Jakość X
IV edycja Nagrody Gospodarczej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 140 (5913) 18 czerwca 2001 r.
Nominacja do Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP
Pozytywne efekty prywatyzacji
Nominowana do Nagrody Gospodarczej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej International Paper – Kwidzyn S.A. to największe w Polsce przedsiębiorstwo przemysłu papierniczego. Należy zresztą do największych polskich firm; na ostatniej „Liście 500” „Rzeczpospolitej” zajmuje 59 miejsce.
Firma od 9 lat wchodzi w skład korporacji International Paper – największego światowego producenta papierów.
Ciekawy jest przebieg i efekty prywatyzacji tego, kiedyś państwowego, przedsiębiorstwa.
Znalazło się ono w grupie 200 przedsiębiorstw objętych badaniami Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN, prowadzonymi w ramach projektu badawczego „Restrukturyzacja dużych przedsiębiorstw”. Wyniki tych badań, opublikowane już w książce pod redakcją Elżbiety Mączyńskiej „Restrukturyzacja przedsiębiorstw w procesie transformacji gospodarki polskiej”, wskazują, że International Paper – Kwidzyn S.A. jest przykładem efektywnej i udanej prywatyzacji, w pełni spełniającej wiązane z nią oczekiwania.
Jednym z najważniejszych czynników przesądzających o pozytywnych efektach prywatyzacji było zdecydowanie, a nawet determinacja kierownictwa i załogi firmy, widzących w prywatyzacji jedyną drogę dalszego pomyślnego funkcjonowania. Sami mówią o tym „to nie nas prywatyzowano, to myśmy się prywatyzowali”.
Przyjmując taki tryb postępowania prywatyzacyjnego, sformułowano warunki, które winien spełniać przyszły inwestor. Były nimi: posiadanie bądź dostęp do kapitału niezbędnego dla sfinansowania szerokiej modernizacji zakładu, posiadanie odpowiedniej nowoczesnej wiedzy fachowej i technologicznej oraz gotowość udostępnienia jej zakładowi, a także posiadanie własnej zagranicznej sieci sprzedaży i wprowadzenie do niej wyrobów zakładu.
Inwestor, który nabył akcje dawnych Zakładów Celulozowo-Papierniczych w Kwidzynie – korporacja International Paper – z nadwyżką spełnił i nadal spełnia warunki zawarte w umowie.
Na modernizację wszystkich ciągów technologicznych przeznaczono w ciągu trzech lat ponad 200 mln USD zamiast deklarowanych 175 mln USD.
Ich rezultatem, oraz przekazywanej równocześnie wiedzy technologicznej, jest dwukrotny wzrost produkcji oraz podniesienie jej jakości do poziomu pozwalającego skutecznie sprzedawać wyroby zakładu na wymagających rynkach Europy Zachodniej. Sprzedaż ta odbywa się za pośrednictwem należącej do inwestora rozległej międzynarodowej sieci sprzedaży.
O sprawnym przebiegu modernizacji zakładu i późniejszych pomyślnych jej efektach zadecydowały kwalifikacje załogi i jej zaangażowanie w sprawy zakładu. Kwalifikacje te, wysokie jak na stosunki polskie już na początku procesu restrukturyzacji, wydatnie wzrosły w rezultacie licznych i rozległych szkoleń organizowanych zarówno w zakładzie, jak i poza nim, a także za granicą. Na taki dobry grunt trafiła wiedza fachowa przekazywana przez specjalistów macierzystej korporacji International Paper, jak i przez dostawców maszyn, urządzeń i nowych rozwiązań technologicznych. Nic więc dziwnego, że na uruchomionym przed kilkoma tygodniami przekrawaczu małoformatowym najnowszej generacji, już po kilku dniach pracy ustanowiono światowy rekord wydajności, znacznie przekraczający oczekiwania dostawcy urządzenia.
Przedstawmy teraz podstawowe wyroby wytwarzane przez International Paper – Kwidzyn S.A.
Pierwszymi z nich są bielone masy celulozowe z drewna liściastego i iglastego. Wysoka białość i czystość tych mas pozwala stosować je do wytwarzania papierów najwyższych klas, włącznie z papierami artystycznymi. Dla odbiorców bardzo ważne jest, że kwidzyńskie masy celulozowe posiadają klasę ECF, co oznacza, że w procesie ich bielenia nie używano chloru elementarnego. Zmiany w technologii bielenia mas celulozowych, dzięki którym zrezygnowano z chloru gazowego, przeprowadzono już sześć lat temu. Ich efektem był nie tylko awans celulozy do wyższej, z ekologicznego punktu widzenia klasy, ale także likwidacja zagrożeń związanych z używaniem, a przede wszystkim transportowaniem chloru na duże odległości w cysternach kolejowych.
Odbiorcami mas celulozowych są polskie fabryki papieru oraz odbiorcy zagraniczni. W większości są one jednak przetwarzane we własnej papierni na papiery i wielowarstwowe tektury powlekane.
Najpowszechniej znane odbiorcom wyroby zakładu to grupa „Pol” papierów biurowych o nazwach handlowych „Polspeed”, „Pollux” i „Poljet”. O ich wysokiej jakości może świadczyć, że już dwa lata temu uzyskano dla nich Godło Promocyjne „Teraz Polska”. Papiery te, produkowane w różnych klasach jakości, od najszerzej stosowanej klasy C, poprzez B i B+ do najwyższej klasy A – spełniają wymagania techniczne wszystkich typów drukarek i kserokopiarek.
Papiery offsetowe „Polset” trafiają do rąk finalnego odbiorcy w postaci książki. Nabywcami tych papierów są drukarnie i wydawnictwa drukujące na nich dużą część wydawanych w Polsce książek. Technologicznie bliski papierowi offsetowemu jest papier do pisania. Jego odbiorcy to przede wszystkim wytwórcy zeszytów szkolnych.
W technologii wytwarzania wszystkich wymienionych dotąd papierów wprowadzono przed sześciu laty bardzo istotną zmianę, nazywaną przez papierników konwersją alkaliczną. Powoduje ona, że obecnie wytwarzane papiery posiadają lekko alkaliczny odczyn, przyjazny dla tworzących je włókien celulozowych, co zapewnia papierowi 200-letnią trwałość. Papiernicy spełnili w ten sposób oczekiwania bibliofilów i archiwistów ubolewających nad szybkim niszczeniem księgozbiorów drukowanych na papierach wytwarzanych tradycyjną, stosowaną przez dziesięciolecia, metodą kwaśną.
Ciekawy, szczególnie z punktu widzenia ekologów, jest kwidzyński papier gazetowy „Presso”. Jako jedyny z krajowych papierów gazetowych jest on wytwarzany z odbarwianej masy makulaturowej, a nie z tradycyjnego surowca – ścieru drzewnego.
Najnowszą, wytwarzaną dopiero od kilku lat, grupę wyrobów, stanowią wielowarstwowe tektury powlekane. Pokryte warstwą pasty powlekającej nakładanej na podkład z białej masy celulozowej posiadają wysoką białość i gładkość, a co za tym idzie, dobrą drukowność. Można na nich wykonywać wielobarwne, precyzyjne zadruki, a jeśli trzeba – dodatkowo je lakierować czy też pokrywać foliami. Dzięki temu są one doskonałym surowcem do wytwarzania opakowań jednostkowych.
Podejmując produkcję tych tektur International Paper – Kwidzyn S.A. wyszła naprzeciw oczekiwaniom polskiej gospodarki, której wyroby wymagają obecnie opakowań nie tylko dobrze je zabezpieczających, ale również dobrze je reklamujących.
Wielowarstwowe tektury powlekane wytwarzane są w szerokiej gamie gramatur i formatów.
Tektura „Baltika” zawierająca w środkowych warstwach masy makulaturowe i przez to tańsza, służy do produkcji opakowań jednostkowych artykułów chemii gospodarczej, obuwia i innych wyrobów przemysłowych.
Tektury „Arktika” i „Alaska” wytwarzane są wyłącznie z pierwotnych mas włóknistych i dzięki temu posiadają atesty higieniczne. Służą w związku z tym na opakowania jednostkowe kosmetyków, medykamentów, galanterii cukierniczej, ale także do druku widokówek i wydawnictw promocyjnych.
Podstawowym surowcem do wytwarzania mas celulozowych, a co za tym idzie – papierów, jest drewno. Nowoczesne celulozownie, do których zalicza się również celulozownia kwidzyńska, są mało wybredne jeśli idzie o wiek i grubość zużywanego drewna. Dlatego pochodzi ono głównie z przecinek pielęgnacyjnych i sanitarnych, niekiedy z wiatrołomów i pożarów leśnych. Poza celulozowniami, gotowe do przetwarzania takiego drewna są tylko wytwórnie płyt wiórowych. Uprawniona jest więc teza, że wspomniane zakłady są pożądanymi partnerami, umożliwiającymi leśnikom prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej i zagospodarowywanie wszystkich, nawet tych najgorszych, sortymentów drewna. Wypada tutaj zaznaczyć, że drewno jest jednym z nielicznych masowo używanych surowców przemysłowych, których zasoby podlegają naturalnemu odtwarzaniu, a przy racjonalnej gospodarce mogą nawet wzrastać.
Przy prezentowaniu zakładów celulozowo-papierniczych bardzo często zadawane jest pytanie o ich wpływ na środowisko naturalne.
Zakład w Kwidzynie miał to szczęście, że jego projektowanie i budowa przebiegały w czasach, kiedy do spraw ochrony środowiska przywiązywano w Polsce już dużą wagę. Stąd od początku został on wyposażony w typowe dla lat 70. urządzenia służące tej ochronie. W chwili prywatyzacji były one już znacznie wyeksploatowane i technicznie przestarzałe. Kosztem kilkudziesięciu milionów dolarów zmodernizowano je i uzupełniono. Obecnie staranna ich eksploatacja, prowadzona zgodnie z wymogami Systemu Jakości i Zarządzania Środowiskowego opartego na certyfikatach ISO 9002 i ISO 14001 stawia zakład pod tym względem w ścisłej czołówce europejskiej zakładów branży celulozowo-papierniczej.
Dodać wypada, że w ochronie środowiska zakład wyręcza miasto, bowiem do zakładowej oczyszczalni biologicznej trafiają miejskie ścieki komunalne, zaś miejska sieć grzewcza zasilana jest z zakładowej elektrociepłowni.
Powiązania zakładu z miastem są znacznie szersze. Tradycją zakładu i jego macierzystej korporacji International Paper jest przeznaczanie znacznych środków finansowych na działania na rzecz społeczności lokalnej. Ścisła współpraca z władzami samorządowymi pozwala wykorzystywać te środki na cele najważniejsze ze społecznego punktu widzenia i kompleksowo je rozwiązywać.
Utworzone już cztery lata temu centrum komputerowo-językowe służy młodzieży wszystkich szkół kwidzyńskich, zaś uruchomiona w 1999 roku stacja uzdatniania wody zapewnia mieszkańcom miasta i kilku sąsiednich wsi jej jakość na poziomie zalecanym przez Unię Europejską. W roku ubiegłym zmodernizowano i rozbudowano dwa wydziały miejscowego szpitala, zaś w roku bieżącym kontynuowane są podobne prace w dalszych jego częściach.
Unikatowym, jak dotąd, rozwiązaniem pozostaje funkcjonująca już sześć lat Fundacja Opiekuńcza International Paper – Kwidzyn S.A. Zorganizowana na wzór amerykańskich fundacji United Way, środki na swoją działalność uzyskuje po połowie z drobnych składek pracowników zakładu i kilku firm z nim współpracujących oraz ze stałej dotacji zakładu. Ponieważ wszyscy działający w fundacji wykonują swe czynności społecznie, a zakład zapewnia pełne wsparcie logistyczne, fundacja nie ponosi kosztów działalności i całe zebrane środki może przeznaczać na cele statutowe. Cele te, to pomaganie osobom, które na skutek choroby bądź innych zdarzeń losowych znalazły się w trudnej sytuacji oraz wspieranie działalności placówek służby zdrowia i opieki społecznej.
Dobre wyniki produkcyjne i ekonomiczne uzyskiwane przez zakład oraz rozległa współpraca z lokalną społecznością, znajdują uznanie władz samorządowych i państwowych oraz kapituł i gremiów przyznających różnego rodzaju wyróżnienia i nagrody.
W ciągu ostatnich kilku lat zgromadziła się ich bogata kolekcja.
Za wyniki produkcyjne i ekonomiczne uhonorowano zakład Godłem Promocyjnym „Teraz Polska”, nominacją do Akademii Marek, nominacjami Przedsiębiorstwa Fair Play i Lokomotywy Polskiej Gospodarki, a ostatnio statuetką Laureata Konkursu Wybitny Polski Eksporter. Do tej grupy wyróżnień wypada również zaliczyć certyfikaty ISO 9002 i ISO 14001.
Za działania w sferze społecznej i kulturalnej zakład otrzymał m.in. statuetkę Partnera Polskiej Medycyny, Honorową Odznakę Polskiego Czerwonego Krzyża i Medal Ministra Edukacji Narodowej. Ostatnio znalazła najwyższe uznanie inna oryginalna inicjatywa zakładu. Zorganizowana z inspiracji i ze środków finansowych zakładu wystawa „Historia Papiernictwa”, w której współuczestniczyły trzy placówki muzealne, uznana została przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego za „Wydarzenie Muzealne 2000”.
Nominacja do Nagrody Gospodarczej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej jest wspaniałym zwieńczeniem tej bogatej kolekcji nagród i wyróżnień.
82-500 Kwidzyn
ul. Lotnicza 1
tel. (055) 279-80-00
fax (055) 279-84-51
www.ipaper.com.pl