Energia XXII – Ciepło, Elektroenergetyka, Gaz
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 86 (5556) 11 kwietnia 2000 r.

Prywatyzacja elektrowni
Wypowiedź Jakuba Mieńkowskiego, wicedyrektora Departamentu Nadzoru i Prywatyzacji II w Ministerstwie Skarbu Państwa

 

Tryb sprzedaży akcji, w tym podstawowe parametry i wymagania wobec inwestorów, zależą od konkretnej sytuacji spółki i jej roli w systemie elektroenergetycznym.

Struktura oferty prywatyzacyjnej określa:

 

• wielkość pakietu akcji oferowanego inwestorom,
• połączenie sprzedaży akcji z podwyższeniem kapitału.

Struktura oferty jest uzależniona od wielu czynników, przy czym za kluczowe z nich należy uznać:

 

• cele Skarbu Państwa dotyczące posiadania kontroli nad daną spółką,
• powiązanie oferty dla inwestora strategicznego (lub finansowego) z ofertą publiczną akcji,
• potrzeby inwestycyjne prywatyzowanej spółki.

Podmioty sektora elektroenergetycznego, a w szczególności elektrownie zawodowe, charakteryzują się wysokimi kapitałami własnymi (łączna wartość księgowa 17 elektrowni wynosi ok. 12,3 mld zł). Spodziewane przychody ze sprzedaży akcji są znaczne, stąd struktura oferty prywatyzacyjnej może być odmienna dla każdej elektrowni. Wiąże się to także ze zróżnicowanymi potrzebami inwestycyjnymi poszczególnych elektrowni.

Analiza potrzeb inwestycyjnych elektrowni wykazała, że konieczne jest ich zasilenie w dodatkowe środki. Ponadto w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego państwa konieczne jest, aby moce wytwórcze były co najmniej odtwarzane, a nawet rozbudowywane. W pierwszym etapie udostępniane będą zróżnicowane pakiety akcji poszczególnych elektrowni w przedziale od 20% do 35% akcji. Zwiększenie udziału inwestora w strukturze akcjonariatu może nastąpić po zrealizowaniu określonych w umowie inwestycjach w moce wytwórcze. Skarb Państwa w umowach sprzedaży akcji niektórych elektrowni zapewni sobie możliwość wprowadzenia części akcji na warszawską Giełdę Papierów Wartościowych.

Przedstawione rekomendacje dotyczą ogólnych zasad, które winny zostać uwzględnione w prywatyzacji elektrowni. Szczegółowa analiza poszczególnych wariantów prywatyzacji wykazała, że należy przeprowadzić prywatyzację indywidualną elektrowni z preferowaniem zakupu przez jednego inwestora innych elektrowni.

Specyfika sektora elektroenergetycznego wyraża się m.in. koniecznością posiadania rezerw mocy w systemie i współdziałania poszczególnych wytwórców. Inwestorzy nie są zainteresowani zakupem akcji elektrowni, które miałyby stanowić rezerwę w systemie. Nie jest racjonalne zawieranie z każdym wytwórcą umowy gwarantującej zakup energii elektrycznej, gdyż ich realizacja nie będzie możliwa. Możliwa będzie również sprzedaż elektrowni w pakietach, co oznacza, że minister Skarbu Państwa zaoferuje inwestorom indywidualne nabycie akcji kilku elektrowni w tym samym okresie. Preferowane również będzie wprowadzenie tego samego inwestora do elektrowni i współpracującej z nią kopalni węgla brunatnego.

Proces prywatyzacji podsektora elektrowni zawodowych rozpoczął się w dn. 30 marca 1999 r. kiedy podpisana została umowa sprzedaży 20% akcji Zespołu Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin S.A. na rzecz Elektrim S.A. Zgodnie z odpowiednimi postanowieniami umowy, Elektrim S.A., zobowiązał się do podwyższenia kapitałów spółki w ciągu 12 miesięcy od daty zawarcia umowy o kwotę stanowiącą równowartość 100 mln USD z przeznaczeniem na inwestycje rozwojowe związane z modernizacją obiektów ZE PAK S.A., w tym odbudowę dwóch bloków Elektrowni Pątnów II o mocy 460 MW, zwiększenie wydajności i dyspozycyjności elektrowni oraz zmniejszenie szkodliwego wpływu na środowisko. Łączny 10-letni program inwestycyjny w ZE PAK S.A., w wyniku którego zostanie zrekonstruowany i zmodernizowany potencjał o mocy 2.212 MW, wyniesie ponad 1 mld USD. Inwestor zagwarantował pracownikom spółki, w ramach zawartego pakietu socjalnego, zatrudnienie na okres rekonstrukcji i modernizacji ZE PAK S.A.

W dniu 6 marca 2000 r. podpisana została umowa sprzedaży 25% akcji Elektrowni im. T. Kościuszki w Połańcu na rzecz Tractebel S.A.

Zgodnie z warunkami zawartej umowy inwestor zobowiązał się do podwyższenia kapitałów spółki, nie wcześniej niż przed upływem 24 i nie później niż po 30 miesiącach od dnia zawarcia umowy, o kwotę stanowiącą równowartość w złotych kwoty 61,6 milionów euro. Zgodnie z planem rozwoju spółki Tractebel S.A. zrealizuje do roku 2005 program modernizacji istniejących urządzeń wytwórczych na kwotę nie mniejszą niż 45 mln EUR, a łączne nakłady na realizację programu rozwoju elektrowni do 2010 roku wyniosą 339 mln EUR. Nowe inwestycje związane będą z poprawą sprawności wytwarzania oraz z budową nowych mocy wytwórczych. W ramach zawartego ze związkami zawodowymi porozumienia, inwestor zagwarantował między innymi 10-letni okres zatrudnienia. Po upływie pięciu lat Tractebel S.A. będzie miał możliwość nabycia pakietu większościowego w kapitale akcyjnym spółki.

Minister Skarbu Państwa zaakceptował warunki umowy sprzedaży 35% akcji Elektrowni Rybnik S.A. na rzecz konsorcjum firm GE Capital, Marubeni Corporation oraz NRGenerating International B.V. Ministerstwo Skarbu Państwa zakłada, że podpisanie umowy prywatyzacyjnej nastąpi do końca czerwca 2000 r.

Ministerstwo Skarbu Państwa realizuje ponadto następujące projekty prywatyzacyjne w podsektorze elektrowni i kopalni węgla brunatnego.

W kwietniu 2000 r. powinien zostać wyłoniony doradca prywatyzacyjny dla spółek Kopalnia Węgla Brunatnego S.A. i Elektrownia Bełchatów S.A., co powinno umożliwić ich prywatyzację w 2001 r. (wprowadzenie tego samego inwestora strategicznego i/lub oferta publiczna).

Jeszcze w 1999 r. rozpoczęto prywatyzację Elektrowni Skawina S.A., gdzie wybrany doradca przystąpi wkrótce do sporządzenia stosownych analiz przedprywatyzacyjnych. MSP zakłada, że prywatyzacja tej spółki nastąpi do końca 2000 r.

Ministerstwo Skarbu Państwa pozytywnie ocenia inicjatywy integracyjne, np.: rozpoczęcie prac związanych z utworzeniem Koncernu Południowego (El. Jaworzno III S.A., El. Łaziska S.A., El. Łagisza S.A., El. Siersza S.A., El. Halemba S.A.).

Pierwszy etap prywatyzacji polskiej energetyki powinien zakończyć się do końca 2002 r. W tym celu opracowany został zintegrowany harmonogram prywatyzacji energetyki i wprowadzania rynku energii elektrycznej.

Rekomendowaną i preferowaną formułą prywatyzacji elektrowni będzie indywidualna sprzedaż poszczególnych spółek z możliwością objęcia przez tego samego inwestora akcji kilku elektrowni. Oznaczać to będzie możliwość łączenia podmiotów lepszych i gorszych w grupach proponowanych do jednoczesnej prywatyzacji. Uwarunkowane jest to tym, że podsektor ten charakteryzuje się znacznym rozdrobnieniem oraz zróżnicowaniem potencjału ekonomicznego poszczególnych spółek; stąd też samodzielne utrzymanie się niektórych podmiotów będzie niemożliwe. Wynika z tego różna atrakcyjność poszczególnych podmiotów dla inwestorów. Część z nich ma szanse zostać sprywatyzowana z korzyściami dla Skarbu Państwa, część może nie spotkać się w ogóle z zainteresowaniem kupujących. Związane to jest z dającym się odczuć stopniowym spadkiem zainteresowania inwestorów podsektorem wytwarzania. Jest to tendencja ogólnoeuropejska i wynika z nadwyżki zainstalowanej mocy, liberalizacji i intensyfikacji konkurencji.

Jakub Mieńkowski
wicedyrektor Departamentu Nadzoru
i Prywatyzacji II w Ministerstwie Skarbu Państwa

 

• Informacje o Ministerstwie Skarbu Państwa