Energia – Środowisko
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
15 listopada 2005 r.

Elektrownia Wodna Dychów

Zakończenie modernizacji EW Dychów – 90 MW

W dniu 16 września na terenie Elektrowni Wodnej Dychów nastąpiło uroczyste zakończenie kompleksowej modernizacji obiektu. Akt zakończenia modernizacji podpisali między innymi: Stanisław Dobrzański – prezes Zarządu PSE SA oraz Jan Tokarz – prezes Zarządu ESP SA. W uroczystości brali udział ponadto przedstawiciele władz państwowych i firm związanych z sektorem elektroenergetycznym.

Elektrownia Wodna Dychów po ponad 50 latach pracy wymagała gruntownej odbudowy w zakresie umożliwiającym jej bezpieczną eksploatację przez kolejne lata. W 1997 roku podjęto decyzję o przeprowadzeniu modernizacji. Wpływ na to miało wiele elementów składających się na ówczesną sytuację w obiekcie. Osunięcie skarpy w elektrowni było punktem zwrotnym dla modernizacji i przyspieszyło realizację planowanych prac.

EW Dychów to jeden z największych zakładów województwa lubuskiego. Podejmując się modernizacji brano pod uwagę aspekt społeczny przedsięwzięcia i możliwość zapewnienia zatrudnienia pracownikom elektrowni. Za decyzją o zaangażowaniu się w kompleksową odbudowę obiektu przemawiał także jego unikatowy charakter i znaczenie dla hydroenergetyki. EW Dychów to ważny obiekt, wpisujący się w trend obecny w energetyce w europejskiej i światowej – polegający na wykorzystaniu źródeł odnawialnych. W elektrowni powstaje energia elektryczna „z wody”, całkowicie bezpieczna dla środowiska naturalnego. Możliwość wykorzystania potencjału EW Dychów wpłynęła znacząco na podjęcie się procesu modernizacji. Wszystkie te przesłanki były brane pod uwagę w momencie podejmowania decyzji o odbudowie po zniszczeniach hydrotechniki Dychowa. Z perspektywy czasu można powiedzieć, że była to decyzja słuszna.

W wyniku modernizacji nastąpiło podniesienie mocy zainstalowanej do 90 MW i wzrost sprawności wytwarzania hydrozespołów do 93%. Zwiększeniu uległa także sprawność zespołów pompowych i wynosi obecnie 88%. Średnioroczna produkcja dla całego obiektu wzrosła z 98 GWh rocznie do 120 GWh. Podsumowaniem sensu i efektów tej modernizacji jest przede wszystkim wskaźnik sprawności cyklu przetwarzania. Przed modernizacją wynosił 61%, po modernizacji 71%. Dla obiektu ma to istotne znaczenie ekonomiczne. Z uwagi na hydrotechnikę obiektu nie można było w znaczący sposób poprawić mocy zainstalowanej elektrowni.

Warto zaznaczyć, że większość z założeń dotyczących modernizacji EW Dychów udało się zrealizować. Elektrownia została poddana gruntownej odbudowie. Modernizacji poddano wyposażenie, hydrotechnikę, budowlankę, sterowanie, automatykę. Efekty są widoczne nawet w wyglądzie obiektu. Elektrownia zyskała nowy wygląd, odnowiono jej wnętrze. Widać to najlepiej na przykładzie nowoczesnej, całkowicie zmodernizowanej nastawni. W pełni skomputeryzowano sterowanie, unowocześniono i zautomatyzowano systemy obsługi.

Można powiedzieć, że Elektrownia Wodna Dychów jest na tym samym poziomie technicznym i eksploatacyjnym co elektrownie europejskie. Dzięki przeprowadzonej modernizacji będzie w stanie sprostać konkurencji ze strony przedsiębiorstw funkcjonujących na rynku Unii Europejskiej.

W chwili obecnej elektrownia Dychów jest przygotowana na przynajmniej 30 lat eksploatacji bez potrzeby istotnych nakładów inwestycyjnych na jej unowocześnienie.

Liczymy na to, że zaangażowane przez ESP S.A. dla modernizacji tego obiektu środki znacząco wpłyną na poprawę sprawności wytwarzania energii elektrycznej oraz wskaźników ekonomicznych i technicznych.

Zmodernizowana EW Dychów może być wizytówką ESP S.A., jeśli chodzi o produkcję energii ze źródeł odnawialnych w kraju.

Trochę historii, dane techniczne

Hydrowęzeł Dychów eksploatowany był (z przerwą w latach 1945-1952) około 60 lat. W roku 1995 zainicjowane zostały przez ESP S.A., właściciela obiektu, prace przygotowawcze do szerokiej, kompleksowej modernizacji obiektu.

W dniu 23 kwietnia 1997 roku nastąpiła awaria EW Dychów – osunięcie ziemi w rejonie lewego przyczółka i ściany oporowej zamka wodnego. Osuwisko objęło swym zasięgiem drogę i część zbocza między drogą a torem kolejowym.

Prace związane z modernizacją hydrowęzła Dychów zostały rozpoczęte bezpośrednio po awarii. Wykorzystując postój elektrowni, który trwał około 8 miesięcy, zrealizowany został znaczny zakres prac odtworzeniowo-modernizacyjnych:

• remont śluzy nr 2,
• modernizacja umocnień kanału wlotowego i zbiornika górnego,
• remont podwodnej części budynku elektrowni,
• remont ubezpieczeń dolnego stanowiska.

W latach 1998-2000 prowadzono prace uzupełniająco-modernizacyjne w obrębie zamka wodnego, skarpy i sztolni rurociągu technologicznego.

Rozpoczęta w 2002 roku modernizacja hydrowęzła Dychów miała na celu odtworzenie i modernizację obiektów i wyposażenia technologicznego hydrowęzła w zakresie umożliwiającym dalszą eksploatację przez okres 30 lat.

Cel ten został osiągnięty poprzez:

• odtworzenie wyeksploatowanych obiektów i urządzeń,
• zmodernizowanie przestarzałych urządzeń,
• zautomatyzowanie urządzeń,
• zapewnienie bezpieczeństwa obsługi,
• poprawę sprawności wyposażenia i zwiększenie efektów produkcyjnych.

Hydrowęzeł Dychów zlokalizowany jest w województwie lubuskim. Zbiornik Krzywaniec z ujęciem wody do systemu hydroenergetycznego Dychów, zlokalizowany jest w środkowym biegu dolnego odcinka rzeki Bóbr (42 kilometr).

Zbiornik zamyka zlewnię o powierzchni 5592 km². Elektrownia znajduje się w miejscowości Dychów, w powiecie krośnieńskim, w odległości około 8 km od Krosna Odrzańskiego.

Obiekty hydrowęzła zostały wybudowane w latach 1933-1937. Elektrownia pracowała do 1945 roku. Jej ponowne uruchomienie nastąpiło w 1952 roku.

Hydrowęzeł składa się z:

• stopnia wodnego w Krzywańcu,
• kanału derywacyjnego Krzywaniec-Dychów,
• zbiornika górnego wyrównania dobowego w Dychowie,
• ujęcia wody do rurociągów,
• rurociągów ciśnieniowych,
• elektrowni szczytowo-pompowej Dychów o mocy instalowanej 90 MW,
• kanału odpływowego z elektrowni,
• stopnia wodnego w Raduszcu Starym,
• koryta rzeki Bóbr na odcinku Jaz Krzywaniec – Jaz Dychów.

Elektrownia Wodna Dychów wyposażona jest w trzy turbozespoły pionowe złożone z turbin Kaplana.

Dane techniczne turbozespołów po modernizacji:

• turbiny I i III: moc znamionowa 30,5 MW, spad netto 28,0 m, przełyk 119,30 m³/s, obroty znamionowe 187,5 min, średnica wirnika 4000 mm,
• turbina II: moc znamionowa 30,37 MW, spad netto 28,0 m, przełyk 119,30 m³/s, obroty znamionowe 187,5 min, średnica wirnika 4000 mm. n

00-876 Warszawa, ul. Ogrodowa 59a
tel. (022) 433-11-00, 433-11-01, fax (022) 624-25-55
e-mail: [email protected]
www.elsp.com.pl