Energia XXVII
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 141 (5914) 19 czerwca 2001 r.

ZEC Bytom SA kreuje swój nowy obraz na lokalnym rynku ciepła

Rozmowa z Jackiem Janasem, prezesem Zarządu, dyrektorem naczelnym Zespołu Elektrociepłowni Bytom Spółka Akcyjna

Zakłady wchodzące w skład Zespołu Elektrociepłowni Bytom S.A. mają swoją długoletnią tradycję i znaczący udział w rozwoju energetyki na Śląsku. Jaka jest dzisiejsza pozycja firmy?

Historia Zespołu Elektrociepłowni Bytom S.A. jest ściśle związana z rozwojem gospodarczym Bytomia i jego aglomeracji miejskiej. Czasy, kiedy zakłady wchodzące w skład ZEC Bytom S.A. miały silną pozycję na rynku ogólnopolskim mamy już jednak za sobą. Elektrociepłownia jest dziś przedsiębiorstwem o zasięgu lokalnym. Rynkiem zbytu dla produkowanego przez nas ciepła jest obszar Bytomia. Sprzedaż energii elektrycznej realizujemy poprzez sieć Górnośląskiego Zakładu Energetycznego SA w Gliwicach.

Nie mamy planów dokonywania ekspansji poza lokalny rynek. Naszym celem, wynikającym z misji przedsiębiorstwa, jest dążenie do jak najbardziej korzystnych warunków dostawy ciepła i energii elektrycznej poprzez dostosowanie zakresu produkcji do oczekiwań klientów, dbałość o ekologię, budowanie stabilności firmy i jej przyjazny wizerunek, przede wszystkim na naszym lokalnym rynku.

Firma uruchomiła daleko idące działania restrukturyzacyjne. Opracowano strategię rozwoju. Na czym polegają te zmiany i dokąd zmierza Elektrociepłownia Bytom?

Od dawna prowadzimy aktywne działania mające na celu dostosowanie firmy do zmieniającego się rynku energii. Kiedy podpisywaliśmy kontrakt z Gliwickimi Zakładami Elektroenergetycznymi na sprzedaż energii elektrycznej do 2005 roku, istniały dopiero zarysy regulacji tego rynku oraz taryfowania. Byliśmy wtedy jednym z liderów przemian na rynku elektroenergetycznym. Umowa wydawała się wówczas bardzo korzystna dla obu stron, a nam dawała gwarancje działania do 2005 roku i umożliwiła przygotowanie firmy do zmian zachodzących na rynku energetycznym.

Jak już wspomniałem, Elektrociepłownia Bytom ma pozycję lokalnego dostawcy ciepła i energii elektrycznej. Dlatego w 1998 r. przystąpiliśmy do zmiany strategii działania firmy, kładąc główny nacisk na rozwój rynku ciepła. Znalazło to swoje odbicie w strategii rozwoju Elektrociepłowni Bytom do 2010 roku. Mówi ona o tym, że rynek energii elektrycznej jest dla nas tylko rynkiem wtórnym, natomiast podstawowe swoje działania powinniśmy skierować na zabezpieczenie rynku ciepła i pozyskanie jak największej liczby odbiorców. Skutek byłby między innymi taki, że nadmiar mocy zainstalowanej w elektrociepłowni nie byłby przeszkodą w zmniejszeniu kosztów energii dla odbiorców.

Między innymi w tym celu byliśmy twórcami inicjatywy pod nazwą „Lokalny rynek ciepła”. Na seminarium, które odbyło się w marcu 1999 r. spotkali się przedstawiciele trzech sąsiadujących gmin oraz wszystkich przedsiębiorstw ciepłowniczych działających w tym rejonie, aby porozmawiać na temat możliwości współpracy. Zredagowano list intencyjny, jego ideą było wykreowanie na naszym rynku wytwórcy i dystrybutora, który dla finalnego odbiorcy mógłby zaoferować minimalną cenę energii i mieć najniższe koszty w oparciu o lokalne paliwo z zachowaniem zasad ekologii. To bardzo ważne, że mówimy o lokalnym paliwie. Bytom stoi na węglu. Węgiel został zapisany w polityce energetycznej Polski do 2020 r. jako podstawowy nośnik energetyczny. Dodatkowo stosując to paliwo gwarantujemy pracę określonej liczbie górników, a jest to grupa, która jednocześnie jest odbiorcą naszego ciepła. W praktyce możemy liczyć w ten sposób: produkujemy na węglu, mamy odbiorców, którzy użytkują nasze ciepło, w przeciwnym razie moglibyśmy utracić klientów.

W poszukiwaniu nowych odbiorców ciepła, chcemy rozszerzyć swą działalność na północne tereny Bytomia. W strategicznych zamierzeniach nie chcemy być podmiotem działającym samodzielnie, dlatego widzimy potrzebę konsolidacji z lokalnymi dostawcami innych mediów dla stworzenia współpracy multienergetycznej. Takie jest generalne założenie naszej strategii rozwoju.

Prowadzimy także różnego rodzaju działania dostosowawcze. Podjęliśmy kilka lat temu decyzję o ograniczeniu nieefektywnej produkcji energii elektrycznej. Dzięki temu zmniejszyliśmy znacznie koszty produkcyjne. W odniesieniu do nowych przepisów okazało się to istotną sprawą dla elektrociepłowni. Dzięki takiemu działaniu uzyskaliśmy możliwości sprzedaży energii elektrycznej lokalnemu dystrybutorowi na zasadzie rozporządzenia traktującego nas jako źródło wymuszone produkujące ze sprawnością przekraczającą 65%. Praktyka potwierdziła, że nasze decyzje były dobre.

Przemiany strukturalne w firmie, jakie zaszły w ostatnich latach, mają na celu dostosowanie się do działania w nowych, konkurencyjnych warunkach. Z elektrociepłowni zostały wydzielone służby pomocnicze, które teraz działają jako samodzielne spółki. Są to np. jednostki remontowe, ochrony zakładu, transportowe. Część z nich utraciła już nawet tzw. parasol ochronny, jakim elektrociepłownia otaczała je przez określony czas. Obecnie świadczą usługi na rzecz ZEC Bytom S.A. wygrywając ogłaszane przetargi.

Jak jest obecnie sytuacja spółki pod względem technologicznym?

W chwili obecnej spełniamy normy wyznaczone przez przepisy ochrony środowiska. Pod tym względem jesteśmy zabezpieczeni do 2005 r. Urządzenia dają pełne gwarancje dochowania wszelkich norm w tym zakresie. Natomiast bolączką elektrociepłowni jest to, że nowe turbiny współpracują z kotłami prawie całkowicie wyeksploatowanymi, pochodzącymi jeszcze z lat pięćdziesiątych.

Czy wystarczy środków na zrealizowanie ambitnych planów?

Bez wsparcia kapitałowego, na trudnym rynku energii elektrycznej i ciepła, Elektrociepłownia Bytom nie ma szans na długofalowe działania i dalszy rozwój. Dlatego prywatyzacja firmy jest koniecznością, przed którą nie uciekniemy. Jesteśmy przekonani, że dalsza restrukturyzacja majątku powinna odbywać się w uzgodnieniu z przyszłym inwestorem. Proces ten będzie efektywny tylko wtedy, gdy będziemy mieli długofalowe plany rozwoju firmy, wiedzieli jaka będzie przyszła technologia, wielkość zatrudnienia.

Co zyska potencjalny inwestor uczestnicząc w prywatyzacji Elektrociepłowni Bytom S.A., a jakie korzyści może odnieść spółka?

Inwestor przychodząc do firmy oczekuje przede wszystkim zwrotu z zainwestowanego kapitału. Według planów inwestycyjnych elektrociepłownia potrzebuje inwestycji rzędu 50 mln USD dla zabezpieczenia perspektywy co najmniej dwudziestu lat działania. Nie jest to wiele. Istnieje też możliwość rozmowy z inwestorami na temat budowy nowej elektrociepłowni w tym miejscu. Ale jest to wariant, który chcielibyśmy poddać pod rozwagę w rozmowach z przyszłym inwestorem. Przygotowaliśmy natomiast wariant minimalny, mając na względzie fakt, że posiadamy część urządzeń prawie nowych, niewyeksploatowanych, co stwarza możliwości ograniczenia kosztów koniecznych inwestycji.

Inwestor, który zainteresuje się ZEC Bytom S.A. zyskuje stabilną i wyszkoloną kadrę, w dodatku o najlepszej strukturze wiekowej, czyli od 35 do 45 lat. Bazując na tej kadrze można z powodzeniem rozbudowywać firmę. Oczywiście konieczne jest zasilanie potencjału nowymi pracownikami, którzy wniosą nowe pomysły, nowego ducha do przedsiębiorstwa.

Podobnie inwestor wchodząc do firmy, zmieniając jej zasady funkcjonowania, wprowadzając nowe technologie i sposoby zarządzania, może się spodziewać szybkiego wzrostu efektywności firmy. Dzięki prywatyzacji z udziałem inwestora strategicznego firma zyska przede wszystkim możliwość działania w przyszłości.

Wszystkie nasze działania zmierzają do jednego celu, aby bezpiecznie, tanio i czysto zapewniać mieszkańcom media energetyczne, a przede wszystkim ciepło i energię elektryczną. Pamiętamy, że najważniejszy jest klient, który oczekuje, aby produkt był dostępny, najlepszy pod względem jakości, kojarzył się z ekologią i lokalnym środowiskiem. Przyszłość firmy upatrujemy w konieczności przekonania i udowodnienia mieszkańcom Bytomia oraz sąsiednich rejonów, że produkt elektrociepłowni jest najlepszy w tym rejonie i warto korzystać z naszych usług.

Rozmawiał Piotr Janczarek

 

Zespół Elektrociepłowni Bytom S.A. jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa. Powstał z połączenia dwu elektrowni cieplnych usytuowanych w dzielnicach Miechowice i Szombierki.

Historia i współczesność
Elektrociepłownia Miechowice powstała na terenach elektrowni wybudowanej w okresie II wojny światowej przez władze niemieckie. W latach 1950-1954 powstała elektrownia o mocy 220 MW, zwana wówczas „gigantem polskiej energetyki”. Od roku 1960 zaczęto w niej rozwijać technologiczne układy ciepłownicze, a w 1978 r. uruchomiono stację ciepłowniczą o mocy 46 MWt, rozbudowaną później do mocy 116 MWt. Zapoczątkowało to proces przekształcania elektrowni kondensacyjnej w elektrociepłownię. W 1986 r. w Elektrowni Miechowice uruchomiono pierwszy turbozespół ciepłowniczy 7UC60.

Elektrociepłownia Szombierki jest jednym z najstarszych zakładów przemysłowych Bytomia. Jej początki sięgają roku 1920. Po wojnie jej moc początkowo wynosiła 64 MW. W latach 1953-1955, dzięki nowym kotłom pyłowym oraz uruchomieniu dwóch turbozespołów zainstalowana moc osiągnęła 108 MW. W latach sześćdziesiątych nastąpiła dalsza rozbudowa technologicznych układów ciepłowniczych elektrowni. W 1974 r. uruchomiono kocioł wodny WR-25 oraz poszerzono układ wymienników ciepłowniczych do mocy 106 MWt, a następnie do mocy 158 MWt. W 1987 r. rozpoczęto dostawę ciepła w parze do Zakładów Gumowych Górnictwa, a w roku 1992 uruchomiony został parowy kocioł rusztowy OR-32. Jednocześnie sukcesywnie wycofywano z eksploatacji stare, pamiętające okres międzywojenny, kotły rusztowe.

Nowy etap w rozwoju obu zakładów zaczął się w 1993 roku, kiedy to ukończono budowę magistrali spinającej Elektrociepłownię Miechowice i Elektrociepłownię Szombierki. Umożliwiło to likwidację w latach 1995-1998 produkcji energii elektrycznej w Elektrowni Szombierki oraz usunięcie zbędnych i nieekonomicznych urządzeń, a także dostosowanie elektrociepłowni do nowego układu pracy.

W 1995 r. w Elektrociepłowni Miechowice wybudowano drugi turbozespół ciepłowniczy, a trzy lata później uruchomiono człon kondensacyjny do współpracy z turbozespołem ciepłowniczym, co znacznie poprawiło wskaźniki ekonomiczne produkcji.

Od tego momentu podstawowa produkcja ciepła odbywa się w Elektrociepłowni Miechowice, natomiast potencjał Elektrociepłowni Szombierki stanowi rezerwę wytwarzania ciepła oraz umożliwia prowadzenie produkcji z wykorzystaniem ekonomicznych obciążeń urządzeń wytwórczych.

Technologia
Zespół Elektrociepłowni Bytom S.A. dysponuje urządzeniami pozwalającymi na wytworzenie następującej mocy cieplnej i elektrycznej:

• Moc cieplna zainstalowana – 478,6 MWt
• Moc cieplna osiągalna – 321,0 MWt
• Moc elektryczna zainstalowana – 133,8 MW
• Moc elektryczna osiągalna – 130,0 MW

Kadry
Pod koniec 2000 roku w firmie było zatrudnionych 426 osób. 10 proc. kadry posiada wyższe wykształcenie, a ponad połowa średnie.

 

Zespół Elektrociepłowni Bytom Spółka Akcyjna
41-908 Bytom, ul. Energetyki 11
tel. (032) 283-43-21, fax (032) 283-46-00
e-mail: [email protected]
www.zecbytom.com.pl

• Informacje o Zespole Elektrociepłowni Bytom Spółka Akcyjna