Jakość i Certyfikacja
Dodatek promocyjno-reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
20 czerwca 2005 r.
W europejskiej rodzinie normalizacyjnej
Wypowiedź dr. Janusza Szymańskiego, prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
Stabilność ekonomiczną i wzrost gospodarczy państwa uzyskują przez wzrost zdolności produkcyjnej dóbr i usług, które zaspokajają zarówno potrzeby lokalne, jak również są istotnym czynnikiem sukcesu na rynkach międzynarodowych. W tym celu niezbędna jest wysoka produktywność i zapewnienie konkurencyjności wyrobów i usług. Innymi słowy, trzeba produkować lepiej i więcej – więcej w przeliczeniu na obywatela i lepiej w odniesieniu do światowych cen i standardów jakości.
Jakie korzyści płyną ze stosowania norm? Normy sprzyjają komunikowaniu się i likwidowaniu barier w handlu Istnienie różnych norm w różnych krajach niewątpliwie utrudnia swobodny przepływ dóbr i usług. Normy przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa Chociaż za zdrowie społeczne, bezpieczeństwo i ochronę środowiska odpowiedzialność ponoszą organy władzy, normalizacja spełnia ważną rolę w procesie koregulacji. Normy są uznawane za gwarancję odpowiedniej jakości W dyrektywach KE dotyczących zamówień publicznych wymaga się, aby w ofertach powoływano się na normy europejskie, o ile w danym obszarze takie istnieją. Jest to istotne, ponieważ zamówienia publiczne stanowią około 10% wszystkich przedsięwzięć w Europejskim Obszarze Gospodarczym (European Economic Area – EEA). Normy przyczyniają się do obniżenia kosztów ochrony zdrowia lub środowiska W wielu dziedzinach normy zharmonizowane z dyrektywami europejskimi pozwalają producentowi zadeklarować zgodność wyrobów z wymaganiami przepisów technicznych (dyrektyw) bez konieczności powoływania strony trzeciej do wydania stosownego certyfikatu. Normy ułatwiają eksport Dzięki normom europejskim dla producentów z obszaru UE otwiera się rynek ponad 360 milionów konsumentów, na którym koszty amortyzacji badań rozwojowych i wprowadzania wyrobów na rynek są znacznie mniejsze niż przy jednostkowym rynku krajowym. Normy sprzyjają swobodnemu przepływowi towarów i wpływają korzystnie na poziom ich cen Dzięki normom europejskim wzrasta konkurencyjność i wolność wyboru konsumenta w stosunku do dóbr i usług oferowanych na rynku. Normy pozwalają na upowszechnianie postępu technicznego Dzięki zaufaniu do norm europejskich, definiujących nowe materiały i technologie, możliwy jest rozwój nowego przemysłu w technologicznie zaawansowanych dziedzinach. Tym samym z jednej strony stwarzane są nowe możliwości zatrudnienia, a z drugiej – produkowane nowoczesne wyroby. Normy sprzyjają utrwalaniu osiągnięć techniki Szeroko zakrojona normalizacja europejska promując i upowszechniając wyniki osiągnięć naukowych oraz przystosowując je do powszechnego stosowania, pozwala na powstawanie nowych usług (na przykład w zakresie techniki informatycznej czy w usługach telekomunikacyjnych) oraz konkurencyjnych nowych wyrobów. Normy ułatwiają eksport globalny Promując normy europejskie na szczeblu międzynarodowym z jednej strony i przyjmując w Europie normalizacyjne osiągnięcia międzynarodowe z drugiej strony, zachęca się i popiera rozwój normalizacji globalnej oraz powszechne otwarcie rynków dla producentów. Wszystkie europejskie wysiłki i działania przyjmują jako priorytet rozwój normalizacji na szczeblu międzynarodowym wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. Normy ułatwiają porozumiewanie się i dają gwarancję porównywalnego standardu wyrobów i usług. Kreowanie pewnego, partnerskiego klimatu między dostawcami – szczególnie wśród małych i średnich przedsiębiorstw – jest podstawą sukcesu w budowaniu przemysłu. Zgodność z normami zarządzania jakością przyczynia się do osiągnięcia tego celu. n |
Ogólnie uważa się, że aby sprostać temu zadaniu, należy działać w dwóch kierunkach.
W pierwszej kolejności należy stworzyć takie warunki ekonomiczne, w których promowane jest inwestowanie w nowoczesne środki produkcji oraz stworzony zostanie system zachęt ekonomicznych dla przedsiębiorstw do eksportowania wytwarzanych przez nie wyrobów. Tego typu działanie jest domeną polityki makroekonomicznej.
Drugi niezbędny kierunek to promowanie innowacji, transferu technologii, stworzenie wykwalifikowanej kadry pracowników oraz doskonalenie organizacji produkcji i marketingu. Tu najistotniejsze jest budowanie infrastruktury jakości – materiałowej, technicznej, naukowej i instytucjonalnej. W tym właśnie obszarze normalizacja odgrywa decydującą rolę.
Inżynierowie i projektanci stosują normy na każdym etapie procesu produkcyjnego. Normy powoływane są w kontraktach, w procesach kontroli stosowanych na potrzeby własne producentów, jak też do oceny przez stronę trzecią. Pomagają w podjęciu decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu dostawy, pozwalają dokonać oceny zgodności z przyjętymi powszechnie standardami pod kątem ochrony zdrowia, bezpieczeństwa lub ochrony środowiska, stanowią wielkie ułatwienie w handlu międzynarodowym. Należy również pamiętać, że normalizacja przynosi wymierne, ogromne korzyści gospodarce, np. w Niemczech w ubiegłym roku zamknęły się one sumą 16 miliardów euro, co stanowi ok. 1% niemieckiego PKB.
Mamy świadomość, że nasza obecność we wspólnej Europie oznacza między innymi sprostanie konkurencji w dziedzinie przemysłu, handlu i usług, a dostosowanie się do obowiązujących standardów i systemów normalizacyjnych jest tu warunkiem koniecznym.
Wiele energii włożyliśmy w prace związane z procesem dostosowania Polskich Norm do norm europejskich.
Do zbioru PN liczącego ponad 26000 pozycji wprowadziliśmy ponad 11000 norm europejskich, wycofując wszystkie normy sprzeczne z EN. Do systemu PN włączyliśmy prawie 100% norm europejskich. To wysoki wskaźnik. Pragnę zauważyć, że harmonizacja Polskich Norm z normami europejskimi to proces ciągły, który wymaga od nas bezustannej, intensywnej pracy. Czynimy wszystko, by temu wyzwaniu sprostać. n
- Informacje o Polskim Komitecie Normalizacyjnym