Energia XXXI
Dodatek reklamowy do RZECZPOSPOLITEJ.
nr 139 (6216) 17 czerwca 2002 r.

 

Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A.

Strategiczne znaczenie

Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. usytuowany w północno-zachodniej Polsce spełnia bardzo ważną rolę w krajowym systemie elektroenergetycznym. Najbliższe elektrownie systemowe – Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin S.A. oraz Zespół Elektrowni Ostrołęka S.A. – są położone w odległości ok. 330 i 430 km od Szczecina. System elektroenergetyczny potrzebuje jednak dużego źródła energii w tym rejonie kraju.

Udział Zespołu Elektrowni Dolna Odra S.A. w produkcji energii elektrycznej dla krajowego systemu elektroenergetycznego w 2001 roku wyniósł 4,2%. Elektrownie Zespołu mogłyby produkować o wiele więcej energii, jednak tylko takie jest zapotrzebowanie. Oprócz produkcji energii ZEDO S.A. świadczy także usługi systemowe, które niezbędne są do utrzymania standardów jakości i bezpieczeństwa krajowego systemu elektroenergetycznego. Elektrownia Dolna Odra jako jedyna w kraju posiada bloki o nominalnej mocy 200 MW z obniżonym do 90 MW minimum technicznym.

Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. tworzą trzy elektrownie: Dolna Odra w Nowym Czarnowie, która jest elektrownią systemową oraz dwie położone w obrębie aglomeracji szczecińskiej elektrownie zawodowe – Szczecin i Pomorzany. Elektrownie szczecińskie podobnie jak Dolna Odra przekazują energię do krajowego systemu elektroenergetycznego, ale mają też duże znaczenia dla Szczecina, ponieważ są głównym źródłem energii w scentralizowanym systemie ciepłowniczym tego miasta.

Pomimo zróżnicowanego wieku poszczególnych elektrowni zespołu charakteryzują się one wysokimi wskaźnikami technicznymi.

– Już od ponad 10 lat ZEDO S.A. realizuje program modernizacyjno-inwestycyjny we wszystkich elektrowniach wchodzących w jego skład. Zakłada on modernizację każdej elektrowni w latach 1992-2010, co ma zagwarantować przedłużenie ich żywotności do 2020 roku przy jednoczesnym spełnieniu wymagań ochrony środowiska oraz poprawie ekonomiki produkcji – mówi Karol Pawłowski, prezes Zarządu, dyrektor naczelny. – Głównym celem przeprowadzonych modernizacji była poprawa sprawności wytwarzania oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń. Działania te przyniosły oczekiwane efekty. Przykładowo zastosowane w Elektrowni Dolna Odra nowoczesne rozwiązania w technologii wytwarzania energii sprawiły, że zajmuje ona jedno z czołowych miejsc wśród krajowych elektrowni systemowych pod względem sprawności wytwarzania, dyspozycyjności oraz awaryjności – podkreśla prezes Pawłowski.

Pozostałe dwie elektrownie zespołu nie pozostają w tyle. W Elektrowni Szczecin pracuje od ubiegłego roku bardzo nowoczesny turbozespół upustowo-kondensacyjno-ciepłowniczy. Planowana jest też budowa nowego kotła. Z kolei w Elektrowni Pomorzany na blokach A i B zmodernizowano turbiny, kotły Benson oraz urządzenia pomocnicze i elektrofiltry.

W największej elektrowni zespołu – Dolnej Odrze – wdrożono jedno z bardziej nowatorskich rozwiązań w polskiej energetyce. Do optymalizacji procesów spalania zastosowano sieci neuronowe. Wcześniej wdrożono m.in. układ automatycznej regulacji mocy ARCM oraz rozszerzono pasmo regulacji z zakresu 140-205 MW do zakresu 90-222 MW.

– Po kompleksowych modernizacjach urządzeń wytwórczych i pomocniczych, które przeprowadziliśmy w latach 90., można śmiało powiedzieć, że pod względem technologicznym nie ustępujemy Europie – mówi Mirosław Dybioch, dyrektor ds. technicznych.

– Do tych standardów staramy się również dostosować nasze wewnętrzne procedury. Obecnie w ZEDO S.A. wdrażamy Zintegrowany System Zarządzania, który na początku obejmie zarządzanie ochroną środowiska oraz zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. Następną dziedziną, którą się zajmiemy będzie jakość – dodaje Karol Osowski, członek Zarządu, dyrektor ds. rozwoju.

W ZEDO S.A. we wspomnianym wcześniej programie modernizacyjno-inwestycyjnym uwzględniono również aspekty proekologiczne. W Elektrowni Dolna Odra w końcowej fazie budowy znajduje się instalacja odsiarczania spalin (IOS) dla bloków nr 5-6 i 7-8 (od dwóch lat pracuje już IOS dla bloków nr 1-2). Palniki w kotłach zostały wymienione na niskoemisyjne, w wyniku czego znacząco obniżono poziom emisji tlenków azotu. Zamontowano też wysoko sprawne elektrofiltry, dzięki którym rozwiązano problem emisji pyłów. Unikatowa w skali światowej jest zainstalowana w Elektrowni Pomorzany instalacja jednoczesnego odsiarczania i odazotowania spalin za pomocą wiązki elektronów. Instalacja wybudowana jest przy udziale firm japońskich oraz Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej. Jest to jednocześnie jedna z najbardziej nowoczesnych, nie tylko w kraju, ale i na świecie, instalacji tego typu. W efekcie procesu oczyszczania spalin nie powstaje żaden odpad, a tylko półprodukt służący do wytwarzania nawozów sztucznych.

Wszystkie inwestycje, zarówno te podnoszące sprawność, jak i zmniejszające uciążliwość dla środowiska, są bardzo kosztowne, ale konieczne z uwagi na wymogi rynku energii, który coraz bardziej się liberalizuje.

– Tylko nowoczesne, wysoko sprawne i przyjazne środowisku elektrownie mają szansę funkcjonować w takich warunkach. Włączyliśmy te aspekty w naszą strategię i od wielu lat ją realizujemy – podkreśla Karol Pawłowski. – Cieszymy się również z tego, że wysiłki te są dostrzegane przez administrację i przez ekologów.

Potwierdzeniem tego są liczne wyróżnienia, nagrody i odznaczenia, które ZEDO S.A. i pracownicy Zespołu otrzymali w ciągu kilku ostatnich lat (medale „Za zasługi dla ochrony przyrody i kształtowania środowiska”, „Złote honorowe odznaki LOP”, nagroda miesięcznika „Ekoprofit”, nagroda Banku Ochrony Środowiska „Klon 2002” i wiele innych).

Od 1 września ubiegłego roku funkcjonuje w Polsce rynek dobowo-godzinowy.

Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. jako jeden z pierwszych uczestniczył we wdrażaniu tego rynku.

– Przystosowaliśmy struktury komórek organizacyjnych zajmujących się handlem energią, wybudowaliśmy niezbędną infrastrukturę teleinformatyczną, a wielu pracowników zostało przeszkolonych w zakresie wymaganym do uczestniczenia w rynku energii – mówi Mirosław Dybioch, Dyrektor ds. technicznych. – Dolna Odra jako pierwsza elektrownia systemowa w kraju podpisała z PSE S.A. umowę przesyłową umożliwiającą uruchomienie rynku dobowo-godzinowego. ZEDO S.A. czynnie uczestniczy we wszystkich segmentach rynku energii. Energia elektryczna z elektrowni Zespołu sprzedawana jest w kontraktach bilateralnych, poprzez Giełdę Energii i na Rynku Bilansującym.

Położenie elektrowni Zespołu niemalże na samej granicy polsko-niemieckiej sprawia, że Zarząd ZEDO S.A. myśli również o sąsiednim rynku, zwłaszcza mając w perspektywie coraz bliższe członkostwo Polski w UE. To duża szansa, ale i duże wyzwanie. Aby uczestniczyć w unijnym rynku energii, trzeba spełnić określone standardy. I nie chodzi tu tylko o parametry techniczne, ale również o zastosowane w przedsiębiorstwie rozwiązania organizacyjne i posiadane certyfikaty. Bez spełnienia tych warunków żadna polska elektrownia nie ma szans być liczącym się w Unii partnerem. Jest jeszcze czas, aby dostosować się do przyszłych wymagań. W ZEDO SA starają się jak najefektywniej ten czas wykorzystać.

– Przyszłe członkostwo Polski w UE ma swoje znaczące miejsce w jednym z wariantów strategii ZEDO S.A. Nasze położenie geograficzne sprawia, że bierzemy pod uwagę również rynek niemiecki – mówi Karol Pawłowski. – Z przeprowadzonych przez nas analiz wypływają wnioski, że zarówno na rynkach UE, jak i na rynku krajowym będą się liczyć tylko elektrownie nowoczesne, wysoko sprawne i nowocześnie zarządzane, przy tym przyjazne środowisku. Wiąże się to więc ze spełnieniem przez producentów energii obowiązujących norm, które ZEDO S.A. już dzisiaj spełnia, a w niektórych dziedzinach narzuca sobie jeszcze wyższe wymagania – podsumowuje prezes Pawłowski.

KPC

• Informacje o Zespole Elektrowni Dolna Odra