Infrastruktura – Środowisko – Energia
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
11 września 2006 r.
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej
Dogonić średnią
Wypowiedź Władysława Ortyla, sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego
Nie jest tajemnicą, że Polska to kraj bardzo zróżnicowany pod względem poziomu rozwoju gospodarczego. Podział na Polskę A i B utrwalał się przez setki lat. Efektem jest znaczne zapóźnienie rozwojowe regionów wschodnich naszego kraju. Mają one ubogą infrastrukturę – zarówno techniczną, jak i społeczną, a społeczeństwo nie dysponuje wiedzą i środkami pozwalającymi np. na rozwój przedsiębiorczości. Pięć regionów Polski Wschodniej to najbiedniejsze obszary całej Unii Europejskiej. Nie ulega więc wątpliwości, że nadszedł czas na zintensyfikowanie działań pomagających biednym regionom nadgonić przepaść cywilizacyjną dzielącą je od reszty kraju i Europy – tym bardziej, że idea wyrównywania poziomu rozwojowego przyświeca całej Unii Europejskiej.
Program dla Polski Wschodniej
| Priorytety i działania
Cel główny Programu będzie osiągany poprzez realizację celów szczegółowych, którymi są:
Do każdego z celów przyporządkowano jedną oś priorytetową programu oraz szereg działań kierunkowych: Priorytet I: Nowoczesna gospodarka. Działanie I.1: Infrastruktura uczelni wyższych. Działanie I.2: Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego. Działanie I.3: Wspieranie innowacji. Działanie I.4: Promocja i współpraca. Priorytet II: Wojewódzkie ośrodki wzrostu. Działanie II.1: Systemy miejskiego transportu zbiorowego. Działanie II.2: Infrastruktura turystyki kongresowej i targowej. Priorytet III: Infrastruktura drogowa. Priorytet IV: Pomoc techniczna. n |
Jednym z instrumentów wsparcia wykorzystujących środki Unii Europejskiej jest Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej. Stanowi on również jeden z instrumentów realizacji polityki spójności zdefiniowanej w Narodowej Strategii Spójności 2007-2013, określającej sposób wykorzystania 67 mld euro funduszy unijnych, a pośrednio również Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015. Warto też zauważyć, że PO Rozwój Polski Wschodniej realizuje założenia rządowego programu „Solidarne Państwo” w zakresie wsparcia i przyspieszenia tempa rozwoju społeczno-gospodarczego 5 najbiedniejszych województw Polski: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego.
Obszary wsparcia przewidziane w ramach PO Rozwój Polski Wschodniej mają charakter uzupełniający w stosunku do pozostałych programów wspierających rozwój kraju – regionalnych i sektorowych.
W opinii Komisji Europejskiej, współistnienie PO Rozwój Polski Wschodniej z innymi programami operacyjnymi, daje możliwość skupienia wsparcia w ramach tego programu na priorytetach i działaniach innowacyjnych, opartych o wytyczne Strategii Lizbońskiej, przyczyniających się do poprawy konkurencyjności województw Polski Wschodniej. Zasięg programu został ograniczony do wybranych dziedzin, które w szczególny sposób będą stymulować trwałe procesy rozwojowe.
Ile dla kogo?
Na realizację PO Rozwój Polski Wschodniej przeznaczono z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 2 161,6 mln euro, z czego 882 mln euro zostało przekazane przez Radę Europejską województwom Polski Wschodniej jako regionom o najniższym PKB na mieszkańca w Unii Europejskiej, zaś 1279,6 mln euro przyznał dodatkowo rząd RP.
Kwota wyznaczona przez Radę Europejską została podzielona na poszczególne województwa w oparciu o kryterium liczby ludności (107 euro na mieszkańca), według danych Eurostatu z 2002 r. Z rządowej puli środków – 1279,6 mln euro wydzielono 64,8 mln euro, które posłużą sfinansowaniu wdrażania i promocji programu na poziomie centralnym. Pozostałe środki, w kwocie 1 214,8 mln euro, zostały podzielone pomiędzy poszczególne województwa zgodnie z algorytmem przygotowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
Podziału rządowej puli środków finansowych pomiędzy poszczególne regiony w ramach PO Rozwój Polski Wschodniej nastąpił według następujących kryteriów:
- 20% środków podzielone wprost proporcjonalnie do liczby mieszkańców,
- 20% środków podzielone odwrotnie proporcjonalnie do wartości PKB na mieszkańca,
- 30% środków podzielone odwrotnie proporcjonalnie do gęstości zaludnienia,
- 30% środków podzielone wprost proporcjonalnie do wielkości stopy bezrobocia według danych badania BAEL.
Ten sposób podziału w największym stopniu uwzględnia kluczowe wskaźniki, istotne dla rozwoju społeczno-gospodarczego regionów Polski Wschodniej.
Środki, które nie zostały rozdysponowane pomiędzy poszczególne priorytety, stanowią rezerwę w wysokości 64,8 mln euro, która zostanie przekazana na realizację projektów z zakresu Nowoczesnej gospodarki, ujętych w priorytecie pierwszym programu.
Plan inwestycyjny
W latach 2007-13 udzielanie dotacji będzie się odbywało na dwa różne sposoby. Pierwszy z nich to tradycyjne konkursy, w których beneficjenci bezpośrednio ubiegają się o wsparcie na własne projekty. Drugi jest nowością – polega na tworzeniu do poszczególnych programów i priorytetów list tzw. projektów kluczowych. Są to duże przedsięwzięcia, obiektywnie niezbędne dla regionu i kraju. Plan Inwestycyjny zostanie sporządzony również na potrzeby programu Rozwój Polski Wschodniej. Włączenie do Planu Inwestycyjnego będzie równoznaczne z wykluczeniem danego projektu z możliwości ubiegania się o wsparcie w ramach innych programów operacyjnych oraz konkursów – co zagwarantuje niepokrywanie się finansowania tych samych projektów z różnych źródeł.
Nabór propozycji do Planu Inwestycyjnego do programu Rozwój Polski Wschodniej już się odbył – trwał od 17 lipca do 18 sierpnia. Do MRR wpłynęło łącznie 366 propozycji projektów.
Przesłane zgłoszenia są obecnie poddawane weryfikacji formalnej pod kątem zgodności z zapisami programu, a następnie zostaną przekazane zespołom powołanym w celu ich oceny merytorycznej.
W skład takich zespołów wejdą przedstawiciele samorządów województw Polski Wschodniej wskazani przez marszałków województw, przedstawiciele administracji rządowej wskazani zarówno przez wojewodów Polski Wschodniej, jak i ministrów odpowiedzialnych za poszczególne resorty (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego w ramach pełnienia obowiązków Instytucji Zarządzających dla poszczególnych programów operacyjnych, Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Transportu, Ministerstwo Budownictwa, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad) oraz eksperci, m.in. z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Powołanie do zespołów oceny ekspertów, jako przedstawicieli ww. podmiotów ma zagwarantować rzetelną i profesjonalną ocenę projektów oraz umożliwić ich wybór zgodnie z celami Programu oraz poszanowaniem zasady komplementarności względem zarówno regionalnych, jak i sektorowych programów operacyjnych.
Realizacja projektów zapisanych w Planie Inwestycyjnym będzie uzależniona od akceptacji dokumentacji projektu przez: Instytucję Zarządzającą, Zespoły ds. oceny oraz negocjacji Programu z Komisją Europejską. Należy także pamiętać, iż Plan Inwestycyjny, tworzony równolegle z Programem, jest indykatywny i będzie podlegał weryfikacji, zależnie od potrzeb.
Więcej na temat PO RPW na stronie www.mrr.gov.pl n