Ochrona Środowiska XV – Międzynarodowe Targi Ekologiczne POLEKO
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 269 (6346) 19 listopada 2002 r.

Porty w Szczecinie i Świnoujściu w zgodzie ze środowiskiem

Porty w Szczecinie i w Świnoujściu, położone na skrzyżowaniu dróg wiodących ze Skandynawii i krajów bałtyckich na zachód i południe Europy, tworzą jeden z największych węzłów komunikacyjnych w basenie Morza Bałtyckiego. Dzięki lokalizacji opartej na najkrótszych połączeniach drogowych, kolejowych i wodnych-śródlądowych z Europą są atrakcyjnym partnerem dla tych, którzy wybierają dogodne połączenia żeglugowe lub chcą tu lokować swoje inwestycje.

Realizowana długofalowa strategia rozwoju poza podnoszeniem uniwersalności oraz jakości funkcji i usług typowo portowych, związanych ze składowaniem i przeładunkiem towarów, zakłada również rozwój nowych przedsięwzięć o charakterze logistycznym, przemysłowym i ekologicznym. Szczególnie te ostatnie przedsięwzięcia mają wpływ na kształtowanie wizerunku tak dużego organizmu gospodarczego, jakim są oba porty. Przy każdej nowej inwestycji, która ma powstać na obszarach portowych konieczne jest wykonanie opracowania dotyczącego skutków jej oddziaływania na środowisko naturalne. Takie ekspertyzy przeprowadzone zostały już m.in. w przypadku wybudowanych: wytwórni mas bitumicznych wybudowanej przez szwedzki koncern NCC, przemiałowni kamienia wapiennego fińskiej firmy Partek Nordkalk Polska czy terminali służących do przeładunku płynnego paku czeskiej firmy Deza i hiszpańskiej Industrial Quimica del Nalon Polonia. Każdy inwestor musiał spełnić wysokie wymagania dotyczące ochrony środowiska.

Aspekt ekologiczny pracy portów widać w konsekwentnie realizowanym programie modernizacji już istniejących i budowy nowych instalacji służących ochronie środowiska. Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA uczestniczy też w tworzeniu nowych uregulowań prawnych odnoszących się do ekologii.

Z inicjatywy i na koszt Zarządu Portu opracowano w 1993 roku projekt rozwiązania problemu odprowadzania ścieków z terenów Międzyodrza. Przy pomocy duńskiego biura projektowego Carl Bro a/s pełniącego funkcje konsultanta z ramienia Unii Europejskiej zrealizowano koncepcję budowy na Ostrowiu Grabowskim w Szczecinie oczyszczalni ścieków. Realizację całego przedsięwzięcia podzielono na trzy etapy.

W pierwszej fazie wybudowano mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków o zdolności oczyszczania 3,2 tys m³ ścieków na dobę. Przyłączono do niej 11 przedsiębiorstw z terenów przyległych do portu. Powstała wtedy także sieć kolektorów magistralnych oraz siedem przepompowni. Pierwszy etap budowy kosztował 18,5 mln zł.

W ramach współpracy Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA ze Szwedzką Administracją Morską i dotacji rządu szwedzkiego, opracowano studium zasadności i możliwości realizacji inwestycji pozwalającej na odbieranie i oczyszczanie zanieczyszczeń ropopochodnych i pochodzących z mycia ładowni statków. Opracowanie to posłużyło do wypracowania koncepcji rozbudowy oczyszczalni ścieków Miedzyodrze. Drugi etap rozbudowy oczyszczalni zakończony został w kwietniu 2000 roku. Zaprojektowana wg duńskiej technologii instalacja do odbioru zanieczyszczeń ze statków składa się z dwóch odrębnych ciągów technologicznych: linii do oczyszczania zanieczyszczeń ropopochodnych o wydajności 10 m³ na godzinę oraz linii do usuwania zanieczyszczeń ziarnistych pochodzących z mycia ładowni, o wydajności 20 m³ na godzinę. Obydwie instalacje to rozwiązania prototypowe, a ich cechą charakterystyczną jest wysoki stopień automatyzacji. Wody zaolejone i popłuczyny z mycia ładowni są dostarczane zarówno autocysternami od strony lądu, jak i od strony wody. W tym celu wybudowano przystań dalbową dla barek. Koszt realizacji drugiego etapu wyniósł 9,3 mln zł. Obecnie trwa trzeci, ostatni już etap budowy oczyszczalni na Ostrowiu Grabowskim, podczas którego powstaną rurociągi grawitacyjne, tłoczne i przepompownie, których ma być 28. Po zakończeniu wszystkich prac długość magistrali kanalizacyjnej wyniesie ponad 10 km. Z czasem planowana jest także budowa instalacji do termicznej utylizacji odpadów bytowych ze statków oraz z terenów portowych.

Wydajność oczyszczalni jest na tyle duża, że pozwala również na przyjmowanie zanieczyszczeń pochodzących nie tylko z działalności przemysłowej, ale także obszarów miejskich leżących w bezpośrednim sąsiedztwie portu.

Również w ramach programu ochrony wód na obszarze portu w Świnoujściu zrealizowano sieć kanalizacyjną i przepompownię ścieków wraz z podłączeniem do oczyszczalni komunalnej. Dzisiaj wszystkie ścieki z tego rejonu odprowadzane są do miejskiej, mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków w Świnoujściu.

W ramach zadań związanych z ochroną środowiska Zarząd Morskich Portów w Szczecinie i w Świnoujściu SA realizuje też program przebudowy kotłowni portowych. Celem tych działań jest zminimalizowanie emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Taka filozofia działania ma kapitalne znaczenie szczególnie w przypadku Świnoujścia, gdzie trzeba godzić dwie istotne dla miasta funkcje: gospodarczą i turystyczną. Modernizacja kotłowni w Świnoujściu przeprowadzona została w roku 2000. Wymieniono wówczas stare kotły opalane mazutem na kotły gazowe, a zastosowanie nowych technologii pozwoliło na zredukowanie emisji szkodliwych gazów do atmosfery o prawie 120 ton rocznie.

Rok później przebudowano od podstaw kotłownię na terenie portu w Szczecinie. Także w tym przypadku wymieniono stare węglowe na kotły opalane olejem lekkim. Efekt: do atmosfery trafia ponad 100 ton mniej zanieczyszczeń rocznie. Poza tym zmodernizowanych zostało również wiele mniejszych kotłowni, co ma niebagatelny wpływ na kondycję środowiska naturalnego w obrębie portu. Ta inwestycja kosztowała 1,5 mln złotych, a środki na ten cel pochodziły tak jak w przypadku zmodernizowanej kosztem 5,6 mln złotych kotłowni w Świnoujściu z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie oraz środków własnych spółki.

Niezależność firmy od innych podmiotów świadczących usługi z zakresu szeroko pojętej ekologii, a więc m.in. z zakresu wszelkich badań i ekspertyz przejawia się w działalności własnego laboratorium badań środowiska pracy, które jako pierwsze w województwie zachodniopomorskim otrzymało w roku 2001 certyfikat jakości w zakresie badań czynników szkodliwych na stanowiskach pracy przyznany przez Polskie Centrum Akredytacji w Warszawie. Jest to certyfikat honorowany w Unii Europejskiej. Początkowo laboratorium świadczyło usługi związane z badaniami stężenia i natężenia substancji szkodliwych dla zdrowia takich jak: zapylenie, oświetlenie, hałas, wibracja, mikroklimat. Sukcesywnie rozszerzany jest wachlarz usług świadczonych przez laboratorium, m.in. o wykonywanie badań stężenia zanieczyszczeń w ściekach sanitarnych kierowanych do oczyszczalni i wodach opadowych odprowadzanych do wód portowych.

Z punktu widzenia przedsiębiorstw funkcjonujących na konkurencyjnym rynku, inwestycje ekologiczne stanowią obciążenie działalności rozwojowej, ale obserwowane kierunki zmian w otoczeniu prawnym przedsiębiorstw nie pozostawiają złudzeń, że w niedalekiej przyszłości tylko podmioty racjonalnie korzystające z zasobów naturalnych – „pogodzone” ze środowiskiem naturalnym mają szanse na dynamiczny rozwój. Sama infrastruktura ekologiczna jest traktowana przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA jako integralna część infrastruktury portowej.

Realizowana przez porty w Szczecinie i w Świnoujściu strategia zrównoważonego rozwoju zakłada, że oferta kierowana do inwestorów w niedługim czasie będzie zapewniała dostęp do pełnej infrastruktury ekologicznej z możliwością oczyszczenia ścieków komunalnych i przemysłowych, ogrzewaniem, które nie zanieczyszcza atmosfery, systemem monitorowania, odbioru i utylizacji odpadów ze statków i od podmiotów portowych. Strategia ta znalazła swoje uznanie wśród jurorów IV edycji konkursu ekologicznego „Przyjaźni środowisku”, którzy nominowali Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA w kategorii „firma przyjazna środowisku”.

W Unii Europejskiej port znajdzie się spełniając najostrzejsze unijne standardy i normy ekologiczne. n

Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA
70-603 Szczecin, ul. Bytomska 7
tel. (091) 430-82-20, fax (091) 462-34-12
e-mail: [email protected]
www.port.szczecin.pl

• Informacje o Zarządzie Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA