Energia – Środowisko
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
20 czerwca 2005 r.

Unijny system zarządzania środowiskowego

Rozmowa ze Zbigniewem Jędrzejewskim, krajowym koordynatorem programu Phare „Wdrażanie EMAS w Polsce”

Co to jest EMAS?

System Ekozarządzania i Audytu EMAS (Eco Management and Audit Scheme) to unijny system zarządzania środowiskowego, poszerzony o kilka dodatkowych elementów.

Istotą EMAS jest poszukiwanie możliwości minimalizacji oddziaływania prowadzonej działalności na środowisko oraz podnoszenia efektywności tej działalności.

Rejestracja w systemie EMAS jest czymś w rodzaju posiadania znaku firmowego określającego dążenie do doskonałości i przejrzystości własnej organizacji, sygnalizując tak środowisku biznesowemu jak i społeczności lokalnej, że:

• działalność prowadzona jest zgodnie z prawem,
• pracownicy są aktywnie włączeni w proces zarządzania środowiskowego,
• stawiamy na rzetelność przekazywanej informacji prowadząc prawdziwy dialog ze wszystkimi podmiotami,
• naszym celem jest ciągła i skuteczna praca na rzecz poprawy stanu środowiska,
• prowadzimy działalność w sposób efektywny.

Kto może przystąpić do EMAS?

System EMAS jest otwarty dla wszystkich przedsiębiorstw i instytucji, zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego (firmy produkcyjne i usługowe, administracja, zakłady komunalne, samorządy, szpitale, szkoły itp.), które w sposób systematyczny identyfikują aspekty środowiskowe oraz opracowują i realizują plany działań pozwalające sukcesywnie ograniczyć własne oddziaływanie na środowisko. EMAS nie jest skierowany jedynie do przedsiębiorstw przemysłowych. Dla organizacji posiadających certyfikat ISO 14001 wdrożenie sytemu EMAS wymaga stosunkowo niewiele dodatkowej pracy, jest natomiast znaczącym krokiem w przyszłość.

Jakie są różnice pomiędzy ISO 14001 a EMAS?

Obydwa te systemy służą temu samemu celowi – zapewnieniu ciągłej poprawy działalności środowiskowej poprzez posiadanie sprawnego systemu zarządzania. Można powiedzieć że EMAS jest systemem bardziej otwartym pod kątem udostępniania informacji społeczeństwu poprzez publikację dokumentu zwanego deklaracją środowiskową, która jest rodzajem raportu środowiskowego zatwierdzanego przez niezależnego weryfikatora. Walidacja kompletności i poprawności danych przedstawionych przez organizację w swojej deklaracji środowiskowej przez akredytowanego weryfikatora gwarantuje, że informacja przekazywana społeczeństwu jest kompletna i prawdziwa, co jednoznacznie wskazuje na wiarygodność danej organizacji.

Jakie są korzyści z przystąpienia do EMAS?

Rejestracja w systemie EMAS oznacza, że organizacja posiada sprawny system zarządzania środowiskowego, który znacząco przyczynia się do obniżenia kosztów działalności, np. związanych z utylizacją odpadów, zmniejszeniem zużycia energii, wody itp., wpływając jednocześnie na wzrost konkurencyjności takiej organizacji na rynku.

Wprowadzenie systemu EMAS usprawnia zarządzanie ryzykiem, a więc wpływa na zmniejszenie liczby awarii i wypadków. Dodatkowe korzyści płynące z wprowadzenia systemu to pokazanie społeczeństwu, że dana organizacja w sposób odpowiedzialny traktuje swoją działalność oraz ryzyko z nią związane, dając czytelny sygnał, że w pełni kontroluje wszelkie zagrożenia. Zatwierdzenie deklaracji środowiskowej przez niezależnego akredytowanego weryfikatora gwarantuje, że organy administracji publicznej i społeczeństwo uzyskują prawdziwy obraz oddziaływania danej organizacji na środowisko. W krajach zachodnich rejestracja w systemie EMAS upraszcza uzyskiwanie pozwoleń administracyjnych na korzystanie ze środowiska, gdyż jednym z wymogów EMAS jest prowadzenie działalności przez organizację w zgodności z obowiązującym prawem.

W chwili obecnej, w Unii Europejskiej, w systemie EMAS zarejestrowanych jest kilka tysięcy instytucji, organizacji i firm, które już dzisiaj czerpią z tego korzyści obejmujące zarówno korzyści organizacyjne, jak i materialne.

Jak wygląda proces rejestracji organizacji w systemie EMAS?

Udział w systemie EMAS jest dobrowolny. Przystępując do systemu, podmiot zobowiązuje się do wdrożenia i utrzymywania systemu zarządzania środowiskowego, przeprowadzania cyklicznych audytów i publikowania informacji w formie deklaracji środowiskowej. Po przeprowadzonej weryfikacji i zatwierdzeniu deklaracji przez niezależnego, akredytowanego weryfikatora środowiskowego organizacja składa wniosek o rejestrację do kompetentnego organu, którym w Polsce jest Minister Środowiska przy współudziale wojewodów. Urząd wojewódzki sprawdza kompletność i wiarygodność dostarczonych dokumentów i dokonuje wpisu do rejestru wojewódzkiego. Następnie, informacja ta jest przekazywana do Ministra Środowiska celem wpisania do rejestru centralnego i dalszego jej przekazania do unijnego rejestru EMAS prowadzonego przez Komisję Europejską.

Gdzie można uzyskać informacje o systemie EMAS oraz oferowanych szkoleniach?

W projekcie, którego realizacja trwać będzie do października 2005 r., instytucje i firmy zainteresowane systemem EMAS mogą ubiegać się o udział w bezpłatnych szkoleniach oferowanych na terenie całego kraju. Więcej szczegółowych informacji na ten temat można znaleźć na stronie www.emas-polska.pl lub przez kontakt z biurem realizacji projektu:

tel. +48 22 636 79 87

e-mail: [email protected]

Dziękuję za rozmowę.

Wojciech Ossoliński

• Informacje o systemie EMAS