Energia XXXI
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 139 (6216) 17 czerwca 2002 r.

 

Koncepcja restrukturyzacji Polskich Sieci Elektroenergetycznych SA

Wypowiedź Stanisława Dobrzańskiego, prezesa Zarządu PSE SA

W związku ze zmianami otoczenia gospodarczego i prawnego Spółki, Zarząd PSE SA opracował nową koncepcję restrukturyzacji i przedłożył ją w resortach skarbu, gospodarki, infrastruktury i finansów. Koncepcja restrukturyzacji zgodna jest z ogłoszonym w maju br. programem rządowym restrukturyzacji sektora energetyki.

Przedstawiona przez PSE SA koncepcja stwarza możliwości wykorzystania potencjału spółki i firm z nią związanych – tzw. Grupy Kapitałowej PSE w procesie reform gospodarczych w podstawowych sektorach infrastrukturalnych: elektroenergetycznym i telekomunikacyjnym oraz daje możliwość kreowania rozwoju regionalnego w okresie trwającej stagnacji gospodarczej i w przededniu wejścia Polski do Unii Europejskiej.

Podstawową cechą koncepcji restrukturyzacji PSE SA jest to, że tworzy ona silną strukturę biznesową, zdolną nie tylko do przetrwania, ale także do rozwoju i skutecznego konkurowania na rynku europejskim w sektorze elektroenergetycznym i telekomunikacji.

Określenie nowych elementów strategii należy traktować jako ciąg działań prowadzących do nowego określenia miejsca i roli PSE SA jako holdingu o zasięgu krajowym i znaczeniu międzynarodowym.

W dotychczasowej działalności PSE SA występują cztery podstawowe obszary o różnych profilach strategicznych (charakteryzowanych przez np.: kapitałochłonność, możliwości wzrostu, opłacalność, ryzyko operacyjne):

• działalność operatora systemu przesyłowego, realizowana w formie regulowanego monopolu naturalnego,
• obrót energią elektryczną,
• wytwarzanie energii elektrycznej,
• telekomunikacja.

Jednym z zadań PSE SA jest pełnienie funkcji krajowego i międzynarodowego (także regionalnego, np. dla krajów grupy CENTREL) operatora systemu przesyłowego (OSP), zapewniającego równość w dostępie do sieci i przejrzystość swoich działań dla innych uczestników rynku energii elektrycznej. Spółka, kierując się koniecznością utrzymania niezależności wykonywania funkcji OSP stopniowo rezygnuje z niekomercyjnego obrotu energią elektryczna, tak szybko jak to jest możliwe.

Uwarunkowane jest to jednak rozwiązaniem kontraktów długoterminowych, stanem legislacji i stopniem rozwoju rynku energii elektrycznej, w tym rynku bilansującego.

Różnorodność obszarów działalności PSE SA jest istotnym argumentem dla ich rozdzielenia organizacyjnego i kapitałowego. Uzyskane w ten sposób przejrzyste relacje właścicielskie umożliwiają lepsze zarządzanie, zwiększając ogólną wartość Grupy.

Rozdzielenie strategicznych obszarów działalności PSE SA powinno nastąpić dla dobra rynku energii elektrycznej, zgodnie z oczekiwaniami klientów. Mam nadzieję, że restrukturyzacja Grupy Kapitałowej PSE stworzy podstawy organizacyjne i kapitałowe do realizacji przyszłych celów strategicznych. Proponowana restrukturyzacja polegałaby m.in. na przekształceniu PSE SA w holding zarządczy z wydzieleniem strategicznych obszarów działalności (operator systemu przesyłowego, obrót energią elektryczną, telekomunikacja, wytwarzanie energii), konsolidacji majątku w spółkach holdingu oraz częściowej lub całkowitej sprzedaży udziałów PSE SA w spółkach niestrategicznych.

Misją nowo utworzonego holdingu byłoby zwiększenie wartości Grupy Kapitałowej poprzez efektywne zarządzanie portfelem inwestycyjnym w sektorach elektroenergetycznym i telekomunikacyjnym. Proponowana struktura holdingowa daje właścicielowi duże możliwości kształtowania struktury udziałowej przy zachowaniu nad nią całkowitej lub decydującej kontroli.

Po rozdzieleniu organizacyjnym i kapitałowym obszarów działalności zostanie uzyskana przejrzystość struktury kapitałowej, jasne zdefiniowanie celów strategicznych w każdym obszarze, stwarzające podstawy strategii wzrostu. Wydzielenie kapitałowe obszarów zwiększy swobodę decyzyjną właściciela, umożliwiając podejmowanie decyzji co do zaangażowania kapitałowego na różnych poziomach, poprawiając płynność aktywów, zmniejszając ryzyko terminowe.

Nastąpi usprawnienie systemu zarządzania, w tym poprzez stosowanie nowych technik. Strategia przewiduje koncentrację funkcji zarządczych o charakterze sztabowym na najwyższym poziomie zarządzania przy jednoczesnej daleko idącej decentralizacji zarządzania operacyjnego. Poszczególne obszary holdingu będą traktowane jako składniki portfela inwestycyjnego i oceniane według ich wpływu na wartość całości zasobów. Zarząd będzie się koncentrował na parametrach istotnych dla rachunku inwestycyjnego: wysokości nakładów, oczekiwanej stopie zwrotu, poziomie ryzyka, produktywności aktywów itp.

Ponadto zostanie wykorzystany efekt skali: zmniejszenie kosztów przy zwiększeniu skali działalności w telekomunikacji – koncentracja aktywności inwestycyjnej, dostęp do kapitału związany z wartością zasobów stanowiących zabezpieczenie dla pozyskiwanych środków finansowych itd.

Jedną z ważniejszych decyzji będzie oddzielenie (funkcjonalne, prawne i własnościowe) działalności przesyłowej od obrotu energią elektryczną. Jak już wcześniej wspominałem jednak warunkiem niezbędnym do oddzielenia działalności przesyłowej od obrotu energią elektryczną jest rozwiązanie problemu kontraktów długoterminowych. Zbliżają się do końca prace nad projektem rozwiązania tej kwestii. O tym, czy projekt ten zostanie wdrożony zadecyduje rząd i parlament. Obecnie prowadzone są rozmowy z bankami, które jako strona kontraktów, muszą go zaakceptować. Projekt zakłada również emisję obligacji przez PSE SA. Z ich sprzedaży można będzie pokryć wszystkie zobowiązania związane z kontraktami długoterminowymi. Uważam za możliwe od nowego 2003 roku przekazanie przez PSE SA obrotu energią elektryczną z kontraktów długoterminowych do spółki zależnej. Wyemitowanie obligacji oraz utworzenie wg planów Ministerstwa Skarbu Państwa koncernu BOT z połączenia elektrowni Bełchatów, Opole i Turów, moim zdaniem jest warunkiem koniecznym do przeprowadzenia likwidacji kontraktów długoterminowych.

Niezależnie od struktury własnościowej, operator systemu przesyłowego musi zapewnić uczestnikom rynku możliwość fizycznej realizacji hurtowych przepływów energii elektrycznej, stabilności świadczenia usług odbiorcom oraz ciągłość dostaw i bezpieczeństwo energetyczne kraju. W nowej strategii Polskich Sieci Elektroenergetycznych, w przyjętej misji Operatora Systemu Przesyłowego, jest szczególnie zaakcentowane zapewnienie niezbędnej infrastruktury i obsługi dla realizacji transakcji na konkurencyjnym, hurtowym rynku energii elektrycznej w Polsce, z uwzględnieniem wymiany międzynarodowej.

Wytwarzanie energii elektrycznej zostanie zrestrukturyzowane poprzez utworzenie na bazie Elektrowni Szczytowo-Pompowych grupy wytwórczej, która zajmować się będzie rozwojem nowych źródeł energii i źródeł energii odnawialnej przy wsparciu inwestora finansowego. Elektrownie Szczytowo-Pompowe, posiadając moce szczytowe i możliwość świadczenia usług systemowych, będą uczestniczyć głównie w segmencie giełdowym, bilansowym i technicznym rynku energii elektrycznej. ESP S.A. staną się liderem we wdrażaniu generacji rozproszonej.

Zasoby elektroenergetyczne operatora systemu przesyłowego nierozłącznie związane są z zasobami telekomunikacyjnymi i służą do uzyskania efektów synergii przy prowadzeniu spójnej strategii w obszarze elektroenergetyki i telekomunikacji. Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA dążą do maksymalizacji wartości posiadanych aktywów i zamierzają być istotnym udziałowcem spółki telekomunikacyjnej utworzonej na bazie Tel-Energo oraz NOM, przygotowują również, na zlecenie Ministerstwa Skarbu, symulację utworzenia m.in. na aktywach PSE SA, NOM i Tel-Energo grupy telekomunikacyjnej, alternatywnej dla Telekomunikacji Polskiej SA.

Założenia nowej strategii są zbieżne z rozwiązaniami przyjmowanymi w przodujących krajach europejskich. Budowanie silnych koncernów pozwala bowiem na ekspansywną konkurencję międzynarodową, przy zabezpieczeniu podstawowych interesów narodowych w warunkach wspólnej polityki energetycznej w Unii Europejskiej. Przekształcenia o zakresie podobnym do proponowanego przez PSE SA w krajach Unii Europejskiej zmierzają do pełnego wykorzystania efektów synergii pomiędzy elektroenergetyką i innymi sektorami infrastrukturalnymi, zwłaszcza telekomunikacją.

W wyniku realizacji nowej strategii nastąpi zmiana profilu Grupy, powiększy się jej zasięg geograficzny, zostanie utrzymana pozycja na rynku elektroenergetycznym, podwyższy się pozycja na rynku telekomunikacyjnym, wzrośnie zysk roczny i zwiększy się wartość firmy. Umożliwi to w dalszej perspektywie korzystną prywatyzację określonych podmiotów Grupy.

Propozycja restrukturyzacji PSE SA kreuje znaczne wartości dla Skarbu Państwa, tworzy mocne podstawy infrastrukturalne dla rozwoju gospodarczego Polski, zabezpiecza wiele aspektów interesu narodowego kraju w przededniu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, jest bodźcem do ożywienia gospodarki kraju i kreuje nowe miejsca pracy w otoczeniu spółki. n

• Informacje o Polskich Sieciach Elektroenergetycznych