Infrastruktura – Środowisko – Energia
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
11 września 2006 r.
Proekologiczna działalność Polskiego Centrum Akredytacji
Polskie Centrum Akredytacji (PCA) jest krajową jednostką akredytującą, upoważnioną do akredytacji jednostek certyfikujących, kontrolujących, laboratoriów badawczych i wzorcujących na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (z późniejszymi zmianami).
Akredytacja obejmuje coraz więcej obszarów działalności gospodarczej wymagających potwierdzania kompetencji. PCA, w odpowiedzi na potrzeby rynku oraz wymagania klientów, zgłaszane zarówno w trybie dobrowolnym, jak i wynikające z uregulowań prawnych, opracowuje nowe programy akredytacji, m.in. związane z zagadnieniami proekologicznymi. Realizacja programów akredytacji dot. ochrony środowiska naturalnego stanowi obecnie w PCA jedno z pierwszoplanowych zadań.
Jednym z narzędzi zwiększających skuteczność ochrony środowiska są systemy zarządzania środowiskowego, systemy, dzięki którym przedsiębiorstwa przemysłowe osiągają coraz wyższe standardy, a administracja efektywne metody ich egzekwowania. Celem zarządzania środowiskowego jest zachowanie surowców naturalnych, ograniczenie emisji zanieczyszczeń i zagrożeń środowiskowych oraz ochrona zdrowia ludzi. Działania ekonomiczne, takie jak: wyrób produktów, czynności związane z procesem wytwórczym, nadmierne zużywanie energii, itp. mogą mieć znaczący wpływ na środowisko. Najpopularniejszym systemem zarządzania środowiskowego w Polsce jest system zgodny z normą PN-EN ISO 14001. PCA akredytuje jednostki certyfikujące systemy zarządzania środowiskowego. Obecnie akredytowanych jest 11 jednostek certyfikujących systemy zgodne z tą normą.
W 2005 r. w PCA został również opracowany „Program akredytacji weryfikatorów środowiskowych” – dokument DAC-09 – w odniesieniu do wymagań przewodnika ISO/IEC nr 66:1999. Program ten opracowano na wniosek ustawodawcy – ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS), wdrażająca do polskiego systemu prawnego Rozporządzenie WE 761/2001 z dnia 19 marca 2001 roku. Program uzyskał akceptację ministra środowiska. PCA akredytowało 4 weryfikatorów środowiskowych, kolejne procesy akredytacji weryfikatorów EMAS są w toku.
Jednym z bardzo istotnych zagadnień, stanowiących problem cywilizacyjny, jest emisja do atmosfery tzw. gazów cieplarnianych. Dotyczy to głównie emisji dwutlenku węgla, ponieważ to jego udział procentowy w ogólnej emisji jest największy. Podstawowe źródła emisji tego gazu pochodzą ze spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych. Pozostałe źródła emisji odgrywają mniejszą rolę, co nie znaczy, że należy o nich zapomnieć.
Sprawą tą zajęła się Unia Europejska, co znalazło odzwierciedlenie w dyrektywie o handlu emisjami. Udział PCA w tym zakresie polega na potwierdzaniu kompetencji weryfikatorów raportów dotyczących emisji gazów cieplarnianych. W związku z tym, na wniosek ustawodawcy, PCA opracowało „Program akredytacji weryfikatorów rocznych raportów dotyczących emisji gazów cieplarnianych” – dokument DAC-10 (ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji). Program ten uzyskał akceptację ministra środowiska.
Na jego podstawie możliwe było upoważnienie przez Ministerstwo Środowiska pierwszych weryfikatorów krajowych bazujących na akredytacjach zagranicznych, co z kolei umożliwiło przeprowadzenie pierwszych weryfikacji rocznych raportów polskich przedsiębiorstw. Do tej pory PCA akredytowało 1 weryfikatora instytucjonalnego. Kolejne procesy akredytacji weryfikatorów według tego programu są w toku.
Spełnienie wymogów Unii Europejskiej zawartych w rozporządzeniach oraz dyrektywach jest warunkiem koniecznym do produkcji wyrobów i rozwoju sprzedaży na rynkach unijnych, z zachowaniem najwyższych standardów ochrony środowiska. Produkty proekologiczne cieszą się obecnie na rynku szczególnym uznaniem i są wyróżniane odpowiednimi znakami, potwierdzającymi ich ekologiczne pochodzenie. Znaki te wydają jednostki certyfikujące, których kompetencje potwierdza Polskie Centrum Akredytacji. Zapewnia to wiarygodność tych wyrobów, ułatwiając klientom właściwy wybór.
Podstawą działalności PCA jest bezstronność, niezależność oraz potwierdzone kompetencje, co daje w konsekwencji wiarygodność poszukiwaną na rynku, również w aspekcie ochrony środowiska naturalnego.
Magdalena Kincel
Dział Akredytacji Jednostek
Certyfikujących i Kontrolujących
