Nowoczesny blok energetyczny w Elektrowni Bełchatów S.A. szansą krajowej energetyki w Unii Europejskiej

Energia XXXV
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 130 (6510) 5 czerwca 2003 r.

Nowoczesny blok energetyczny w Elektrowni Bełchatów S.A. szansą krajowej energetyki w Unii Europejskiej

W czasie negocjacji akcesyjnych dyrektywy 2001/80/WE Unia Europejska narzuciła dla polskich dużych źródeł spalania tzw. łączny limit emisji do atmosfery SO2 i NOx. Jego wartość w porównaniu z emisją roku 1980 i 2001 przedstawia tabela 1.

Z powyższej tabeli wynika konieczność prawie dwukrotnej redukcji emisji SO2 w ciągu sześciu lat, w sytuacji gdy w latach dziewięćdziesiątych dokonano istotnego ograniczenia emisji poprzez poprawę jakości węgla, budowę instalacji odsiarczających i kotłów fluidalnych w wielu źródłach wydając na ten cel 4,8 mld euro. Istnieją trzy warianty spełnienia wymagań Unii Europejskiej:

Wariant 1 – Obniżenie mocy i produkcji energii elektrycznej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE) (prawie dwukrotne),

Wariant 2 – Podjęcie programu wyposażania źródeł wytwarzania KSE w instalacje oczyszczające spaliny w celu spełnienia wymagań emisji,

Wariant 3 – Odtworzenie mocy elektrycznej w nowej ekologicznie „czystej” technice, gazowej na importowanym paliwie bądź węglowej opierającej się na własnych zasobach i ograniczenie pracy bądź wycofanie źródeł niedostosowanych.

Każdy z ww. wariantów może być przyjęty do realizacji, jednak każdy z nich wpływa na gospodarkę narodową w różny sposób. Prognozy zapotrzebowania na energię elektryczną wykonywane przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., mimo że obarczone nieuniknionym błędem prognozowania, nie wykazują spadku zapotrzebowania, lecz nawet gdy on wystąpi, to należy mieć nadzieję, że nie dwukrotnie w stosunku do obecnego. Zatem problem jest. W tabeli 2 przedstawiono wady i zalety wymienionych wariantów.

Z tabeli 2 wynika, że nie ma idealnego modelu dostosowania źródeł energii elektrycznej do wymagań Unii Europejskiej. Każdy z nich ma swoje wady, jak i zalety i oczywiście każdy wymaga podjęcia szczegółowych analiz techniczno-ekonomicznych. Niemniej jednak nie wydaje się rozsądne postąpić wg przedstawionego wariantu nr 1 – a więc nie podejmować żadnych decyzji i poświęcić gospodarkę państwa niekontrolowanej przyszłości, która może przynieść nie poddany kontroli regulatora (Prezesowi URE) wzrost cen energii elektrycznej.

Struktura wiekowa elektrowni w Polsce jest przestarzała i wymaga szybkiej modernizacji (tabela 3).

Zatem odtworzenie zainstalowanej mocy jest konieczne, może się ono odbywać poprzez rekonstrukcję istniejących bloków energetycznych bądź przez budowę nowych bloków w miejsce likwidacji, lub przenoszenia do rezerwy bloków przestarzałych, nieekologicznych. Jednocześnie po liberalizacji rynku energią elektryczną, szansę na konkurowanie będą miały przede wszystkim źródła nowe i zrekonstruowane o najwyższej sprawności wytwarzania. Dlatego przynajmniej część projektów powinna być realizowana w oparciu o wariant nr 3. Ta właśnie myśl przewodzi budowie nowoczesnego bloku energetycznego na parametry nadkrytyczne o mocy 833 MW w Elektrowni Bełchatów S.A.

Dlaczego blok w Elektrowni Bełchatów S.A.

  1. Węgiel brunatny wydobywany w Kopalni Węgla Brunatnego „Bełchatów” S.A. jest najtańszym paliwem pierwotnym w naszym kraju;
  2. Kończy się eksploatacja Odkrywki Bełchatów i uruchomiono już Odkrywkę Szczerców (dla potrzeb Elektrowni Bełchatów S.A.) – wydobycie z dwóch odkrywek dla 13 bloków elektrowni przedstawiono na rysunku 1.
  3. Utrzymanie dwóch odkrywek będzie wpływało na łączny koszt wydobycia węgla. W celu zmniejszenia kosztu jednostkowego korzystne będzie zwiększenie jego wydobycia i wyprodukowanie rocznie większej ilości energii elektrycznej (rysunek 2).
  4. Wysoka sprawność bloku na parametry nadkrytyczne umożliwi ekonomiczną optymalizację układu technologicznego (niskie zużycie paliwa, niskie emisje, relatywnie niska cena energii elektrycznej z nowego źródła);
  5. Krajowy System Elektroenergetyczny zgodnie z ostatnimi prognozami potrzebuje energii pierwotnej z węgla brunatnego;
  6. Centralne położenie Elektrowni Bełchatów S.A. w KSE – skutkuje niskimi stratami przesyłu energii, a tym samym niską jej ceną;
  7. Elektrownia Bełchatów S.A. jako jedna z niewielu krajowych elektrowni posiada zdolność do zaciągania dużych kredytów od instytucji finansowych (dwanaście istniejących bloków to ogromne aktywa rzeczowe mogące stanowić zabezpieczenie pod zaciągane zobowiązania);
  8. W 2005 roku kończy się niekorzystny dla Elektrowni Kontrakt Długoterminowy (KDT) z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi S.A., który utrzymywał najniższą cenę energii elektrycznej w KSE, przy konieczności generowania przez KSE niezbędnych środków na spłatę kapitałochłonnych projektów realizowanych w ramach KDT w innych elektrowniach;
  9. W Elektrowni Bełchatów S.A. pracuje wysoko kwalifikowana kadra techniczna, która może przejąć eksploatację nowego obiektu energetycznego;

Podsumowanie

  1. Biorąc pod uwagę konieczność wywiązania się Polski ze zobowiązań traktatu akcesyjnego z Unią Europejską w zakresie ochrony środowiska niezbędne jest drastyczne obniżenie emisji szkodliwych gazów do atmosfery z krajowych elektrowni;
  2. Przestarzały majątek wytwarzający energię elektryczną w KSE wymaga gruntownego odtworzenia poprzez budowę nowych źródeł energii w miejsce zużytych, przestarzałych;
  3. Najkorzystniejszą lokalizacją nowego bloku energetycznego w KSE jest lokalizacja Elektrowni Bełchatów S.A., z uwagi na centralne położenie i sąsiedztwo lokalnych złóż najtańszego w Polsce paliwa stałego;
  4. Nowy, wysoko sprawny blok spełni wszelkie prawem krajowym i unijnym wymagane przepisy, będąc wizytówką nowoczesności krajowej energetyki w Unii Europejskiej.
  5. Budowa nowoczesnego, wysoko sprawnego bloku energetycznego w Elektrowni Bełchatów S.A. wpłynie na stabilizację pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. n