Energia – Środowisko
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
nr 216 (6899) 14 września 2004 r.
Recykling opakowań w Polsce przekroczył w 2003 roku 26%
Wypowiedź Janusza Płocicy, prezesa Rekopol Organizacji Odzysku S.A.
Kilka tygodni temu Ministerstwo Środowiska oficjalnie opublikowało zbiorcze dane o realizacji ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej za rok 2003 (wykres 1.).
Dane te mają kolosalny wpływ na ocenę wprowadzonego w Polsce w 2002 roku systemu, w którym część kosztów odzysku i recyklingu opakowań zużywanych na rynku krajowym pokrywać mają firmy, które w tych materiałach opakowaniowych sprzedają swoje produkty.
Poziom recyklingu ogółem wyniósł 26,74% i podobnie jak w 2002 roku istotnie przewyższył zakładany na dany rok ustawowy poziom recyklingu dla Polski (w 2002 r. poziom wynosił 24,7%). Jest to dobra wiadomość dla polskiego systemu, ponieważ cel recyklingowy na 2007 rok to dokładnie 25% ogółu opakowań wprowadzonych na rynek.
Wykres 2. prezentuje poziomy recyklingu osiągnięte w poszczególnych materiałach.
Wysoki średni poziom recyklingu został osiągnięty przede wszystkim ze względu na bardzo wysoki poziom recyklingu opakowań z papieru i tektury (o 15 punktów procentowych wyższy od planowanego), przy czym w porównaniu z 2002 rokiem zdecydowanie zmalał udział recyklingu opakowań z materiałów naturalnych (z ponad 24% do 9%).
W odniesieniu do ilości opakowań wprowadzonych ogółem na polski rynek, nastąpił niewielki, zaledwie trzyprocentowy wzrost masy opakowań. W porównaniu z prognozami tworzonymi już wcześniej, które znalazły swoje odbicie w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami okazuje się, że opakowań w Polsce zużywa się o wiele mniej niż się tego spodziewano. Powodem może być jednak nie tylko przeszacowanie masy opakowań, ale także obecność opakowań, które przez część firm nie są raportowane w sprawozdaniach, a w związku z tym firmy te nie współfinansowały zbiórki i recyklingu. Można to nazywać szarą strefą opakowaniową i jest ona szacowana na 15% do 30% masy opakowań. Z przedstawionych powyżej danych nasuwa się także wniosek, że firmy już w roku 2002 raportowały marszałkom województw i organizacjom odzysku masy swoich opakowań, a niewiele było firm, które dopiero w 2003 roku z powodu wcześniejszej niewiedzy włączały się do systemu.
Analizując poszczególne materiały, z których wykonane są opakowania, zauważyć można ciekawe zjawiska. Wyraźnie rośnie zużycie opakowań ze szkła oraz papieru, maleje natomiast zużycie opakowań aluminiowych, stalowych i wielomateriałowych. Na dane te należy patrzeć dwojako. Po pierwsze obserwujemy przyrost zużycia niektórych rodzajów opakowań związany ze wzrostem konsumpcji i zmianami preferencji konsumenckich, tak jak w przypadku opakowań szklanych. Z drugiej strony zastanawia spadek zużycia opakowań aluminiowych i wielomateriałowych, który można prawdopodobnie tłumaczyć tym, że firmy w roku 2003 zaliczyły część opakowań raportowanych w roku 2002 jako aluminiowe lub wielomateriałowe do innych grup materiałowych. Taka sytuacja jest możliwa ze względu na fakt, iż na przestrzeni ostatnich dwóch lat tworzyły się dopiero interpretacje przepisów, które dały firmom jaśniejsze wytyczne, co do raportowania ilości i rodzajów opakowań.
Bardzo ważną informacją przekazaną przez Ministerstwo Środowiska jest wysokość opłaty produktowej, jaką uiściły u marszałków województw firmy, które nie zrealizowały obowiązków związanych z recyklingiem opakowań. Wpłaty te zmalały z prawie 12 milionów złotych za rok 2002 do niewiele ponad 4 milionów za rok 2003. Wnioski płynące z tych informacji są następujące. Firmy nauczyły się realizować swoje obowiązki samodzielnie lub poprzez organizacje odzysku, jako rozwiązanie wielokrotnie tańsze od opłaty produktowej. Jedynym materiałem opakowaniowym, za który wzrosła kwota opłat produktowych, były opakowania szklane. Potwierdza to wcześniejsze prognozy publikowane przez organizację odzysku Rekopol, mówiące o deficycie zbiórki zużytych opakowań szklanych, który będzie w kolejnych latach narastał. Aby uniknąć drastycznego wzrostu kosztów w zakresie realizacji obowiązku w opakowaniach szklanych, przedsiębiorcy wprowadzający swój produkt w tych opakowaniach muszą uczestniczyć w zintegrowanym systemie zbiórki selektywnej u źródła, czyli segregacji odpadów przez konsumentów. Systemem takim jest system „Zielonego Punktu”, który z pieniędzy pozyskiwanych od przedsiębiorców dofinansowuje zbiórkę selektywną w około 200 gminach w Polsce. Rosnące zainteresowanie udziałem w tym systemie wiodących firm działających w Polsce pomaga w jego rozwoju, a Zielony Punkt umieszczany na opakowaniach produktów pozwala na odróżnienie właśnie tych firm, które świadomie decydują się wspierać rozwój zbiórki selektywnej, jednocześnie zmniejszając grożące im ryzyko znacznego wzrostu kosztów realizacji obowiązku odzysku i recyklingu opakowań w przyszłości.
Rekopol Organizacja Odzysku S.A.
ul. Domaniewska 47, 02-672 Warszawa
tel./fax (+48 22) 545 42 80
www.rekopol.pl
- Informacje o firmie Rekopol Organizacja Odzysku S.A.