Ochrona Środowiska XVI
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 60 (6440) 12 marca 2003 r.

Rozwój energetyki warunkiem rozwoju Dolnego Śląska

Wypowiedź Henryka Gołębiewskiego, marszałka województwa dolnośląskiego

Przemiany gospodarcze, jakie towarzyszą transformacji ustrojowej naszego kraju, wymagają obecnie bardziej radykalnych zmian, w tym nie tylko na szczeblu lokalnym czy w poszczególnych jednostkach organizacyjnych. Sięgają one regionów oraz całych gałęzi gospodarki. Są to zmiany głębokie i wielowymiarowe, obejmujące niejednokrotnie zmianę celów, stosunków własnościowych, jak też kryteriów oceny działalności. Często prowadzą do zerwania dotychczasowych powiązań organizacji branżowych i podmiotów gospodarczych oraz do dywersyfikacji ich funkcjonowania. Dotyczy to wielu ważnych dziedzin życia gospodarczego, w tym tak istotnych jak energetyka.

Sektor energetyczny w naszym kraju jest na etapie dokonujących się ważnych i dynamicznych zmian wynikających z tendencji zmniejszania wpływu państwa na ten sektor, z drugiej strony – integracja z Unią Europejską wywołuje konieczność akceptacji rozwiązań unijnych w zakresie rozwoju i otwarcia rynku energii. Zagadnienia te nabierają szczególnego znaczenia na szczeblu regionalnym, bowiem to regiony będą obszarami współpracy, ale i ścierania się interesów ekonomicznych w przyszłej zjednoczonej Europie. Z myślą o wyrównywaniu dysproporcji w rozwoju społeczno-gospodarczym różnych obszarów Polski, a tym samym wzmocnieniu słabszych województw opracowano Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004-2006, który będzie podstawą absorpcji środków UE w kraju. Wśród najważniejszych kierunków rozwoju społeczno-gospodarczego państwa znalazły odzwierciedlenie także kwestie związane z energetyką.

Celem głównym restrukturyzacji regionalnej jest taka przebudowa struktury gospodarczej, aby mogła sprawnie funkcjonować w gospodarce rynkowej oraz szybko dostosowywać się do zmieniających się warunków. Zbiór strategii rozwoju regionów powinien prowadzić do wzrostu gospodarczego. Często jest stawiane pytanie, czy województwa są przygotowane, czy dysponują odpowiednim potencjałem np. intelektualnym do realizacji tego celu? W odpowiedzi między innymi na to pytanie wprowadzono w 1999 roku reformę administracyjną kraju, która utworzyła województwa jako makroregiony gospodarcze o znacznej i silnej gospodarce, mogące być samowystarczalne energetycznie. Nadszedł więc czas na regionalizację polityki i strategii w elektroenergetyce, których jednym z elementów może być konsolidacja spółek elektroenergetycznych funkcjonujących w makroregionie.

Najlepszym przykładem na poparcie tej tezy są zaawansowane prace nad utworzeniem BOT (Bełchatów-Opole-Turów) oraz działania zakładów energetycznych silnie popierających koncepcje ich prywatyzacji w grupach, co ma prowadzić do stworzenia dużych i silnych kapitałowo podmiotów.

Warto podkreślić, że Zarząd i Sejmik Województwa Dolnośląskiego popierają koncepcję konsolidacji wytwórców energii elektrycznej oraz zakładów energetycznych na terenie Dolnego Śląska poprzez utworzenie BOT i Grupy Południowo Zachodniej W-5. Proponowane koncepcje konsolidacji właściwie wpisują się w „Strategię rozwoju województwa dolnośląskiego”, a zwłaszcza w opracowaną Strategię energetyczną Dolnego Śląska.

Realizacja tych koncepcji wzmocni pozycję polskich firm sektora energetycznego na wspólnym europejskim rynku energetycznym i będzie służyć stabilizacji gospodarczej przedsiębiorstw regionalnych. Polityka energetyczna na Dolnym Śląsku powinna służyć równoważeniu interesów gospodarki, gospodarstw domowych, przedsiębiorstw sektora energetyki, aby zapewnić warunki sprzyjające zwiększeniu konkurencyjności i atrakcyjności regionu. Pozwoli to efektywnie wytwarzać, przesyłać i dostarczać energię elektryczną odbiorcom, tak aby w pełni dostosować się do ich potrzeb oraz do wymagań wynikających z integracji z Unią Europejską.

Jest rzeczą ważną dla społeczno-gospodarczego rozwoju Dolnego Śląska, aby funkcjonujący silny sektor energetyczny był w stanie odegrać znaczącą rolę w procesie tworzenia nowych miejsc pracy oraz podnoszenia walorów gospodarczych województwa.

Sejmik Województwa upatruje w tych koncepcjach szansę szybszego rozwoju gospodarczego i podniesienia konkurencyjności, szczególnie sektora energetycznego w województwie poprzez utworzenie silnych kapitałowo, zintegrowanych podmiotów zdolnych do konkurowania na zliberalizowanym rynku energii elektrycznej. Podmioty te posiadać będą potencjał umożliwiający realizowanie inwestycji infrastrukturalnych oraz budowę nowych źródeł wytwarzania energii; jest to ważne z uwagi na fakt, iż w Narodowym Planie Rozwoju na lata 2004-2006 brakuje np. zapisów dotyczących odbudowy infrastruktury energetycznej, które realizowane byłyby przy współfinansowaniu funduszy celowych Unii Europejskiej. Ważne to jest dlatego, że już w niedalekiej przyszłości pojawi się problem wprowadzania do sieci energii ze źródeł odnawialnych oraz problem bezpieczeństwa systemu energetycznego. Mam na myśli przede wszystkim infrastrukturę na obszarach wiejskich.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że to właśnie przedsiębiorstwa Dolnego Śląska i Opolszczyzny były prekursorami procesu konsolidacji energetyki, akceptowanymi przez kręgi polityczne i gospodarcze województw.

Na podstawie powyższych przesłanek jednoznacznie wynika, że układ regionalny należy widzieć jako szczególnie istotny przy podejmowaniu decyzji o wielkości konsolidowanych podmiotów gospodarczych. Dlatego też podejście regionalne do procesu integracji spółek energetycznych powinno być wyraźnie uwzględnione przy analizowaniu procesów konsolidacji i integracji. Trudno wyobrazić sobie sytuację, w której bez silnego uwzględnienia regionalnego czynnika, skonsolidowany podmiot będzie działał sprawnie i będzie mógł być sprawnie przeprowadzony proces transformacji.

Kończąc warto także przypomnieć, że władze województwa dolnośląskiego były inspiratorami i organizatorami cyklu seminariów nt. problemów rozwoju systemów energetycznych w kontekście rozwoju województwa dolnośląskiego i prawa energetycznego. W seminarium wzięli udział przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego oraz prezesi i dyrektorzy przedsiębiorstw, organizacji i urzędów ściśle związanych z sektorem energetycznym w województwie dolnośląskim. Seminaria były ważnym elementem prac nad tworzeniem „Strategii rozwoju województwa dolnośląskiego” w związku z wymogiem jej uspołecznienia. Wskazane jest kontynuowanie warsztatów poświęconych dopracowaniu (przedefiniowaniu) celów strategicznych i określeniu priorytetowych dziedzin, które powinny zostać szerzej ujęte niż w „Strategii”. W pracę nad tym zadaniem zaangażowane powinno być możliwie liczne grono opiniodawców składające się z przedstawicieli różnych grup i podmiotów, od których zależeć będzie przyszłość Dolnego Śląska. n