Porządkowanie rynku recyklingu odpadów opakowaniowych

Energia – Środowisko
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
nr 63 (7052) 16 marca 2005 r.

Porządkowanie rynku recyklingu odpadów opakowaniowych

Wypowiedź Janusza Płocicy, prezesa Rekopol Organizacji Odzysku S.A.

Od roku 2002 producenci i importerzy wprowadzający produkty w opakowaniach na rynek polski zobligowani zostali do realizacji obowiązku zbiórki i recyklingu części opakowań, które trafiają na rynek. Obowiązki te wprowadzone zostały pakietem ustaw uchwalonych przez parlament w 2001 r., a wynikających z procesu dostosowania polskiego prawa do rozwiązań obowiązujących w krajach Unii Europejskiej.

Wysokość poziomów zbiórki i recyklingu, jaki corocznie zrealizować muszą polskie firmy, wzrasta stopniowo z roku na rok w tempie ustalonym przez ustawodawcę tak, aby w roku 2007 Polska jako kraj osiągnęła przewidziane Dyrektywą 94/62 cele nałożone na kraje UE – 50% odzysku i 25% recyklingu wszystkich opakowań wprowadzanych w danym kraju na rynek. Oznacza to, iż w roku 2007 połowa ze wszystkich wprowadzonych na rynek opakowań zostanie po ich użyciu zebrana i nie trafi na wysypiska. Cel ten jest zrozumiały, ekologicznie uzasadniony i w większości krajów UE od lat już realizowany. Dodatkowo już w trakcie wchodzenia Polski do UE przyjęta została nowa dyrektywa podwyższająca wymagane progi odzysku i recyklingu, które powinny zostać przez Polskę zrealizowane do roku 2014.

Dotychczasowe wdrażanie w Polsce przyjętych w roku 2001 ustaw oceniane było dwojako. Z jednej strony nowy system nakładający obowiązki na przedsiębiorców został wdrożony i dotychczasowe wyniki z lat 2002 i 2003 pokazały zrealizowanie obowiązków przez zdecydowaną większość firm. Z drugiej strony jaskrawo uwidoczniały się luki i niejasności w nowo wdrożonym prawie, które były szybko i bezwzględnie wykorzystywane przez część podmiotów działających na tym rynku. Duża skala patologii spowodowała reakcję Ministerstwa Środowiska, które dwukrotnie już doprowadzało do nowelizacji ustawy.

Najnowsza nowelizacja, wchodząca w życie 1 kwietnia 2005 roku, przynosi kilka bardzo istotnych dla systemu recyklingu i odzysku zmian.

Główną zmianą, której efekt może mieć wpływ już na tegoroczne wyniki w zakresie recyklingu, jest zmiana sposobu potwierdzania realizacji obowiązków recyklingu. Wprowadzony zostaje nowy dokument, którego kopia trafiać ma do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Spowodować to może znaczne zmniejszenie ilości dokumentów potwierdzających fikcyjny recykling. Według różnych szacunków może się okazać, że z rynku zniknie 10%-20% recyklingu dotychczas uznawanego za realizowany.

Drugą istotną zmianą wprowadzaną w nowelizacji jest istotne ograniczenie możliwości realizowania obowiązków recyklingu bezpośrednio poprzez recyklerów i pośredników, czyli tzw. trzecią rękę. Dotychczas właśnie w tym obszarze koncentrowały się patologie i tzw. wirtualny recykling.

Ważną zmianą jest też doprecyzowanie odpowiedzialności za recykling towarów sprzedawanych pod markami własnymi sieci handlowych. Dotychczasowe regulacje w sposób jednoznaczny tego nie określały. Nowe zapisy wydaje się już jasno nakładają tę odpowiedzialność na właściciela oznaczenia, jakim produkt jest opatrzony.

Warto również zwrócić uwagę, że zapisy nowelizacji wyjaśniają już jak rozliczany ma być przez przedsiębiorców obowiązek odzysku. Obowiązek ten, który wchodzi w życie od 2007 roku, (choć mówi się o jego wcześniejszym wprowadzeniu), rozliczany może być odzyskiem dowolnego materiału opakowaniowego wprowadzanego przez firmę na rynek tak, aby w sumie osiągnięty został 50% poziom odzysku. Rozwiązanie takie jest przejrzyste i pomóc powinno w realizacji trudnych i kosztownych celów.

Podsumowując należy stwierdzić, że wchodząca w życie od 1 kwietnia nowelizacja powinna w znaczący sposób pomóc w uporządkowaniu dość młodego jeszcze rynku zbiórki, recyklingu i odzysku odpadów opakowaniowych. Wydaje się to niezbędne ze względu na znaczące w kolejnych latach wzrosty poziomów recyklingu dla działających w Polsce firm.

Rekopol Organizacja Odzysku S.A.
ul. Domaniewska 47, 02-672 Warszawa
tel./fax (+48 22) 545 42 80
www.rekopol.pl