Energia XXXI
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 139 (6216) 17 czerwca 2002 r.

 

Fakty i efekty

Wypowiedź Henryka Szendery, prezesa Zarządu Elektrowni „Opole” SA

Tempo i charakter zmian w polskiej energetyce wyznaczają wprawdzie decyzje właścicielskie, ale to nie zwalnia poszczególnych podmiotów z obowiązku aktywnego uczestnictwa w tym procesie. W Elektrowni „Opole” świadomość wynikających z tego zadań towarzyszy nie tylko władzom spółki. Licząca 1487 osób załoga zdaje sobie sprawę z nieuchronności zmian, toteż stara się poszerzać i pogłębiać kwalifikacje, traktując wykształcenie i kompetencje zawodowe jako wartość ważną nie tylko w wymiarze indywidualnym. Obecnie wśród pracowników elektrowni ponad 22% posiada wykształcenie wyższe, 45% wykształcenie średnie, 30% zasadnicze zawodowe, a tylko 3% podstawowe. Poziom ten znacznie odbiega in plus od standardów krajowych. Ważnym elementem systemu zarządzania personelem jest polityka rozwoju kadry. Elektrownia „Opole” prowadzi politykę wspierającą dalszą edukację i dokształcanie zawodowe pracowników. W roku 2001 w różnego rodzaju typach szkół na podstawie skierowania zakładu uczyło się 148 osób, w tym 2 osoby na studiach doktoranckich, 35 osób na studiach podyplomowych, 65 osób na studiach wyższych i 46 osób w szkołach średnich. Niezależnie od tego procesem szkolenia i doskonalenia zawodowego objęta jest praktycznie cała załoga.

Wyniki wizytówką firmy

O sposobie wykorzystywania kwalifikacji zawodowych najlepiej świadczą uzyskiwane wyniki eksploatacyjne. Wskaźnik awaryjności w ostatnich dwóch latach osiągnął tu najniższą w Polsce wielkość 0,1%, a efektem stanu urządzeń wytwórczych jest najwyższa w polskiej energetyce sprawność wytwarzania energii elektrycznej netto, przekraczająca 36,4%. Osiągnięte wskaźniki techniczne mają bezpośredni wpływ na koszty produkcji energii elektrycznej. Dzięki wysokiej sprawności przetwarzania jednostkowy koszt zmienny energii elektrycznej produkowanej w Elektrowni „Opole” nie tylko jest najniższy wśród elektrowni opalanych węglem kamiennym, ale i niższy od wielu opalanych tanim węglem brunatnym.

Oprócz działalności wytwórczej Elektrownia „Opole” świadczy dla krajowego systemu elektroenergetycznego pełny pakiet regulacyjnych usług systemowych, których standardy odpowiadają wymaganiom systemów zachodnioeuropejskich. Kadra dysponuje ponadto doświadczeniem w kreowaniu projektów. Elektrownia „Opole” współtworzyła koncepcyjnie, organizacyjnie i kapitałowo Giełdę Energii, jest przygotowana do korzystania z istniejących i przewidywanych możliwości handlu energią w kontraktowym, giełdowym i bilansującym segmencie rynku. Współpracuje także z organizacjami gospodarczymi krajów Unii Europejskiej.

Ekologia w praktyce

Elektrownia „Opole” jest kompleksowo wyposażona w urządzenia ochrony środowiska oraz posiada systemy zarządzania strategicznego gwarantujące ciągłą poprawę w tym zakresie. Pozwoliło to na uzyskanie najniższych w Polsce wskaźników emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz wód powierzchniowych. Elektrownia „Opole” otrzymała w postępowaniu konkursowym prestiżowy tytuł „Lider Polskiej Ekologii 2000”, przyznany przez ministra środowiska za „System ochrony środowiska w procesie wytwarzania energii elektrycznej i ciepła”.

Od początku działalności realizowany jest tu program gospodarczego wykorzystania odpadów. Odpady paleniskowe wykorzystywane są głównie w produkcji materiałów budowlanych (żużel, popiół i wypady młynowe), w drogownictwie oraz w robotach ziemnych przy rekultywacji składowisk odpadów komunalnych (żużel). Gips wykorzystywany jest do produkcji płyt kartonowo-gipsowych, w wytwórni firmy NORGIPS. Popiół, dzięki swym właściwościom, jest surowcem do produkcji betonów komórkowych i nawet częściowo eksportowany jest do Niemiec. Osady z mechaniczno-chemicznej oczyszczalni ścieków znalazły zastosowanie w produkcji cementu, natomiast z biologicznej – w produkcji kompostu dla potrzeb pielęgnacji terenów zielonych. Elektrownia „Opole” wybudowała i użytkuje zbiorniki magazynowe popiołu o pojemności 50 000 m³, zapewniające bezpieczeństwo pracy elektrowni w sytuacjach zakłóceń w odbiorze oraz możliwość magazynowania popiołu także w okresie zimowym, gdy spada wykorzystanie tego odpadu w przemyśle budowlanym.

Osiągnięte rezultaty sprawiają, że Elektrownia „Opole” dotrzymuje standardów ochrony środowiska obowiązujących w Unii Europejskiej. W szczególności odnosi się to do wymogów najnowszej Dyrektywy 2001/80/EC Parlamentu Europejskiego oraz Rady Europy z dnia 23 października 2001 roku, dotyczącej ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych obiektów energetycznego spalania paliw. Istniejące wyposażenie elektrowni sprawia, że do końca 2015 roku będą tu zbędne inwestycje w jakiekolwiek urządzenia ochrony środowiska.

Megawaty i certyfikaty

Dostosowując Elektrownię „Opole” do „Założeń polityki energetycznej Polski” podjęto działania organizacyjne i inwestycyjne mające zwiększyć wartość spółki oraz poprawić jej konkurencyjność na powstającym rynku energii. Wprowadzono restrukturyzację wewnętrzną, dostosowano strukturę organizacyjną do nowych zadań i rozpoczęto wdrażanie nowoczesnych systemów zarządzania strategicznego w obszarach bezpieczeństwa pracy, zarządzania środowiskowego, społecznej odpowiedzialności oraz jakości. Podjęte działania umożliwiły osiągnięcie jednego z najniższych w polskiej energetyce zawodowej wskaźnika zatrudnienia wynoszącego obecnie poniżej 1 osoby/MW. Pozwoliły też na efektywniejsze dysponowanie majątkiem, sprzedaż większości mieszkań zakładowych oraz wdrożenie wielu usprawnień technicznych dotyczących zmniejszenia kosztów wytwarzania i ochrony środowiska.

Potwierdzeniem dostosowania elektrowni do wymogów odpowiednich norm międzynarodowych są między innymi certyfikaty: systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy potwierdzającym spełnienie wymagań na poziomie siódmym Międzynarodowego Systemu Oceny Bezpieczeństwa Pracy (ISRS, OHSAS-18001); systemu zarządzania środowiskowego na zgodność z wymogami międzynarodowej normy ISO 14001, oraz systemu społecznej odpowiedzialności na zgodność z międzynarodową normą SA 8000 (Social Accountability – Odpowiedzialność Społeczna). Trwają prace nad wdrożeniem systemu zarządzania jakością zgodnego z normą ISO 9002 oraz nad integracją wszystkich systemów.

W czołówce efektywnych

Podejmowane działania przekładają się na efekty zarówno techniczno-eksploatacyjne, jak i ekonomiczno-finansowe. Spektakularnym tego dowodem jest zajęcie przez Elektrownię „Opole” w rankingu „Orły Rzeczpospolitej” drugiego miejsca w kategorii działających w Polsce przedsiębiorstw infrastrukturalnych, najwyższej lokaty wśród przedsiębiorstw sektora elektroenergetycznego. Na korzystne wyniki finansowe wpływ miała przede wszystkim wysoka niezawodność i dyspozycyjność elektrowni, właściwa gospodarka zasobami surowcowymi, wykonanie planu sprzedaży energii elektrycznej (mimo warunków niesprzyjających zwiększaniu produkcji) oraz aktywne zarządzanie wolnymi środkami finansowymi i niezakłócona obsługa zadłużenia. Dzięki dyscyplinie finansowej, stałemu monitorowaniu kosztów i wydatków oraz trafnemu zarządzaniu aktywami firmy, przez cały 2001 r. utrzymana była płynność finansowa i zdolność do regulowania zobowiązań. Poprawiła się dochodowość spółki, co jest konsekwencją realnego wzrostu sprzedaży o 1 punkt, przy jednoczesnym utrzymaniu kosztów operacyjnych na dotychczasowym poziomie.

Analiza wskaźników ekonomicznych uzyskanych w 2001 roku wykazuje zdecydowaną poprawę w stosunku do roku 2000 r. w zakresie: rentowności, dźwigni finansowej, poziomu kosztów, wydajności pracy na jednego zatrudnionego oraz płynności I, II i III stopnia, a także obrotu zobowiązaniami i ogólnego poziomu zadłużenia. Ten ostatni wskaźnik ulega obniżaniu ze względu na stopniowo zmniejszającą się wartość zadłużenia. Stale utrzymuje się jednak wysoki poziom kosztów zadłużenia, które łącznie z pozostałymi kosztami operacyjnymi korygują bardzo dobre wyniki na działalności operacyjnej i obniżają wskaźnik rentowności brutto do 5%.

Plany rozwojowe

Jednym z istotnych walorów Elektrowni „Opole” są jej plany rozwoju, spójne zarówno z uchwaloną „Strategią rozwoju województwa opolskiego na lata 2000 – 2015”, jak i planami zagospodarowania przestrzennego sąsiadujących gmin. Właściwości lokalizacyjne, bliskość źródeł paliwa, posiadane decyzje administracyjne (w tym decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu) oraz istniejąca już infrastruktura techniczna sprawiają, że Elektrownia „Opole” jest obecnie najlepszym w Polsce miejscem pod budowę nowych bloków energetycznych. Program rozwoju Elektrowni „Opole” przewiduje budowę nowych bloków w trzech wariantach: jako węglowych, gazowo-parowych oraz gazowych szczytowych. Wybór jednego z wariantów nie wyklucza realizacji pozostałych. W przypadku dobudowy dwóch bloków opalanych węglem odpada wydatkowanie 25-30 procent kosztów, gdyż infrastruktura wspólna – przeznaczona dla sześciu planowanych pierwotnie bloków – została już wybudowana i sfinansowana. Rozbudowa Elektrowni „Opole” o nowe bloki wpłynęłaby korzystnie na wskaźniki efektywności finansowo-ekonomicznej bloków istniejących.

Wykorzystując silne strony zakładu: nowoczesną technologię, najkorzystniejsze wskaźniki techniczne i ekologiczne, położenie w bezpośrednim sąsiedztwie stolicy województwa, doświadczenie pracowników i posiadane koncesje, Elektrownia „Opole” dąży do poszerzenia zakresu działalności firmy i przekształcenia jej stopniowo w przedsiębiorstwo multienergetyczne, zajmujące się nie tylko produkcją energii elektrycznej i cieplnej, ale również obrotem i dostawami wszystkich mediów energetycznych. Realizując te zamierzenia Elektrownia „Opole” wniosła do planów rozwoju województwa opolskiego projekty: dostawy ciepła do miasta Opola, budowy parku przemysłowego z wykorzystaniem wolnych terenów i obiektów na jej terenie oraz budowy kompleksu szklarni ogrzewanych ciepłem odpadowym.

Wpisani w region

Plany elektrowni są szansą rozwoju dla całego regionu. Prowadzą także do obniżenia kosztów utrzymania ludności, dzięki między innymi szerszemu wykorzystaniu taniego ciepła produkowanego w gospodarce skojarzonej z produkcją energii elektrycznej. W szczególności projekt budowy kompleksu szklarni niesie za sobą możliwość stworzenia od 150 do 300 miejsc pracy, co w regionie zagrożonym strukturalnym bezrobociem stanowi wartość samą w sobie.

Warunkiem wzrostu konkurencyjności i atrakcyjności regionu opolskiego jest stworzenie silnego, dobrze funkcjonującego lokalnego środowiska przedsiębiorczości. Elementami takiego środowiska są małe i średnie firmy, ale powiązane z dużymi, takimi jak Elektrownia „Opole”, nowoczesnymi przedsiębiorstwami, które poprzez liczne związki kooperacyjne integrują to środowisko, uaktywniają potencjał innowacyjności, tworzą nowoczesną kulturę przemysłową. Elektrownia „Opole”, jako najnowocześniejszy obiekt przemysłowy w regionie, stanowi np. poligon szkoleniowy dla setek studentów opolskich wyższych uczelni, a dzięki wyposażeniu laboratoriów w nowoczesną aparaturę może stanowić naturalne zaplecze techniczne i technologiczne dla kształcenia kadr regionu. Zagospodarowanie ciepła odpadowego, poza efektem ekonomicznym dla elektrowni i jej potencjalnych klientów, daje korzyść ekologiczną, a podaż taniego ciepła może być impulsem rozwojowym dla branż, w których koszt ciepła jest istotnym elementem kosztów wytwarzania. Elektrownia „Opole” oferuje uzbrojone tereny stanowiące niegdyś zaplecze jej budowy. Równocześnie istnieje możliwość wykorzystania przez potencjalnych inwestorów mediów energetycznych i infrastruktury komunikacyjnej. Wszystko to stanowi solidną bazę do współdziałania z samorządem wojewódzkim na rzecz rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Obrastające Elektrownię „Opole” nowe podmioty, wykorzystujące media i elektrownianą infrastrukturę, zyskałyby z pewnością wsparcie opolskich jednostek naukowo-badawczych.

To tylko niektóre przykłady wielorakich możliwości, łączących w ekonomicznie uzasadniony i społecznie akceptowany sposób interesy Elektrowni „Opole” z ogólniejszymi interesami regionu. Władze spółki dokładają starań, aby te możliwości zostały efektywnie wykorzystane. n

 

Elektrownia „Opole” leży w odległości 9 km na północ od miasta Opola, w gminie Dobrzeń Wielki, powyżej ujścia rzeki Mała Panew do Odry. Usytuowanie w tym rejonie zapewnia korzystne warunki zasilania zurbanizowanej i uprzemysłowionej południowo- -zachodniej części kraju, a także umożliwia eksport energii elektrycznej do południowych sąsiadów. Pod względem technologicznym jest kondensacyjną elektrownią cieplną złożoną z czterech bloków, opalaną węglem kamiennym. Łączna moc osiągalna w wysokości 1506 MW stanowi 4,5% mocy urządzeń wytwórczych Polski, a zdolność do produkcji rocznej około 10,5 TWh zapewnia 7,2% krajowej produkcji energii elektrycznej. W roku 2001 wyprodukowano 7,4 TWh energii elektrycznej zużywając przy tym około 3,3 mln t węgla kamiennego. Misją Elektrowni „Opole” jest wytwarzanie i sprzedaż energii elektrycznej na polskim i europejskim rynku energii elektrycznej oraz dostawa ciepła dla potrzeb regionu – na dogodnych warunkach, przy zachowaniu najwyższych standardów etyki, ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracy.

Elektrownia Opole S.A.
46-021 Brzezie k. Opola
tel. (077) 423-50-50, fax (077) 423-50-12
e-mail: [email protected]
www.elopole.com.pl

• Informacje o Elektrowni Opole S.A.