Współautorzy raportu od lewej: dr inż. Janusz Steinhoff i prof. dr hab. Jerzy Hausner, podczas konferencji prasowej w Warszawie – 10.03.2015 r. (fot. AFL/Tadeusz Klepczyński)

 

W dniu 11.03.2015 r. w auli głównej AGH w Krakowie odbyła się konferencja, której celem było przedstawienie raportu pt. „Polityka surowcowa Polski: Rzecz o tym, czego nie ma, a jest bardzo potrzebne”.
Celem konferencji była prezentacja wyników opracowania oraz dyskusja dotycząca przedstawionych w nim kluczowych zagadnień (patrz obok). Istotne jest także ostateczne sformułowanie celu i zasad polityki oraz optymalnych warunków prawnych, ekonomicznych, społecznych i środowiskowych pozyskiwania surowców mineralnych ze źródeł pierwotnych i wtórnych w Polsce.
Eksperci wytykają w nim rządowi nie tylko brak wieloletniej strategii dotyczącej krajowych złóż, ale i brak sprawnych, profesjonalnych agencji rządowych, niekompetencję urzędników, niestabilność przepisów czy narzucanie na firmy wydobywcze zbyt wielu obciążeń podatkowych.
Obecnie mamy do czynienia ze spadkiem cen wielu surowców na globalnym rynku, ale jeszcze kilkanaście lat temu ich ceny gwałtownie rosły. – Polska przespała okres boomu surowcowego, a świadectwem tego jest tragiczna sytuacja górnictwa węgla kamiennego – twierdzi Jerzy Hausner.
Wspomina o krajach, które w odpowiednim czasie wykorzystały koniunkturę. – Ponownie jesteśmy świadkami globalnej rywalizacji surowcowej. Wygrywają ci, którzy już wcześniej mieli jasno sprecyzowaną politykę surowcową – podkreśla Jerzy Hausner.
Jako przykład podaje Stany Zjednoczone, które dzięki rozwojowi wydobycia gazu łupkowego zmieniły swoją sytuację na globalnym rynku.
Eksperci zaznaczają jednocześnie, że państwo nie musi być bezpośrednim, a zwłaszcza dominującym właścicielem i inwestorem, aby prowadzić politykę surowcową.
 
Nadzieje na zmiany
Raport zawiera wiele rekomendacji dla polskich władz. Na pierwszym miejscu postawiono konieczność pilnego przygotowania przez rząd wieloletniej polityki surowcowej. W dokumencie tym powinny się znaleźć ustalenia w sprawie finansowania rozpoznania i ochrony najwartościowszych złóż surowców mineralnych z budżetu państwa, a także lista surowców krytycznych, mających wpływ na konkurencyjność i innowacyjność polskiej gospodarki. Do takich surowców zalicza się m.in. te, które są niezbędne dla rozwoju nowych technologii.
Kolejne zalecenia to opracowanie nowoczesnego kodeksu geologicznego i górniczego, uproszczenie procedur w postępowaniu o udzielenie koncesji, podniesienie kompetencji urzędników, zapewnienie stabilności przepisów prawa, redukcja obciążeń podatkowych w działalności wydobywczej, wdrożenie nowych przełomowych technologii dla przemysłu wydobywczego.

***

 

Autorami raportu „Polityka surowcowa Polski” są: prof. dr hab. inż. Jan Bromowicz – Katedra Geologii Złożowej i Górniczej, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, dr Maciej Bukowski, Katedra Ekonomii, Szkoła Główna Handlowa, prof. dr hab. Jerzy Hausner, Katedra Gospodarki i Administracji Publicznej (kierownik zespołu), Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, prof. dr hab. inż. Zbigniew Kasztelewicz, kierownik Katedry Górnictwa Odkrywkowego, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, dr Michał Kudłacz, Katedra Gospodarki i Administracji Publicznej, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, dr hab. Joanna Kulczycka, prof. AGH, kierownik Pracowni Badań Strategicznych, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN oraz Wydział Zarządzania, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, prof. dr hab. inż. Adam Piestrzyński, dziekan Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, kierownik Pracowni Geologii Złóż Rud, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, dr Janusz Steinhoff, przewodniczący Rady Krajowej Izby Gospodarczej, dr Michał Wilczyński, niezależny ekspert.
Wykorzystano materiały z raportu Polityka surowcowa Polski