Energia XXII – Ciepło, Elektroenergetyka, Gaz
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 86 (5556) 11 kwietnia 2000 r.

Przemiany w ciepłownictwie
Wypowiedź Aleksandra Wellengera, prezydenta EUROHEAT & POWER unichal

Współpraca z organizacjami europejskimi

 

Sektor energetyczny w ostatnich latach przechodzi proces urynkowienia. Szczególna uwaga, zarówno gremiów społecznych, jak i politycznych jest zwrócona na zagadnienia związane z ochroną środowiska naturalnego, oszczędzanie ograniczonych źródeł energii pierwotnej oraz zagadnienia związane z ekonomiką tej branży.

Centralne ciepłownictwo ma do zaoferowania swój wkład w pozytywne rozwiązywanie problemów związanych z tymi zagadnieniami. Gospodarka skojarzona jest tą technologią, której zastosowanie jest próbą zrównoważenia celów działania wolnego rynku w sektorze energetyki z warunkami realizacji odpowiedniej polityki w zakresie ochrony środowiska, a centralne ciepłownictwo stwarza dobrą podstawę do dalszego rozwoju gospodarki skojarzonej.

Udział centralnego ciepłownictwa w zaspokajaniu zapotrzebowania ciepła do celów grzewczych przekracza w Polsce poziom 50% i w tym względzie wyprzedzamy inne kraje europejskie. Ciepłownictwo polskie, którego dochody rocznie wynoszą blisko 2 mld euro, stanowi istotną część gospodarki narodowej. Wykorzystanie węgla kamiennego i brunatnego jest obecnie na poziomie powyżej 80% w przeliczeniu na jednostki energii pierwotnej, ale zmienia się stopniowo w kierunku większego wykorzystania gazu ziemnego. Sektor energetyczny jednak jest ściśle powiązany z górnictwem, stanowiącym bardzo ważny dział w gospodarce polskiej. Zmiany zachodzące w tym sektorze będą miały niewątpliwie wpływ na strukturę polskiego ciepłownictwa.

Głęboki proces modernizacji źródeł i systemów ciepłowniczych rozpoczął się na początku lat 90. Umożliwiło to przemiany również w zakresie zarządzania firmami ciepłowniczymi, o czym mogą świadczyć otrzymane przez niektóre przedsiębiorstwa certyfikaty jakości ISO 9002, wejście na rynek papierów wartościowych oraz budowanie nowego prawa pozwalającego na urynkowienia gospodarki energetycznej i jej racjonalizacje i prawidłowe wykorzystanie. Po stronie odbiorcy – realizowanie energooszczędnej polityki – termoizolacja budynków, wymiana i modernizacja instalacji wewnętrznych. Zrodził się szacunek dla energii i środowiska naturalnego. Wymagało to zmiany sposobu myślenia, mentalności ludzkiej, a to może jeden z najtrudniejszych elementów transformacji. My ciepłownicy mamy to już za sobą. Znaczący wpływ na wyżej wymienione zmiany miał i ma udział inwestorów zagranicznych oraz dostępność finansowania programów modernizacyjnych ze strony Banku Światowego oraz funduszy mających na celu poprawę stanu środowiska naturalnego, jak np. Ekofundusz czy GEF. Pozytywnym wynikiem tych działań jest polepszenie stanu systemów ciepłowniczych w wielu miastach w zakresie np. ubytków ciepła do poziomu równego lub lepszego niż w niektórych systemach zachodnich. W ramach modernizacji przeprowadzonej w wielu miastach wystąpiła poprawa w odniesieniu do aspektów ochrony środowiska oraz dostosowania systemów do nowych warunków zapotrzebowania ciepła. Jednocześnie znacznie ograniczono koszty eksploatacji, a tym samym zmniejszono obciążenia dla odbiorców, wdrożono układy automatyki oraz zgodnie z wymogami Prawa energetycznego zainstalowano pełne opomiarowanie produkcji, zakupu i sprzedaży energii cieplnej. W realizacji tych programów wykorzystujemy (niegdyś niedostępne) nowoczesne urządzenia i materiały o wysokiej sprawności posiadające długotrwałe gwarancje.

Najbliższa przyszłość musi przynieść kolejne etapy modernizacji obejmujące zarówno dalsze działania techniczne, w tym wdrożenie systemów centralnej regulacji i monitoringu od źródła do odbiorcy, jak również dalsze zmiany strukturalne i organizacyjne. Działania te muszą być realizowane na podstawie wiarygodnych analiz opłacalności i rynkowego zapotrzebowania, z uwzględnieniem przede wszystkim pełnego wykorzystania posiadanego potencjału scentralizowanych źródeł ciepła. Przyszłość wymusi również większe wykorzystanie wód geotermalnych, biomasy czy innych niekonwencjonalnych źródeł ciepła. Udział źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie energii w krajach Unii Europejskiej – do której to niebawem będziemy należeć – jest z roku na rok większy. Największe wykorzystanie tego rodzaju źródeł, obejmujących ciepło odpadowe, łupki drewniane, śmieci, torf, energię wodną, jest u naszych sąsiadów po drugiej stronie Bałtyku – w Szwecji i wynosi ponad 50% wszystkich stosowanych paliw. Podobne rozwiązania, chociaż może z mniejszym wskaźnikiem wykorzystania, są w innych krajach Europy, a problemy te dyskutowane są na forum Europejskiego Stowarzyszenia Producentów i Dystrybutorów Energii Cieplnej EUROHEAT & POWER unichal. Uczestnictwo Polski w tej organizacji, której siedziba znajduje się w Brukseli, umożliwia nam bliską współpracę z członkami z krajów Europy Zachodniej i innych kontynentów, stwarza platformę współpracy z organizacjami sektora energetyki w ramach komitetów problemowych dotyczących w szczególności zagadnień technicznych, ekologicznych oraz badań i rozwoju.

Poruszonym powyżej tematom ciepłownictwa poświęcony będzie I Kongres Ciepłowników Polskich, który odbywać się będzie w Trójmieście w dniach 11-12 kwietnia 2000 r., a wnioski wypracowane w czasie obrad winny być wskazówką i kierunkiem rozwoju naszej branży.

Historia i struktura E&P unichal

Organizacja EUROHEAT & POWER unichal powstała w 1954 roku w Zurychu z inicjatywy 30 przedsiębiorstw z krajów Europy Zachodniej. Głównym zadaniem E&P unichal jest wymiana doświadczeń technicznych, ekologicznych i finansowych pomiędzy firmami produkującymi ciepło, dystrybutorami tej energii i firmami zajmującymi się klimatyzacją. Na początku lat 90. organizacja rozpoczęła swoją promocję na Europę Wschodnią, w wyniku której do E&P unichal przystąpiło m.in. kilka polskich przedsiębiorstw. W 2000 roku po zmianie statutu wprowadzono możliwość przyjmowania członków z przemysłu i w strukturach organizacyjnych utworzono Komitet ds. Przemysłu. W ramach organizacji działa także Komitet Wykonawczy ds. Współpracy z Unią Europejską.

W skład E&P unichal wchodzą następujące komisje: marketingu, ekologii, produkcji ciepła, dystrybucji ciepła, chłodnictwa, przemysłu, RTD (badania i rozwój techniki), EU EXOM (ds. współpracy z Unią Europejską), a ponadto grupa do współpracy z Europą Środkową i Wschodnią.

EUROHEAT & POWER unichal współpracuje bezpośrednio z Departamentami DG XVII i DG I Wspólnoty Europejskiej, które zajmują się programami energetycznymi oraz Bankiem Światowym i innymi znaczącymi instytucjami finansowymi na świecie.

W 1999 roku w Sheffield odbył się 29 Kongres EUROHEAT & POWER unichal, na którym prezydentem na następną, 2-letnią kadencję wybrano Aleksandra Wellengera – prezesa Zarządu Okręgowego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej (OPEC) Sp. z o.o. w Gdyni. Kongres EUROHEAT & POWER unichal odbywa się co 2 lata. Uczestniczyli w nim przedstawiciele nauki i przemysłu oraz firm ciepłowniczych z całego świata oraz członkowie E&P unichal z większości krajów Europy, Stanów Zjednoczonych i Kanady.

M

 

• Informacje o EUROHEAT & POWER unichal