ENERGIA XX – Prywatyzacja polskiej energetyki, cz. 3
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 299 (5464) 21 grudnia 1999 r.

 

40-lecie PERN „Przyjaźń” S.A.

Bezpieczne przesyłanie ropy i paliwa
Wypowiedź Grzegorza Mojzesowicza, dyrektora ds. technicznych, członka Zarządu PERN „Przyjaźń” S.A.

 

Jednym z bardzo istotnych zadań przedsiębiorstwa jest zapobieganie awariom i ochrona środowiska. Systematycznie dbamy o rurociągi i urządzenia wspomagające ich pracę. Rurociągi PERN „Przyjaźń” S.A. o łącznej długości ponad 2500 km pozostają pod stałą, wnikliwą kontrolą. Diagnozę stanu rur po uprzednim oczyszczeniu z osadów przeprowadzamy tzw. tłokiem inteligentnym, wykrywającym korozję, wgniecenia, a także najdrobniejsze rysy.

Paliwo tłoczone jest pod ciśnieniem kilkudziesięciu barów, dlatego każda nieszczelność może spowodować potężny wytrysk, a wówczas iskra wystarczyłaby, by wzniecić pożar, którego skutki byłyby zatrważające, tym bardziej że rurociągi przebiegają przez tereny zabudowane, pola uprawne i lasy. Dotychczas, na szczęście, nigdy nie doszło do katastrofy. Zdarzały się wycieki powodowane najczęściej przez złodziei paliwa, którzy włamywali się do rurociągów, napełniali autocysterny i uciekali z miejsca zdarzenia. Włożyliśmy dużo energii, by to zjawisko ograniczyć i przynajmniej częściowo zahamować.

Kontrolę nad rurociągami umożliwia zintegrowany system wykrywania i lokalizacji rozszczelnień. W rurociągach znajdują się specjalne czujniki piezoelektryczne do pomiaru ciśnienia, które przesyłają dane do baz. Tam poddawane są analizie komputerowej. Nawet najmniejszy spadek ciśnienia można dzięki temu zlokalizować z dużą dokładnością w ciągu 30 sekund. Jeżeli wykryjemy rozszczelnienie, wstrzymujemy przepływ paliwa, grupy techniczne szybko i bezpiecznie likwidują awarię, a specjalne ekipy ochronne wraz z policją błyskawicznie zatrzymują sprawców.

Rurociągi zaliczane są do inwestycji szkodliwych dla środowiska. Ze względu na potencjalne zagrożenie przedsiębiorstwo zawarło porozumienie o wzajemnej współpracy ze Strażą Pożarną i Policją. PERN „Przyjaźń” S.A. posiada własną, stacjonującą w bazach, Zakładową Straż Pożarną, wyposażoną w najlepszy sprzęt gaśniczy.

W podniesienie poziomu bezpieczeństwa rurociągów zainwestowaliśmy ogromne sumy pieniędzy. Wcześniej korzystaliśmy z pomocy światowych rozwiązań technologicznych. Z czasem dopracowaliśmy się własnych osiągnięć w tej dziedzinie. Obecnie dysponujemy własną aparaturą kontrolną. Dzięki opracowanym przez zespół naszych fachowców systemom mogliśmy poczynić duże oszczędności finansowe, gdyż zlecenie badań firmom zagranicznym kosztowałoby nas ok. 500 tys. złotych za każde 100 km badanego rurociągu.

W 1996 roku na I Międzynarodowych Targach „Nafta i Gaz” otrzymaliśmy Grand Prix za zestaw tłoków inteligentnych do oceny stanu technicznego rurociągów, w rok później złoty medal za urządzenie do czyszczenia gruntów po wyciekach produktów ropopochodnych na międzynarodowej wystawie „Pomysły i Wynalazki” Iena ’97 w Norymberdze, natomiast na III Międzynarodowych Targach „Nafta i Gaz” w 1998 roku w Warszawie dostaliśmy Grand Prix za zintegrowany system wykrywania i lokalizacji rozszczelnień rurociągów.

Dużą wagę przywiązujemy do ochrony środowiska. Przestrzegamy norm obowiązujących w Unii Europejskiej. Regularnie kontrolujemy rurociągi magistralne. Modernizujemy na bieżąco stare zbiorniki, zaś nowe budujemy według światowych standardów. Dysponujemy 63 naziemnymi zbiornikami cylindrycznymi, mogącymi pomieścić 2,5 miliona metrów sześciennych ropy. Ropa naftowa magazynowana jest w trzech bazach: w ST-1 Adamowo przy granicy wschodniej, w Bazie Surowcowej „Plebanka” w Miszewku Strzałkowskim koło Płocka i w Bazie Manipulacyjnej w Gdańsku. Zbiorniki mają pojemność od 12 do 50 tysięcy metrów sześciennych. Wszystkie na wypadek wycieku ropy znajdują się w szczelnych obwałowaniach. Najbardziej narażone na korozję wewnętrzne części zbiorników są pokrywane specjalną powłoką antykorozyjną. W celu ograniczenia emisji oparów węglowodorów do atmosfery zainstalowaliśmy nowy rodzaj uszczelnień dachów pływających. Dzięki temu zanieczyszczenie środowiska zmniejszyło się ponad stokrotnie i pozostaje zdecydowanie poniżej obowiązujących norm. Zmniejszenie propagacji hałasu, powodowanego przez agregaty pompowe, osiągnęliśmy poprzez zastosowanie specjalnych osłon izolacyjno-dźwiękochłonnych. Do utylizacji ścieków przemysłowych wykorzystujemy rozwiązania biotechnologii. Wody z terenów baz magazynowych i stacji pomp kierowane są do nowoczesnych oczyszczalni ścieków. Równocześnie prowadzimy monitoring stanu wód gruntowych.

Bezpieczne przesyłanie ropy i paliwa jest przedmiotem badań, dzięki którym możemy stosować coraz skuteczniejsze rozwiązania techniczne, nowoczesne układy sterowania, automatyki i telemechaniki. Pozwalają one na eksploatację bezpieczną dla środowiska. Jak wynika z raportów naszych kontrahentów: „Statystyka wypadków i przerw w pracy na obiektach PERN „Przyjaźń” jest w normie, w skali porównywalnej do występującej na podobnych obiektach w EWG i krajach skandynawskich.” – Raport Banku Światowego, październik 1992; „Jakość inwestycji i sposób prowadzenia trasy rurociągów, konserwacja, dobór kadry, itd. są na wysokim poziomie. System rurociągów jest bezpieczny i niezawodny.” – Ekspertyza wykonana na zlecenie PCK Schwedt Niemcy, wrzesień 1994.

Problem eksploatowanych urządzeń jest przez przedsiębiorstwo traktowany jako najważniejszy. Dlatego dotychczas nie doszło do żadnej katastrofy ekologicznej. Bierzemy jednak pod uwagę ryzyko ewentualnej awarii. Z myślą o tym przygotowujemy kadry przedsiębiorstwa do sytuacji kryzysowej. Wyszliśmy z inicjatywą zorganizowania (wspólnie z Centrum Diagnostyki Rurociągów i Aparatury Sp. z o.o. i z PGNiG Oddział Mazowiecki Okręgowy Zakład Gazownictwa „Gazownia Warszawska” w Warszawie, Rejon Sieci Przemysłowej i Tranzytowej) konferencji: „Zarządzanie ryzykiem w eksploatacji rurociągów”. Trzecia z kolei konferencja techniczna odbędzie się w końcu maja 2000 roku.

Mam zaszczyt i przyjemność zarządzać zespołem świetnych fachowców, zdyscyplinowanych i oddanych pracy. Z okazji czterdziestych urodzin naszego przedsiębiorstwa życzę wszystkim zdrowia, szczęścia, sukcesów oraz samorealizacji w życiu zawodowym i osobistym, a z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia i Nowego 2000 Roku dla koleżanek i kolegów oraz ich rodzin życzę uśmiechu na co dzień.

Grzegorz Mojzesowicz związany jest z Przedsiębiorstwem Eksploatacji Rurociągów Naftowych „Przyjaźń” S.A. od roku 1965, od początku swojej pracy zawodowej. Inicjator utworzenia niezależnej, radiowej sieci łączności, bardzo przydatnej w sytuacjach awaryjnych, koordynuje badania bezodkrywkowego stanu izolacji rurociągu oraz stanu technicznego rury, przystosowania do standardów światowych zbiorników paliwowych w celu ograniczenia emisji węglowodorów do atmosfery. Nadzoruje zespół wykonujący prototypy urządzeń do kontroli funkcjonowania rurociągu. Dba o jakość pracy, integrując zespoły ludzi wokół zadań. Dostosowuje system zarządzania do aktualnych celów strategicznych przedsiębiorstwa. Jest laureatem konkursu „Mistrz Techniki” w 1994 r., skutecznym propagatorem polskiej myśli technicznej na sympozjach międzynarodowych, m.in. w Calgary i Monachium oraz członkiem Stowarzyszenia Doradców Gospodarczych „Dosko”.

 

• Strona PERN „Przyjaźń” S.A.