Energia XXXVII / Ochrona Środowiska XIX
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 294 (6674) 18 grudnia 2003 r.
„Lider Polskiej Ekologii” w kategorii przedsiębiorstwo
Przede wszystkim ochrona środowiska
W dniu 9 grudnia 2003 r. w Klubie Skarpa w Warszawie odbyła się uroczysta gala z okazji wręczenia nagród 7. edycji Konkursu Ministra Środowiska „Lider Polskiej Ekologii”. Uroczystość uhonorowania tych wszystkich, którzy przyczyniając się do zachowania i poprawy stanu środowiska poprawiają również jakość życia jego mieszkańców, miała szczególny wymiar, zbiegła się bowiem z jubileuszem 20-lecia Ministerstwa Środowiska.
Jedną z firm, która uzyskała zaszczytny tytuł „Lidera Polskiej Ekologii 2003” jest Spółka Energetyczna „Jastrzębie” S.A. z Jastrzębia Zdroju. Nagroda przyznana została w kategorii „Przedsiębiorstwo Produkcyjne” za przedsięwzięcie pn.: „Kompleksowe przedsięwzięcia Spółki Energetycznej Jastrzębie S.A. w zakresie ochrony środowiska”. To szczególne wyróżnienie jest ukoronowaniem wieloletnich, proekologicznych działań spółki.
Spółka Energetyczna „Jastrzębie” S.A. – zwana SEJ S.A. – powstała w wyniku restrukturyzacji Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. i począwszy od 1 listopada 1995 roku funkcjonuje jako samodzielny podmiot prawa handlowego. Jednoosobowym założycielem i właścicielem 100% akcji SEJ S.A. jest Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
Struktura organizacyjna spółki obejmuje cztery elektrociepłownie: EC „Moszczenica” i EC „Zofiówka” w Jastrzębiu Zdroju, EC „Pniówek” w Pawłowicach Śląskich oraz EC „Suszec” w Suszcu.
Powstanie elektrociepłowni związane jest z rozwojem górnictwa węgla kamiennego w tym rejonie. Elektrociepłownie te wybudowane zostały bowiem przy kopalniach węgla kamiennego: „Moszczenica”, „Pniówek”, „Zofiówka” i „Krupiński”. Głównym ich zadaniem było zasilanie w ciepło grzewcze pobliskich nowych osiedli mieszkaniowych oraz kopalń, a także zasilanie w energię elektryczną kopalń przede wszystkim macierzystych, stanowiąc dla nich dodatkowe źródło zasilania, a wręcz mogące pełnić rolę źródła awaryjnego.
Kopalnie, przy których powstały elektrociepłownie, to kopalnie silnie metanowe. Stąd naturalne stało się, że jako paliwo pomocnicze w elektrociepłowniach przewidziano metan z odmetanowania kopalń. Początkowe obawy przed jego stosowaniem minęły po uzyskaniu pierwszych doświadczeń eksploatacyjnych. Paliwo to nie mogło pełnić roli paliwa podstawowego ze względu na znacznie większe zapotrzebowanie na energię w paliwie niż wynikało to z ilości pozyskiwanego metanu. Podstawowym paliwem dla elektrociepłowni miały być paliwa węglowe z macierzystych kopalń.
Budowa elektrociepłowni przy kopalniach pozwoliła na wykorzystanie dla celów kopalń i elektrociepłowni tej samej infrastruktury technicznej. Stąd wspólnymi stały się: systemy składowania oraz transportu węgla kopalni i elektrociepłowni, systemy zasilania w wodę pitną i przemysłową, ścieki, system elektroenergetyczny, systemy odmetanowania kopalń i zasilania w gaz elektrociepłowni, systemy osadnikowe zakładów przeróbczych i odżużlania elektrociepłowni, drogi transportowe i wiele innych. Uczyniło to kopalnie i elektrociepłownie bardzo mocno związanymi obiektami, gdzie zależność elektrociepłowni od kopań była znaczna.
W 1993 roku nastąpiły w górnictwie zmiany organizacyjne, kolejne lata to intensywne przemiany restrukturyzacyjne, mające na celu wyodrębnienie z kopalń działalności nie związanej bezpośrednio z górnictwem. Zmianom ulega również energetyka wewnątrz Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. (JSW S.A.).
Proces przygotowań do wydzielenia z JSW SA Spółki Energetycznej „Jastrzębie” S.A. był trudny, ale udało się go przeprowadzić sprawnie i szybko. W momencie utworzenia, tj. w dniu 1 listopada 1995 r. w skład SEJ S.A. weszły EC „Moszczenica” oraz EC „Zofiówka” z wcześniej przyłączoną ciepłownią „Pniówek”. Z dniem 31 stycznia 2001 r. następują kolejne zmiany, do struktur spółki włączona zostaje EEG S.A., w której skład wchodzą EC „Suszec” oraz Ciepłownia „Kaczyce”. Obecnie EC „Pniówek” funkcjonuje w strukturach organizacyjnych EEG „Pniówek”. Zmiana ta nastąpiła w celu skupienia w EEG „Pniówek” eksploatacji silnikowych, gazowych agregatów prądotwórczych, zainstalowanych w obu elektrociepłowniach.
Podstawowym przedmiotem działalności Spółki Energetycznej „Jastrzębie” S.A. jest:
- produkcja energii elektrycznej oraz energii cieplnej dla potrzeb przesyłowych oraz dla ludności zamieszkałej w mieście Jastrzębie Zdrój, jak również w sąsiedztwie miasta (szczególnie w rejonie gminy Pawłowice Śląskie oraz Suszec),
- produkcja sprężonego powietrza i chłodu dla kopalń Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.,
- świadczenie usług produkcyjnych, handlowych, remontowych i inwestycyjnych związanych z energetyką.
Inwestycje mające na celu poprawę jakości środowiska od wielu lat należą do priorytetowych zadań spółki. SEJ SA – mając na uwadze zminimalizowanie ujemnych skutków oddziaływania na środowisko naturalne – podjęła stosowne działania w tym kierunku. Dzięki konsekwentnej realizacji zadań inwestycyjnych, modernizacyjnych, przystosowaniu istniejących oraz budowie nowych urządzeń do produkcji czystszej i efektywniejszej energii, wdrażaniu nowoczesnych technologii zagospodarowania gazu z odmetanowania kopalń oraz niskoemisyjnej technologii użytkowania paliwa – węgla kamiennego – spółka żyje w zgodzie ze środowiskiem.
Do istotnych osiągnięć, którymi spółka może się poszczycić, a które zaprezentowane zostały w 7. edycji konkursu „Lider Polskiej Ekologii 2003” należą:
- produkcja energii elektrycznej i cieplnej w skojarzeniu,
- instalacja palników gazowych o mocy ok. 10 MW każdy na kotle WR-25 nr 2 w EC „Pniówek” (1996 -1998),
- zabudowa agregatów prądotwórczych z silnikami gazowym 2,7 MWe i 3,1 MWt w EC „Suszec” (1997 r.),
- budowa mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków wraz z filtrem piaskowym na potrzeby socjalno-bytowe EC „Moszczenica” (2001-2002),
- modernizacja instalacji odpylania spalin z kotła wodnego szczytowego PWRp-20 w EC „Moszczenica” (1997 r.) oraz modernizacja odpylaczy za kotłami wodnymi WR-25 w EC „Pniówek” na nowoczesną instalację odpylania typu Core separator (1998 r.),
- prace badawcze, mające na celu wdrożenie metody strefowego spalania węgla i gazu pochodzącego z odmetanowania kopalń dla obniżenia emisji tlenków azotu do atmosfery (badania prowadzone przez Główny Instytut Górnictwa w 1997 r.),
- odtworzenie i modernizacja elektrofiltrów za kotłami parowymi OP-140 nr 3 i 4 w EC „Zofiówka” (1997-1999),
- modernizacja instalacji paleniskowej kotłów OP-140 nr 3 i 4 w EC „Zofiówka” (1998-1999),
- skojarzony układ energetyczno-chłodniczy dla potrzeb centralnej klimatyzacji KWK „Pniówek” w Pawłowicach Śląskich (2000 r.).
Spółka Energetyczna „Jastrzębie” S.A., jako jedna z pierwszych w Polsce zastosowała agregat prądotwórczy, spalający gaz z odmetanowania kopalń (mieszaninę metanu z powietrzem) w urządzeniu najnowszej generacji – wielocylindrowym silniku tłokowym na paliwo zubożone. Jako pierwsza w skali kraju uruchomiła centralną klimatyzację kopalni, w której zastosowano kompleksowe skojarzenie w produkcji energii elektrycznej, energii cieplnej oraz energii chłodniczej na bazie metanu powstającego w procesie wydobycia węgla.
Wszystkie wdrożone przedsięwzięcia cechują nie tylko wysokie walory ekologiczne, ale również ekonomiczne i społeczne. Wśród istotnych efektów ekologicznych wdrożonych przedsięwzięć można wyróżnić: niższą emisję metanu do atmosfery, niższą emisję zanieczyszczeń (SO2, NO2, CO, CO2, pył), zmniejszenie ilości odpadów stałych – żużla z procesu energetycznego spalania węgla, zmniejszenie zużycia węgla. Do efektów ekonomicznych można natomiast zaliczyć: niższe opłaty z tytułu emisji zanieczyszczeń, wykorzystanie paliwa, jakim jest metan – zamiast węgla, możliwość produkcji energii elektrycznej w skojarzeniu i przychody z tego tytułu.
Nakłady na realizację wszystkich wymienionych zadań modernizacyjno-inwestycyjnych kosztowały spółkę około 54 mln zł. W finansowanie zaangażowane były zarówno środki własne SEJ S.A., jak również środki pochodzące z kredytów inwestycyjnych, pożyczek z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z Katowic oraz z Komitetu Badań Naukowych.
Anna Kois
Na podstawie materiałów własnych Spółki Energetycznej „Jastrzębie” S.A.
Spółka Energetyczna
„Jastrzębie” S.A.
44-335 Jastrzębie Zdrój, ul. Rybnicka 6c
tel./fax (32) 471-58-92
471-51-93, 471-85-59
- Informacje o Spółce Energetycznej „Jastrzębie” S.A.