Energia XXXVII / Ochrona Środowiska XIX
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 294 (6674) 18 grudnia 2003 r.

Kontrakty długoterminowe spełniły swoją rolę

Co przynosi projekt ustawy?

Projekt ustawy o restrukturyzacji kontraktów długoterminowych ma charakter specjalny – ma fundamentalne znaczenie dla całej gospodarki. Jest to stwierdzenie o tyle oczywiste, jak oczywiste i zrozumiałe dla każdego jest znaczenie energetyki dla wszystkich gałęzi gospodarki, dla milionów konsumentów energii. Dlatego, przy całej skomplikowanej prawno-finansowej materii regulacji, tak ważne jest zrozumienie intencji i celów, jakie przyświecały jej przygotowaniu.

Projekt ten wpisuje się w długą listę nowych rozwiązań legislacyjnych proponowanych przez rząd. Tworzą one pakiet mechanizmów ekonomicznych przyspieszających rozwój gospodarki, zmniejszających bezrobocie oraz przystosowujących całość organizmu gospodarczego państwa do funkcjonowania na złożonym, silnie konkurencyjnym rynku Unii Europejskiej.

Zapisy projektu ustawy tworzą dojrzałą koncepcję reformy energetyki. Koncepcję dopracowaną w szczegółach, wykorzystującą skomplikowane techniki inżynierii finansowej. Jest to rozwiązanie unikatowe, ściśle dostosowane do sytuacji i potrzeb polskiej energetyki – skonstruowane tak, aby niezbędne zmiany dokonywały się w sposób kontrolowany, racjonalny i konsekwentny oraz umożliwiały ochronę głównego potencjału polskiej energetyki oraz stopniowe rozwiązywanie problemów, jakie pojawią się na drodze przemian.

Gospodarcze znaczenie projektu ustawy
o restrukturyzacji KDT

• usunięcie barier, jakimi dla rozwoju polskiej gospodarki i energetyki stały się obecnie kontrakty długoterminowe;
• rozpoczęcie kontrolowanego procesu demonopolizacji i wprowadzenia do tej gałęzi gospodarki reguł wolnego rynku oraz jasnych i przejrzystych zasad konkurencji;
• przyspieszenie rozwoju gospodarczego i poprawę konkurencyjności polskich przedsiębiorstw – stopniowe przystosowanie energetyki i całej gospodarki do rywalizacji na rynku unijnym;
• zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju dzięki zachowaniu możliwości wytwórczych polskich elektrowni;
• stworzenie silnego impulsu inwestycyjnego w energetyce i całej gospodarce przez wprowadzenie znacznych środków, szacowanych na ponad 10 mld zł;
• ochrona miejsc pracy w energetyce i całej gospodarce;
• przygotowanie warunków dla dalszego spełniania standardów ochrony środowiska;
• dokonanie ważnego kroku w przygotowaniu Polski do wejścia do Unii Europejskiej oraz spełnieniu przez nasz kraj uzgodnionych z Unią Europejską warunków liberalizacji energetyki i sposobu rozwiązania problemu kosztów osieroconych, zawartych w dyrektywach Unii Europejskiej.

Korzyści, jakie projekt ustawy przynosi odbiorcom energii

• zniesienie kontraktowo usankcjonowanej struktury monopolistycznej KDT, która powoduje, że społeczeństwo płaci więcej za zużywaną energię, ponosząc koszt renty monopolistycznej;
• rozwój rynku energii i poddanie cen energii presji konkurencyjnej, co w konsekwencji powinno prowadzić do obniżenia cen energii – niezrealizowanie kontrolowanej restrukturyzacji KDT wpłynie na wzrost wydatków odbiorców końcowych;
• umożliwienie odbiorcom końcowym swobody wyboru dostawców energii.

Znaczenie projektu ustawy dla państwa

• projekt optymalnie godzi interesy inwestorów krajowych i zagranicznych, wytwórców energii, instytucji finansujących i odbiorców energii;
• restrukturyzacja KDT usunie rozbieżność między praktyką gospodarczą a obowiązującym w naszym kraju od 1997 r. Prawem energetycznym, zawierającym przepisy liberalizujące rynek energetyczny, zgodne z regulacjami UE i umowami międzynarodowymi;
• usunięcie zagrożenia, jakim dla Skarbu Państwa byłoby żądanie spełnienia gwarancji i poręczeń udzielonych wytwórcom energii – ich wysokość sięga kwoty 7 mld zł;
• mechanizm restrukturyzacji KDT nie zwiększy zadłużenia naszego kraju;
• zwiększenie wpływów podatkowych – w tym podatku dochodowego oraz podatków i opłat wnoszonych przez podmioty gospodarcze działające w warunkach szybkiego wzrostu gospodarczego.

Pozytywne skutki projektu ustawy
dla branży elektroenergetycznej oraz działających w niej inwestorów

• zapewnienie stabilnych i racjonalnych ekonomicznie podstaw dalszego rozwoju energetyki;
• wprowadzenie wolnej konkurencji i przygotowanie producentów energii do działania na krajowym i unijnym, konkurencyjnym rynku;
• usamodzielnienie się wytwórców energii – wyrównanie szans wszystkich krajowych wytwórców;
• uchronienie energetyki od zapaści finansowej i związanych z tym zagrożeń dla budżetu i sektora bankowości – ograniczenie ryzyka finansowego wytwórców energii i inwestorów, wynikających z uzależnienia wytwórców tylko od jednego odbiorcy energii, jakim jest obecnie PSE SA;
• oddłużenie wytwórców energii oraz odblokowanie inwestycji w tym sektorze gospodarki – pozyskanie finansowania niezbędnego do zaspokojenia rosnącego zapotrzebowania na energię i spełnianie międzynarodowych norm ekologicznych;
• wzmocnienie ekonomicznej presji na racjonalizację kosztów wytwarzania energii;
• dopasowanie portfela zakupu energii elektrycznej przez PSE SA do możliwości jej sprzedaży – zahamowanie narastających trudności finansowych PSE SA, które są stroną wszystkich KDT;
• zwiększenie niezależności PSE SA jako operatora systemu przesyłowego;
• dostosowanie i ograniczenie zaangażowania kredytowego banków w sytuacji liberalizacji sektora energetycznego;
• możliwość korzystnych inwestycji w obligacje o profilu ryzyka znacznie korzystniejszym niż w przypadku kredytów udzielanych pod zabezpieczenie umowami KDT.

Przyjęcie przez rząd projektu ustawy o restrukturyzacji KDT otwiera drogę legislacyjną w parlamencie. Będzie to skomplikowany proces, bowiem regulacja dotycząca KDT nie należy do prostych, dotyka też materii o wielkim poziomie złożoności, której wszystkie subtelności są znane wąskiej grupie specjalistów.

Projekt ustawy dotyczy wielkich pieniędzy. Szacuje się, że są to kwoty rzędu 10-14 mld zł. Regulacja dotyczy krzyżujących się, a niekiedy sprzecznych interesów wytwórców energii, inwestorów, wielkich zagranicznych firm energetycznych inwestujących w Polsce. Dotyka newralgicznej gałęzi gospodarki, a tym samym jest szczególnie istotna dla całej gospodarki, dla powodzenia polityki gospodarczej kraju. Ten splot zależności połączonych z miliardowymi sumami czyni cały proces legislacyjny szczególnie delikatnym i narażonym na różnego rodzaju, nie zawsze korzystne z punktu widzenia interesu narodowego ingerencje. Tym większa będzie odpowiedzialność posłów i senatorów. Tym ważniejsze jest, aby dołożyli oni szczególnej staranności rozpatrując projekt, by zadbali o to, aby przyjęta przez nich ustawa w pełni odzwierciedlała cele, jakie przyświecały jej powstaniu. Aby pomogła przyspieszyć rozwój gospodarczy kraju, a nam, zwykłym konsumentom energii, pozwoliła w pełni korzystać z dobrodziejstw, jakie przynosi konkurencja na rynku.

MCh