Jakość i Certyfikacja
Dodatek promocyjno-reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
9 listopada 2005 r.
Jakość wczoraj, dziś i jutro
Rozmowa z dr. Wojciechem Henrykowskim,
prezesem Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji S.A.
Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. jest tegorocznym laureatem Honorowej Polskiej Nagrody Jakości. Czym jest dla państwa to wyróżnienie?
Jesteśmy zaszczyceni tym wyróżnieniem. Przyjmujemy je jako docenienie zaangażowania Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji S.A. w sprawy jakości w Polsce. Warto uzupełnić, że tą problematyką zajmujemy się od dawna, wcześniej jako Centralne Biuro Jakości Wyrobów, którego następcą jest PCBC S.A. Nasze działania zmierzały w kierunku podnoszenia jakości polskich produktów, wdrażania systemów zarządzania, edukacji. Zaangażowaliśmy się mocno w promowanie jakości w naszym kraju, tworząc na przykład kluby ISO 9000 i ISO 14000.
Pracuję w tej firmie już 18 lat. Z własnych obserwacji, także jako konsumenta, widzę jak bardzo wzrosła jakość polskich produktów przez ostatnie lata. To już zupełnie inny poziom niż na początku lat dziewięćdziesiątych. Fakty mówią za siebie. Około 8 tysięcy zakładów ma już wdrożone systemy jakości, wiele z nich systemy zintegrowane. W PCBC S.A., przez kilkanaście lat, przeszkoliliśmy w problematyce jakości i certyfikacji ponad 40 tysięcy osób. Wiele z nich kształciło następne kadry. To naprawdę ogromny postęp.
Doskonałym potwierdzeniem skuteczności wszelkich działań projakościowych, które były realizowane w naszym kraju, był moment wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Przedsiębiorstwa szybko odnalazły się na Wspólnym Rynku. Nie było żadnego szoku związanego ze zmianami warunków działania. Wprost przeciwnie, wzrósł eksport, a polskie firmy okazały się bardzo konkurencyjne. Moim zdaniem działania projakościowe były jednym z decydujących czynników, które zdecydowały o sukcesie naszej integracji z UE. Cieszę się, że mieliśmy w tym swój udział.
9 listopada br., już po raz jedenasty, PCBC S.A. organizuje w Polsce obchody Dnia Jakości. Pod jakim hasłem będziemy obchodzić tegoroczne święto jakości i jaki jest jego cel?
W tym roku będzie to Dzień Jakości i Ekologii, organizowany pod hasłem: „Jakość w Europie: innowacja i transformacja – drogą do zrównoważonego rozwoju”. Patronat nad tym przedsięwzięciem objęło Ministerstwo Środowiska, Ministerstwo Skarbu Państwa i Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna – Środowisko. Dzień Jakości w Polsce jest częścią Europejskiego Tygodnia Jakości, organizowanego przez Europejską Platformę Jakości, w której skład wchodzą: EOQ – Europejska Organizacja Jakości i EFQM – Europejska Fundacja Zarządzania Jakością.
Podstawowym celem tegorocznego Dnia Jakości jest promowanie wszelkich działań proekologicznych. Niedawno rząd przyjął strategię dotyczącą zrównoważonego rozwoju. Dzień Jakości i Ekologii znakomicie wpisuje się w ostatnie wydarzenia. Przypomnę, że PCBC S.A. jest właściwym organem do przyznawania wspólnotowego oznakowania ekologicznego, stąd m.in. nasze zaangażowanie w organizację Dnia Jakości i Ekologii.
Wspomniał pan o europejskim znaku ekologicznym. Jakie jest zainteresowanie tym znakiem w Polsce i kto może go otrzymać?
Wspólnotowe oznakowanie ekologiczne – Eco-label jest głównym wyróżnieniem unijnym dla wyrobów spełniających wysokie normy dotyczące ochrony środowiska. Program przyznawania wspólnotowego oznakowania ekologicznego zaczął funkcjonować w 1992 r. PCBC S.A. jest właściwym organem wyznaczonym do wydawania dobrowolnego certyfikatu Eco-label w Polsce. Trwają prace nad promocją oznakowania wśród polskich przedsiębiorstw. Przetłumaczyliśmy i opracowaliśmy już wiele materiałów informacyjnych i promocyjnych, uruchomiliśmy stronę internetową poświęconą tym zagadnieniom, tam też dostępne są wszystkie decyzje Komisji ustanawiające kryteria ekologiczne dla poszczególnych grup wyrobów. Dotychczas wydaliśmy jeden certyfikat, zgłosiło się też kilka następnych firm zainteresowanych znakiem z kwiatkiem (ang. The Flower symbolizuje Eco-label). Trzeba jednak pamiętać, że procedury jego przyznawania trwają dość długo.
Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. będzie pełnić rolę jednostki uprawnionej do weryfikacji w systemie EMAS. Czy mógłby pan wyjaśnić na czym polega system EMAS? Kiedy zacznie on funkcjonować w Polsce?
Europejski system zarządzania i auditu EMAS jest narzędziem do doskonalenia działalności proekologicznej w przedsiębiorstwach i instytucjach. Jego główne założenie polega na redukowaniu negatywnego oddziaływania przedsiębiorstwa lub instytucji na środowisko naturalne. Jest więc kontynuacją i rozwinięciem systemu zarządzania ISO 14001. Uczestnictwo w EMAS jest dobrowolne, jednak zalecane. Mogą włączyć się do niego zarówno duże przedsiębiorstwa, jak też małe i średnie firmy, a także instytucje publiczne, oświatowe i in.
Dla organizacji EMAS jest zatem kolejnym szczeblem potwierdzającym prowadzenie polityki ekologicznej. Może to przynieść wymierne korzyści nie tylko środowisku, ale również samej firmie. W Unii Europejskiej polityka proekologiczna ma szczególne znaczenie. Firma, która ją realizuje, jest lepiej postrzegana przez klientów, kooperantów, ma większe szanse na pozyskiwanie kontraktów i dalszy rozwój. Obecnie prowadzone są szkolenia osób, które w PCBC S.A. będą zajmowały się problematyką EMAS. Sam system zacznie funkcjonować w grudniu tego roku lub w styczniu 2006 r.
PCBC S.A. od dawna jest bardzo aktywne w działalności międzynarodowej. Teraz forma tej współpracy i jej cel nieco się zmieniły. Na czym polegają te zmiany?
Do tej pory byliśmy aktywni głównie poprzez współpracę partnerską z innymi instytucjami w Europie i na świecie, które zajmowały się podobną działalnością, a także poprzez członkostwo w organizacjach międzynarodowych. Teraz staramy się wejść na rynki innych krajów i zaoferować tam swoje usługi. Działamy w ten sposób, że nawiązujemy kontakty i podpisujemy porozumienia z przedstawicielami wybranych, cieszących się uznaniem organizacji w różnych krajach, które stają się naszymi przedstawicielami.
Taka współpraca dobrze rozwija się m.in. z Turcją i Indiami, ostatnio otrzymaliśmy propozycję nawiązania kontaktów aż z Argentyny. W Chinach podpisaliśmy porozumienie z trzema organizacjami. Wydajemy certyfikaty systemów zarządzania, dla wyrobów, dokumenty związane z dyrektywami nowego podejścia. Jesteśmy atrakcyjnym partnerem, ponieważ wydajemy dokumenty europejskie. Jakość naszych usług jest taka, jak w przypadku innych znaczących firm europejskich, natomiast nasze ceny są znacznie niższe.
Jeśli mówimy już o współpracy międzynarodowej, warto wspomnieć o naszych kontaktach z Rosją związanych z certyfikacją wyrobów. Obecnie wdrażamy kilka projektów, których celem jest umożliwienie polskim eksporterom zdobycia rosyjskich certyfikatów, dopuszczających produkty na tamtejszy rynek. Wręczenie tych certyfikatów odbędzie się w Dniu Jakości i Ekologii, 9 listopada 2005 roku.
Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. było jednym z założycieli Krajowej Organizacji Partnerskiej (NPO) – przedstawicielstwa Europejskiej Fundacji Zarządzania Jakością (EFQM). Jakie są zadania i uprawnienia NPO i jak rozwija się ta działalność?
Krajową Organizację Partnerską utworzyliśmy wspólnie z Krajową Izbą Gospodarczą i Umbrellą – Stowarzyszeniem Konsultantów. Naszą misją jest stymulowanie i wspieranie krajowych organizacji w dążeniu do doskonałości. Mamy uprawnienia do nadawania wyróżnień EFQM. Jednym z naszych głównych celów, na przyszły rok, jest uzyskanie przynajmniej przez jedną polską firmę Europejskiej Nagrody Jakości. Dotychczas osiem polskich organizacji otrzymało wyróżnienia II i III stopnia, dziewiąta się o nie stara. Miłym zaskoczeniem było dla nas uznanie polskich rozwiązań jako wzorcowych, podczas ostatniego Forum EFQM 2005 w Cardiff.
Jak widać, ta działalność stale się rozwija. Podczas VII Sesji Międzynarodowej Szkoły Jakości, w dniu 20 września 2005 roku powołaliśmy Klub EFQM Polskiej i Europejskiej Nagrody Jakości. W inauguracji działalności Klubu uczestniczył między innymi dyrektor zarządzający EFQM Chris Lebeer. Członkami założycielami nowej organizacji zostały przedsiębiorstwa, które stosują już model EFQM oraz uzyskały nagrody i wyróżnienia Polskiej oraz Europejskiej Nagrody Jakości. Są to: Citibank Handlowy S.A. Pion Bankowości Komercyjnej i Inwestycyjnej, Fabryka Wodomierzy PoWoGaz S.A., Fiat Auto Poland Zakład Karoserii Tychy, Philips Lighting Poland S.A., PPH Transsystem S.A. Porozumienie podpisane przez członków Klubu zakłada współpracę w dziedzinie upowszechniania w Polsce systemów zarządzania opartych na modelu EFQM.
Dziękuję za rozmowę.
Piotr Janczarek