Energia XXXVI
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 216 (6596) 16 września 2003 r.

Szansa na przyspieszony rozwój

Wypowiedź Andrzeja Bocheńskiego, marszałka województwa lubuskiego

Energetyka i ochrona środowiska należą do najnowocześniejszych i najlepiej zorganizowanych sektorów gospodarki. Obie branże mogą stać się dźwignią wzrostu gospodarczego naszego regionu. Współpraca przedsiębiorstw energetycznych z instytucjami zajmującymi się ochroną środowiska i samorządami stwarza realne możliwości pozyskiwania środków z Unii Europejskiej. Realizacja wspólnych projektów pozwoli na tworzenie nowych miejsc pracy.

 

Energetyka siłą napędową rozwoju województwa lubuskiego Taki tytuł miała konferencja, która odbyła się 16 lipca br. w Dychowie. Tematem wiodącym dyskusji była teza postawiona w tytule konferencji. Biorąc pod uwagę znaczenie poruszanych tematów, a także wypowiedzi uczestników dyskusji, było to wyjątkowe wydarzenie w regionie i w całej branży energetycznej. Uczestnicy konferencji podkreślali, że po raz pierwszy spotykają się w takim gronie. Dlatego konferencja, zorganizowana pod auspicjami marszałka województwa, może być ważnym etapem w budowaniu partnerskiej współpracy przedsiębiorstw energetycznych i samorządów. Patronat nad konferencją objął Andrzej Bocheński, marszałek województwa lubuskiego, a organizatorem było Lubuskie Towarzystwo na Rzecz Rozwoju Energetyki. Uczestniczyli w nim przedstawiciele samorządu wojewódzkiego oraz wszystkich liczących się firm i instytucji związanych z energetyką i ochroną środowiska. n

W województwie lubuskim istnieją znaczne możliwości takiego współdziałania. Dla przykładu w Elektrociepłowni Gorzów Wielkopolski pracuje jedna z kilku najnowocześniejszych w Polsce turbin gazowo-parowych, druga zaś – o większej mocy, jest obecnie instalowana w Elektrociepłowni Zielona Góra. Wykorzystują one gaz ziemny ze złóż lokalnych, które odkrył i eksploatuje Zielonogórski Oddział Górnictwa Nafty i Gazu. Na terenie województwa działa również kilkanaście elektrowni wodnych na rzekach Bóbr, Nysa Łużycka i Kwisa, należących do Zespołu Elektrowni Wodnych Dychów. Również na mniejszych rzekach jest kilkadziesiąt małych elektrowni wodnych eksploatowanych przez prywatnych właścicieli. „Specjalnością energetyczną” regionu staje się produkcja biomasy. Na naszym terenie rozwijają się plantacje wierzby. Jest to wielka szansa nie tylko na tanią, ekologiczną energię, ale przede wszystkim na zaktywizowanie zawodowe ludności wsi, szczególnie terenów popegeerowskich.

Warto dodać, że dystrybucją energii elektrycznej dla odbiorców z Ziemi Lubuskiej zajmuje się największa w kraju spółka dystrybucyjna – Grupa Energetyczna ENEA. Spółka to dobry przykład łączenia sił krajowych przedsiębiorstw dla zwiększenia ich potencjału i możliwości działania. Korzyści, w obliczu wspólnego europejskiego rynku, są oczywiste. Obserwujemy to w branży gazowniczej. Na naszym terenie funkcjonuje kilka rywalizujących ze sobą spółek, które dostarczają gaz do odbiorców. Są to spółki dystrybucyjne Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa – Wielkopolska i Dolnośląska oraz Media Odra-Warta, spółka z udziałem kapitału międzygminnego i niemieckiego, a także KRI – spółka dostarczająca gaz ziemny pozostały po procesie odazotowania.

Cele, które łączą wszystkich

Energetyka w naszym regionie ma więc potencjał, który warto i trzeba wykorzystać. I tak się dzieje. Znakomitym przykładem jest działalność Lubuskiego Towarzystwa na Rzecz Rozwoju Energetyki. Skupia ono wszystkie liczące się podmioty tej branży, działające na naszym terenie. Są bowiem cele, które łączą dużą i małą energetykę, administrację państwową oraz samorządową. Wkrótce staniemy się częścią wspólnego, europejskiego rynku. Trzeba się do tego dobrze przygotować, zorganizować, być partnerem dla zachodnich przedsiębiorstw, które zechcą działać w naszym kraju.

Zadania, jakie stoją zarówno przed sektorami energetycznym i ochrony środowiska, jak też przed samorządami lokalnymi wynikają z Narodowego Planu Rozwoju. Trzeba go po prostu dostosować do lokalnych uwarunkowań i potrzeb z uwzględnieniem miejscowej specyfiki. Jak już wspomniałem, mamy w naszym regionie złoża gazu i węgla brunatnego, są też plantacje wierzby. Chodzi o to, aby umiejętnie wykorzystać lokalne surowce i możliwości.

Klasycznym tego przykładem jest reaktywacja Kopalni Węgla Brunatnego „Sieniawa” w Sieniawie Lubuskiej, dzięki której uruchomiono kolej, która zastąpiła transport samochodowy ekonomicznym i ekologicznym rozwiązaniem, dodatkowo obniżając tym samym cenę węgla brunatnego, będącego najtańszym nośnikiem energii w województwie lubuskim.

Wspólne działanie przedsiębiorstw energetycznych i ochrony środowiska oraz samorządów to także większe możliwości pozyskiwania środków z Unii Europejskiej. Firmy mogą zaoferować tu swój potencjał, samorządy zaś prawne i organizacyjne instrumenty działania. Dlatego warto szczególnie podkreślić konieczność partnerskich działań. Jeśli chcemy odnieść sukcesy w pozyskiwaniu unijnych funduszy czy inwestorów, musimy działać nie jako pojedyncza firma czy gmina, lecz cały region lub związki międzygminne. Pieniądze otrzymają projekty najlepiej przygotowane. Cieszę się, że ten sposób myślenia i działania stał się charakterystyczny dla naszego województwa. Dzięki temu pojawia się szansa na inwestycje oraz owocną współpracę z zagranicznymi partnerami. Ten sposób działania jest zgodny z zaleceniami Agendy Lizbońskiej. Dodatkową korzyścią jest szansa na tworzenie nowych miejsc pracy. Współpraca przedsiębiorstw i samorządów może również stać się zalążkiem międzygminnych holdingów infrastruktury technicznej (HIT), zarządzających sieciami ciepłowniczymi, elektroenergetycznymi, wodociągowymi, kanalizacyjnymi, gospodarujących odpadami itp. Podstawową spółką holdingową jest firma energetyczna, stanowiąca jego lokomotywę.

Aby sprostać wyzwaniom przyszłego wspólnego rynku, konieczny jest dalszy rozwój całej branży energetycznej. W elektroenergetyce, gazownictwie oraz ciepłownictwie niezbędne jest wdrożenie energooszczędnych, wysoko sprawnych i przyjaznych środowisku technologii. Jeśli połączymy to z ograniczeniem kosztów wytwarzania, obniżenia cen energii, zyskamy wyższą konkurencyjność gospodarki regionu. Kształtowanie nowoczesnej liniowej infrastruktury energetycznej i przyjaznych środowisku ekonomicznych źródeł wytwarzania energii jest jednym z najważniejszych warunków harmonijnego rozwoju województwa oraz integracji z sąsiednimi regionami.

Strategia branżowa

Samorząd województwa lubuskiego przygotowuje się do opracowania analizy obejmującej wizję przyszłości gospodarki energetycznej z uwzględnieniem rozwoju jej branż, tj. elektroenergetyki, gazownictwa, ciepłownictwa, a także energetyki opartej na źródłach odnawialnych. Będzie ona miała charakter strategii branżowej, stanowiącej rozwinięcie założeń zawartych w strategii wojewódzkiej. Taki dokument wydaje się niezbędny, tym bardziej że plany rozwoju przedsiębiorstw energetycznych wykonywane są obecnie dla krótszych horyzontów czasowych i nie zawierają założeń rozwojowych w ujęciu regionalnym. Również planowanie energetyczne w gminach ma charakter lokalny i nie daje odpowiedzi na pytania dotyczące rozwoju infrastruktury, jakie powstają w planach zagospodarowania przestrzennego województwa i sąsiednich regionów. Dotyczy to regionalnych uwarunkowań rozwoju sektora energetycznego, globalnego zużycia energii w perspektywie roku 2020 oraz prognozy zapotrzebowania na energię elektryczną, paliwa gazowe i scentralizowane ciepło. Ponadto optymalnych kierunków rozwoju systemów elektroenergetycznych, gazowniczych i ciepłowniczych w regionie, a także modernizacji źródeł wytwarzania energii oraz określenia rodzaju i zakresu energetyki opartej na surowcach odnawialnych i generacji rozproszonej, tzw. kogeneracji, a dalej trigeneracji.

W tworzeniu analizy powinny uczestniczyć wszystkie zainteresowane strony. Tylko wtedy będziemy mieć gwarancję, że strategia będzie mogła pełnić kluczową rolę w planowaniu rozwoju regionu, w którym rozwój energetyki jest i na przyszłość powinien być siłą napędową i szansą aktywizacji gospodarczej.

Powstanie strategii jest również niezbędne w obliczu naszej integracji z Unią Europejską. Uwarunkowania związane z tym procesem wymagają bowiem pełnej analizy stanu istniejącego i zgodności z dyrektywami unijnymi. W odniesieniu do branż energetycznych strategia powinna stanowić wyzwanie mające na celu rozwój sektora i nawiązywanie współpracy z nowymi partnerami. Równie ważne są możliwości skorzystania z unijnych Funduszy Strukturalnych, przeznaczonych na modernizację infrastruktury technicznej oraz wiejskich linii energetycznych niskiego napięcia w ramach programu SAPARD. Wiąże się to z koniecznością dostosowania się do zaostrzonych norm ochrony środowiska, do których firmy muszą się przygotować.

Podsumowując chciałbym podkreślić, że rozwój infrastruktury technicznej, w tym energetycznej, połączony z ochroną środowiska, jest niezbędnym warunkiem poprawy zaspokojenia podstawowych potrzeb społeczeństwa oraz wzmacniania konkurencyjności województwa. Energetyka w ogóle, a w szczególności w regionie lubuskim, jest jedną z branż infrastruktury najlepiej zorganizowanych. Wspólne działanie przedsiębiorstw energetycznych i instytucji zajmujących się ochroną środowiska stwarza ogromną szansę na pobudzenie gospodarcze województwa i wykorzystanie fachowej wiedzy i pomocy samorządów, a także na współpracę z sąsiednimi regionami, również z drugiej strony granicy.

Sprawą pilną jest też opracowanie regionalnej strategii energetycznej. Pomoże ona w dostosowaniu się firm do wymogów Unii Europejskiej i umożliwi skorzystanie z Funduszy Strukturalnych UE. Strategia stanie się elementem realizacji Narodowego Planu Rozwoju uwzględniającego zalecenia Agendy Lizbońskiej. n

Urząd Marszałkowski
Województwa Lubuskiego
65-067 Zielona Góra, ul. Podgórna 7
tel. (068) 327-98-98, fax (068) 327-92-96
e-mail: [email protected]
www.lubuskie.pl

 

• Informacje o województwie lubuskim