Jakość XI
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 260 (6033) 7 listopada 2001 r.

 

Laureat Polskiej Nagrody Jakości

Zarządzanie przez jakość

Fabryka Kotłów RAFAKO S.A. pod zmieniającą się na przestrzeni lat nazwą istnieje na rynku od 50 lat. Firma zajmuje się projektowaniem i produkcją różnorodnych urządzeń energetycznych, z których czołowe miejsce zajmują kotły i instalacje odsiarczania spalin.

Fabryka Kotłów w Raciborzu postrzegana była jako duża firma inżynierska i produkcyjna jeszcze w latach 70. i 80. Wtedy to właśnie, będąc praktycznie monopolistą na krajowym rynku, RAFAKO zaopatrzyła prawie wszystkie krajowe elektrownie w duże kotły energetyczne. Pomimo, wydawałoby się „obciążającej” etykietki monopolisty, RAFAKO bardzo szybko stało się członkiem społeczności energetycznej w kraju.

Przełom lat ‘80 i ’90 pokazał jednak, że dotychczasowa polityka firmy nie wystarczy do kontynuowania sukcesu rynkowego. Prywatyzacja firmy oraz przemiany gospodarcze zmusiły RAFAKO do radykalnych zmian w całym podejściu do rynku i klienta. Firma stanęła wobec konieczności podjęcia rekonstrukcji modelu zarządzania firmą, w tym wprowadzenia zasady ciągłego doskonalenia procesów, stworzenia swojej własnej strategii działania, której podmiotem stał się klient. Uzyskanie najważniejszych certyfikatów opartych na wymaganiach normy ISO-PN 9001, jak i normy ISO 14001 zdecydowanie podniosło rangę firmy zarówno w kraju, jak i za granicą.

Aktywność firmy, a w szczególności jej działania na rzecz wdrażania zasad Zarządzania przez Jakość zostały w 2001 roku uhonorowane dwiema prestiżowymi nagrodami. 11 maja 2001 r. przyznana została Śląska, a 21 września 2001 Polska Nagroda Jakości. Uzyskane nagrody są dowodem, że największa raciborska spółka giełdowa jest dobrze zarządzana, a w procesie zarządzania wykorzystuje wiele elementów czerpanych wprost z TQM (Total Quality Management), czyli totalnego zarządzania przez jakość.

Elementem pozycji i trwałości na rynku energetycznym, niezależnie od potencjału technicznego RAFAKO jest:

• zdolność wykorzystania pozytywnych nawyków w dążeniu do osiągania celów jakościowych poprzez skuteczne oddziaływanie na świadomość załogi, że za jakość odpowiedzialny jest każdy pracownik,
• kwalifikowana załoga z jasno określonymi obszarami odpowiedzialności i uprawnień zapewnianymi poprzez czytelne instrumenty w postaci zakresów zadań procedur, instrukcji postępowania, mechanizmów motywacyjnych,
• jasna i czytelna strategia firmy, jak i realna Polityka Jakości,
• zdolność oddziaływania na załogę – kreowana przez kierownictwo firmy – przedsięwzięć projakościowych, działań zapewniających oczekiwaną jakość.

Pod pojęciem jakości już dawno w RAFAKO przestano rozumieć wyłącznie stan i zdolność wyrobu. Jakość coraz częściej wymaga trwałych związków pomiędzy klientem i dostawcą.

Jest to szczególnie istotne przy realizacji dużych obiektów energetycznych i instalacji odsiarczania spalin.

Swoje możliwości techniczne i wytwórcze, potwierdzenie gotowości RAFAKO do spełnienia wymagań jakościowych klienta firma realizuje poprzez zdolność wykonywania wyrobów i usług spełniających wymagania znaczących przepisów i międzynarodowych standardów technicznych, takich jak:

• przepisy Urzędu Dozoru Technicznego od 1964 roku – dla dostaw na rynek polski,
• przepisy TRD 201, EN-PN729,2, VGB (HPO) od 1980 roku – dla dostaw na rynek niemiecki i austriacki,
• przepisy ASME CODE – Sekcja I, V, IX oraz Sekcja VIII rozdział 1 i 2 od 1986 roku – dla dostaw na rynek USA,
• Lloyd’s Register of Shipping – dla dostaw na rynek między innymi Wielkiej Brytanii,
• SVTI, S.A.- dla dostaw na rynek szwajcarski,
• ITI – dla dostaw na rynek czeski,
• Stoomwezen – dla dostaw na rynek holenderski.

Dzięki posiadanym przepisom RAFAKO S.A. coraz dynamiczniej wchodzi na rynki krajów europejskich. Przykładem mogą być ostatnie inwestycje w zakresie dostaw elementów kotłów na parametry nadkrytyczne dla Elektrowni Niederaussem (Niemcy) czy też Florina w Grecji. RAFAKO S.A. dzięki licencji firmy Nooter Eriksen z USA może samodzielnie projektować i produkować kotły odzyskowe w układach z turbiną gazową. W wielu krajach europejskich bardzo dużym zainteresowaniem cieszą się spalarnie odpadów komunalnych (tzw. spalarnie śmieci). RAFAKO S.A. dostarczało takie jednostki dla Szwajcarii, Francji, Niemiec, Belgii i Szwecji.

Jednym z elementów zarządzania jest wymóg monitorowania oraz ciągłego doskonalenia wszystkich procesów wewnątrz przedsiębiorstwa mających wpływ na jego efekty. Wymóg monitorowania uwzględnia przede wszystkim takie wielkości, jak terminy dostawy, zasoby i koszty projektu. Stąd też w RAFAKO stosowane są takie narzędzia, jak „Model kalkulacyjny kosztów projektu”, schematy struktury projektu, sieć zależności, wykresy Ganta itp. Jednocześnie, coraz częściej, szczególnie w pierwszej fazie planowania jakości, w rozpoznawaniu wymagań klienta, w rozpoznawaniu „cech jakościowych” projektu wykorzystywane są takie narzędzia, jak analiza QFD czy też analiza FMEA projektu.

Orientacja na klienta stawia również przed firmą wymogi elastyczności działania, tworzenia płaskiej struktury organizacyjnej, w której główną rolę odgrywają zespoły pracownicze, problemowe czy też zespoły zadaniowe.

Elementami Systemu Zapewnienia Jakości służącymi rozpoznaniu i spełnieniu wymagań klienta są podstawowe w firmie procesy, takie jak:

• przegląd zapytania ofertowego lub zamówienia,
• projektowanie dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej z uwzględnieniem takich narzędzi jak CAD/CAM,
• planowanie jakości wyrobów z wymogiem budowania planów jakości dla wszystkich nowo wprowadzanych wyrobów,
• działania logistyczne i zakupowe, z wymogiem analizy zapewniającej zmniejszanie zapasów magazynowych,
• techniczno-wytwórcze z uwzględnieniem planowania sieciowego i operacyjnego,
• serwis i obsługa gwarancyjna (pogwarancyjna) naszych wyrobów.

Przegląd wdrożenia i realizacji działań systemowych koniecznych dla zapewnienia wymagań jakościowych stawianych przez klienta dokonywany jest w RAFAKO regularnie poprzez wewnętrzne audity Systemu Zapewnienia Jakości oraz Systemu Zarządzania Środowiskowego, analizy systemowe Kart Niezgodności oraz reklamacji, jak i regularnie prowadzone przez Radę ds. Jakości przeglądy Systemu Zapewnienia Jakości oraz Systemu Zarządzania Środowiskowego. Należy zaznaczyć, że podstawowym klientem raciborskiej firmy jest energetyka zawodowa, z którą osiągany jest największy wolumen obrotów. Oferta kierowana jest głównie do funkcjonujących w energetyce zawodowej dwóch służb: inwestycyjnych i utrzymania ruchu. Nasi „branżowi” klienci różnią się między sobą trybem zamawiania, wielkością kontraktowanych dostaw i usług, jak i terminem realizacji.

Pozostałymi, nie mniej znaczącymi krajowymi klientami RAFAKO są:

• ciepłownie i elektrociepłownie przemysłowe,
• firmy zagraniczne o podobnym do RAFAKO profilu aktywności będące jednocześnie naszymi konkurentami na rynku polskim (zazwyczaj w eksporcie nie posiadamy kontaktów z klientem ostatecznym – sprzedajemy przez pośredników lub jako poddostawcy),
• firmy produkcyjne wykorzystujące zbliżone do stosowanych w RAFAKO technologie wytwarzania w zakresie świadczenia usług w obszarze uzupełniania ich możliwości technologicznych.

Biorąc pod uwagę klientów krajowych warto zwrócić uwagę na aktualnie realizowane inwestycje. W chwili obecnej trwa montaż zaprojektowanego i wykonanego przez RAFAKO S.A. kotła dla EC Siekierki, rozruch kotłów fluidalnych w EC Żerań oraz El. Siersza oraz realizacja instalacji odsiarczania spalin w El. Bełchatów. Równocześnie trwają prace projektowe kotła na parametry nadkrytyczne przeznaczonego dla El. Pątnów, należącej do ZE PAK.

Wpływ na kształtowane wizerunku firmy mają wszystkie służby RAFAKO S.A. Znaczącą jednak rolę w kształtowaniu pozytywnego postrzegania firmy ma Biuro Serwisu. Do jego zadań należy reagowanie na wszystkie potrzeby klienta, prowadzenie działań w zakresie serwisu gwarancyjnego, pogwarancyjnego, nadzorów montażowych oraz rewitalizacji urządzeń. Ten rodzaj aktywności RAFAKO jest ciągle doskonalony i rozwijany zarówno w kraju, jak i za granicą.

Szczegółowe usługi serwisowe obejmują następujące obszary:

• serwis kotłowy, serwis urządzeń pomocniczych oraz części zamiennych,
• obsługę gwarancyjną i pogwarancyjną,
• nadzory montażowe (w tym autorskie), rozruchowe i gwarancyjne,
• modernizacje kotłów i urządzeń pomocniczych na zlecenia otrzymane bezpośrednio od elektrowni i elektrociepłowni,
• kompleksowe naprawy i modernizacje kotłów i urządzeń pomocniczych, w tym naprawy walczaków, remonty części ciśnieniowej oraz ocenę stanu technicznego,
• diagnostykę i badania techniczne kotłów i urządzeń pomocniczych,
• sprzedaż części zamiennych do kotłów i urządzeń pomocniczych dla energetyki zawodowej i przemysłowej.

RAFAKO S.A. nie zapomina o „starych” klientach. Bardzo dobrym przykładem może być realizacja kontraktu eksportowego dla El. Tuzla w Bośni i Hercegowinie. Kontrakt obejmuje zarówno diagnostykę, jak i rehabilitację wraz z dostawami niezbędnych podzespołów dla kotła dostarczonego przez RAFAKO przed 30 laty. Prace projektowe poprzedzone zostały diagnostyką obiektu i obliczeniami cieplno-przepływowymi, mającymi na celu zagwarantowanie zarówno emisji, jak i parametrów technicznych „odnowionego” kotła.

Koncepcja Zarządzania przez Jakość jest modelem wszechstronnego, zbiorowego wysiłku zorientowanego na ustawiczne doskonalenie organizacji we wszystkich aspektach, sferach i efektach jej działalności; a co za tym idzie podnoszenie zadowolenia klienta poprzez realizację produktów wysokiej jakości. Jakość jest więc kluczem rozwoju przedsiębiorstwa, a zatem prowadzi do zwiększenia konkurencyjności naszych wyrobów i usług.

Obejmuje ona nie tylko doskonalenie wyrobów czy usług, jakości konstrukcji, technologii, procesów wytwarzania oraz działań marketingowych i decyzyjnych, lecz także doskonalenie jakości pracy, w całej sferze zarządzania. Coraz częściej bowiem prowadzone badania potwierdzają, że struktura osiągania sukcesu tylko w około 10-15% zależy od wyposażenia przedsiębiorstwa, w 40% od technologii, ale w około 45% zależy od ludzi – właśnie od zdolności zarządzania.

Należy podkreślić, że RAFAKO dostarczyło na rynek krajowy i na eksport ponad 700 kompletnych obiektów kotłowych, nie licząc wielu dostaw elementów urządzeń przeznaczonych dla energetyki, ciepłownictwa czy też przemysłu petrochemicznego. Kotły z RAFAKO pracują m.in. w Turcji, Indiach, Chinach, krajach byłej Jugosławii, Czechach, Bułgarii, na Węgrzech.

Potencjał kadrowy i techniczny oraz bogate referencje same w sobie wystawiają firmie bardzo dobre świadectwo. Uzyskana w tym roku nagroda Mister Eksportu, Srebrna odznaka „Lider bezpiecznej pracy” czy też krajowa nagroda Lider Informatyki, a także podjęte działania w zakresie wypełnienia wymagań dopuszczających do eksportu naszych wyrobów na obszar Unii Europejskiej, zawarte w zapisach Dyrektywy nr 97/23/EC, potwierdzają stabilną pozycję RAFAKO S.A oraz jej zrównoważony rozwój na coraz bardziej wymagającym światowym rynku energetycznym.

Jerzy Pasternak
Janusz Rydzak

Fabryka Kotłów RAFAKO S.A.
47-400 Racibórz, ul. Łąkowa 33
tel. 032 410 000, fax 032 415 3427
e-mail: [email protected]
www.rafako.com.pl

• Informacje o Fabryce Kotłów RAFAKO S.A.