłaszania przez beneficjentów ich realnych potrzeb zgodnych ze Strategią Rozwoju Kraju, a nie w oparciu o narzucony zewnętrznie podział środków na priorytety w ramach poszczególnych Programach Operacyjnych. Najlepszym tego przykładem jest wypracowana, przez Miasta UMP w czerwcu 2006 roku w Toruniu, lista projektów infrastrukturalnych na okres 2007 – 2013. Zapotrzebowania na środki inwestycyjne Miast UMP w poszczególnych obszarach nie w pełni odpowiadają zaproponowanemu przez Rząd podziałowi środków pomiędzy priorytety Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. n