Służymy rozwojowi ciepłownictwa w Polsce

Energia XXIII
72 Międzynarodowe Targi Poznańskie
Technologie przemysłowe i dobra inwestycyjne

Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 137 (5607) 13 czerwca 2000 r.

Służymy rozwojowi ciepłownictwa w Polsce
I Kongres Ciepłowników Polskich

 

Izba Gospodarcza CIEPŁOWNICTWO POLSKIE powstała w roku 1998 w efekcie konsolidacji środowiska ciepłowniczego w Polsce. Zrzesza ponad 200 przedsiębiorstw ciepłowniczych zajmujących się wytwarzaniem, przesyłaniem, dystrybucją i obrotem ciepła. Są to przedsiębiorstwa z całego kraju, o różnej wielkości, formie organizacyjnej i zakresie prowadzonej działalności, co sprawia, że Izba jest reprezentantem całego ciepłownictwa w Polsce.

„Służymy rozwojowi ciepłownictwa w Polsce” – taka misja przyświeca działaniom naszej organizacji, która reprezentując interesy swoich członków nie zawęża się jedynie do rozwiązywania konkretnych problemów przedsiębiorstw. Zdajemy sobie sprawę z faktu, że w gospodarce rynkowej losy firm zależą od klientów, a troska o ich dobro jest fundamentalnym czynnikiem sukcesu gospodarczego.

Strategia działania Izby ukierunkowana jest na osiągnięcie takich celów, jak wspieranie rozwoju przedsiębiorstw ciepłowniczych w interesie społeczeństwa oraz ukształtowanie ich nowoczesnej formy.

Słuszność i wagę przyjętych celów strategicznych Izby podkreśliły obrady I Kongresu Ciepłowników Polskich, który odbył się w Gdańsku w dniach 11 i 12 kwietnia br.

Było to pierwsze w 50-letniej historii polskiego ciepłownictwa tak poważne forum, w którym uczestniczyli przedstawiciele całego środowiska ciepłowniczego, energetyki zawodowej oraz odbiorców ciepła. Obradom Kongresu patronował marszałek Sejmu RP Maciej Płażyński.

W trakcie czterech sesji tematycznych, obejmujących analizę historyczną polskiego ciepłownictwa, jego perspektywy na najbliższe lata, porównanie z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi oraz obraz tej branży w Polsce na tle państw Unii Europejskiej, uczestnicy kongresu dali wyraz swojemu ogromnemu zaangażowaniu w budowanie zdrowych ekonomicznie i gospodarczo modeli działalności przedsiębiorstw ciepłowniczych w nowych warunkach gospodarczych.

Zdajemy sobie sprawę z tego, że wieloletnie zaniedbania techniczne i ekonomiczne ciepłownictwa powstałe w latach poprzednich są bardzo trudne do nadrobienia. Ostatnie dziesięć lat pokazało, jak szybko można doprowadzić do poprawy sytuacji w ciepłownictwie. Dzięki otwartemu dostępowi do nowoczesnych technologii, urządzeń i materiałów daje się wyraźnie zauważyć, jak szybko poniesione nakłady finansowe przynoszą oczekiwane efekty.

Standardem jest w tej chwili budowa sieci ciepłowniczych z rur preizolowanych, inteligentnych węzłów cieplnych, montaż instalacji grzewczych zaopatrzonych w automatykę sterowniczą itd.

Daje to natychmiastowe efekty. Poprawiła się jakość świadczonych przez przedsiębiorstwa ciepłownicze usług, zmniejszyła się awaryjność dostaw ciepła, poprawił się komfort cieplny budynków. Wpłynęło to bezpośrednio na racjonalność zużycia ciepła. Okazało się w konsekwencji, że cierpiące w niedalekiej przeszłości na głód ciepła miejskie systemy grzewcze, zaczynają mieć problem z zagospodarowaniem jego nadwyżek.

Nowa sytuacja gospodarcza przedsiębiorstw ciepłowniczych sprawia, że w naszej branży uruchomione zostały procesy głębokich zmian. Dotyczą one w jednakowej mierze sfery techniki i technologii, jak zarządzania i kreowania prawidłowych stosunków na rynku usług ciepłowniczych.

Dla polskiego ciepłownictwa ważne jest kreowanie takich rozwiązań w polityce makroekonomicznej kraju, która daje możliwość pełnego zaspokojenia potrzeb energetycznych odbiorców zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym przy utrzymaniu gwarancji bezpieczeństwa energetycznego i poprawy jakości środowiska naturalnego.

Jak wskazali uczestnicy obrad, rozwój gospodarczy i społeczny kraju spowodował gwałtowny wzrost oczekiwań klientów, którzy podejmując wysiłki zmierzające do oszczędzania energii, w tym również ciepła, słusznie spodziewają się korzyści ekonomicznych oraz świadczenia na ich rzecz usług na wysokim poziomie.

Sformułowanie to przestaje być dla przedsiębiorstw ciepłowniczych niewiele znaczącym hasłem, lecz staje się realnym warunkiem dalszego funkcjonowania. Ciepłownictwo uwzględniając te oczekiwania szuka swojej drogi rozwoju. Obejmuje on kilka obszarów: techniki i technologii, finansów, kreowania rynku, struktur zarządzania, form własności. Każdy z nich może być w przedsiębiorstwach, w zależności od sytuacji, problemem naczelnym, który będzie źródłem przyszłych sukcesów, ale również kłopotów i porażek.

Sposób rozwiązania tych problemów nie jest jednak prosty. Duże rozdrobnienie przedsiębiorstw, jak również różnorodność pod względem wielkości i form organizacyjnych, utrudniają wypracowanie uniwersalnego modelu przyszłej działalności. Dużym utrudnieniem w kreowaniu przez państwo jednolitej i efektywnej polityki w zakresie ciepłownictwa jest umiejscowienie odpowiedzialności za jej realizację na poziomie samorządów terytorialnych. Z wielu niezrozumiałych powodów nie wypełniane są tam obowiązki realizacji planów zagospodarowania przestrzennego i planów zaopatrzenia w energię. Wszystko to powoduje, że wyznaczanie w przedsiębiorstwach ciepłowniczych prawidłowych kierunków rozwoju jest mocno utrudnione.

Obrady kongresu pokazały wyraźnie, jak pilnie potrzebne jest wspólne kreowanie i stabilizacja lokalnych rynków ciepła w ścisłej współpracy z innymi podsektorami energetycznymi i samorządami lokalnymi oraz pozyskanie zrozumienia i poparcia społeczności dla polityki rozwoju ciepłownictwa.

Specyficzna dla ciepłownictwa „lokalność” wyraźnie ogranicza możliwości rozwojowe przedsiębiorstw, tym bardziej że ich działalność objęta jest regulacjami wynikającymi z obowiązującego obecnie prawodawstwa. Poprawianie pozycji firm w wyniku wprowadzania dywersyfikacji działalności wpływa w niewielkim stopniu na ich sytuację ekonomiczną. Dalej podstawowym obszarem, w którym można uzyskać znaczącą obniżkę kosztów jest technika i technologia.

Jednak skala potrzeb inwestycyjnych, głównie o charakterze modernizacyjnym, w mniejszym stopniu rozwojowym, jest w każdym przedsiębiorstwie olbrzymia a możliwość samofinansowania się w tej dziedzinie ze źródeł pochodzących z amortyzacji i zysku, całkowicie niemożliwa. Konieczne jest pozyskanie dodatkowych środków finansowych z innych źródeł, takich jak: kredyty, pożyczki, emisje papierów wartościowych i akcji itp. Możliwości elastycznego korzystania przez przedsiębiorstwa z wymienionych źródeł są jednak poważnie ograniczone przez istniejące formy prawne przedsiębiorstw. Zasadnicze zmiany w ciepłownictwie będą możliwe wtedy, gdy zostanie ono osadzone na solidnych fundamentach ekonomicznych i organizacyjno-prawnych. Tylko wtedy pojawi się kapitał niezbędny do realizacji niezbędnych działań modernizacyjnych, a przedsiębiorstwa będą mogły uzyskać najwyższą efektywność ekonomiczną służącą ich klientom.

Uczestnicy kongresu wskazali wyraźnie, jak mocno uregulowania obowiązującego prawa energetycznego zagrażają realizacji stawianych przed ciepłownictwem zadań. W tej sprawie wystosowali do parlamentarzystów apel, w którym postulowali pilne rozpoczęcie prac nad kompleksową jego nowelizacją.

Obecne uregulowania nie sprzyjają rozwojowi konkurencji, wprowadzają nadmierny interwencjonizm państwa (koncesje, ustalanie i zatwierdzanie cen, kontrola itp.), hamują inicjatywy wyzwalające w przedsiębiorstwach ciepłowniczych wzrost efektywności gospodarowania. Powoduje to nieopłacalność działań termorenowacyjnych, a poprzez pewne sztywne reguły niszczy podstawy rynku ciepła, które w wielu systemach cieplnych zostały już, pomiędzy przedsiębiorstwami ciepłowniczymi a ich odbiorcami, zbudowane. Całkowicie oderwana od zasad rynkowych kosztowa reguła kształtowania cen i stawek opłat prowadzi do ukarania tych przedsiębiorstw, które w poprzednim okresie, w interesie odbiorców, sukcesywnie obniżały koszty działalności, a promuje przedsiębiorstwa nieefektywne.

I Kongres Ciepłowników Polskich dobitnie pokazał, jak istotnym dla tej branży jest, propagowany przez Izbę Gospodarczą CIEPŁOWNICTWO POLSKIE, proefektywnościowy rynkowy model ciepłownictwa. W sytuacji rozwijającej się konkurencji i liberalizacji na rynku energii przyszłość polskiego ciepłownictwa opierać się musi na efektywnym wykorzystaniu wszystkich dostępnych i stosowanych na świecie nośników energii, rozwoju technologii skojarzonego, alternatywnego i niekonwencjonalnego wytwarzania energii. Dalszy brak jasnej strategii energetycznej państwa, określającej prognozy rozwoju rynku paliw i energii, politykę cenową i inwestycyjną oraz politykę prywatyzacji ciepłownictwa może poważnie zachwiać procesami jego dostosowywania do nowoczesnych standardów obowiązujących w tym zakresie i godzi w interesy odbiorców ciepła.


Materiał opracowany na podstawie informacji Zarządu Izby Gospodarczej CIEPŁOWNICTWO POLSKIE.