Infrastruktura – Środowisko – Energia
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
22 czerwca 2006 r.
Metropolia bydgosko-toruńska europejską przestrzenią rozwoju
Rozwój metropolii policentrycznych
Wypowiedź Piotra Całbeckiego, dyrektora Wydziału Rozwoju i Projektów Europejskich Urzędu Miasta Torunia
W referendum akcesyjnym mieszkańcy Torunia zdecydowanie opowiedzieli się za wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej. W naszym członkostwie we Wspólnocie widzieli szansę na rozwój miasta. Dziś widać, że te oczekiwania się spełniają.
Toruń należy do czołówki polskich miast pod względem wykorzystania wsparcia z unijnego budżetu. Toruń to jeden z liderów wśród samorządów najlepiej wykorzystujących środki europejskie. Od roku 2000 pozyskaliśmy ok. 380 mln złotych wsparcia zewnętrznego, to prawie 1800 zł na jednego mieszkańca.
Pytani o tajemnicę sukcesu odpowiadamy: potrzebna jest logiczna i przejrzysta strategia działań, jasno sformułowane cele, dobra znajomość podstaw programowych i wytycznych związanych z wydawaniem europejskich funduszy. Gmina musi posiadać aktualne i spójne dokumenty prorozwojowe i efektywnie zorganizowane struktury zajmujące się przygotowaniem aplikacji projektowych.
Ważne jest także doświadczenie, a w Toruniu go nie brakuje. Potrafiliśmy skorzystać ze środków przedakcesyjnych. Powstał projekt „Gospodarka wodno-ściekowa” współfinansowany z programu ISPA. Ten ambitny projekt, którego realizacja wciąż trwa, zakładał rozbudowę sieci kanalizacyjnej, modernizację ujęcia wody i wymianę azbestowo-cementowych rur wodociągowych.
Już w przyjętej w 2002 roku Strategii rozwoju Torunia znalazło się wiele zapisów związanych ze zbliżającym się poszerzeniem Piętnastki. W styczniu 2003 roku w Urzędzie Miasta powołano nową jednostkę: Wydział Rozwoju i Projektów Europejskich, który miał koordynować zadania związane z przygotowywaniem i realizacją unijnych projektów. Przygotowano m.in. Plan Rozwoju Lokalnego, Lokalny Program Rewitalizacji, Zintegrowany Program Transportu Publicznego.
Gdy tylko Polska przystąpiła do Wspólnoty, do Torunia zaczęła płynąć poważna pomoc finansowa. Wiele zadań nie udałoby się bez niej zrealizować, realizacja innych trwałaby o wiele dłużej. Widocznym dowodem rozwoju Torunia, przy wsparciu UE, są nowe i modernizowane drogi i ulice. Największa kwota na tego typu inwestycje – 41,2 mln złotych – przeznaczona została na przebudowę drogi wylotowej w kierunku Warszawy. Dzięki unijnemu dofinansowaniu modernizowane są także „wylotówki” w kierunku Bydgoszczy (9,4 mln zł) i Olsztyna (14,7 mln zł). Budowa ważnej dla komunikacji wewnętrznej ulicy Ligi Polskiej wsparta została kwotą 8,6 mln. Dla mieszkańców istotna jest odnowa infrastruktury transportu publicznego – Unia dołoży do niej 4,5 mln zł.
Toruń to miasto kultury, trudno więc sobie wyobrazić, by zapomniano o inwestycjach w tym obszarze. Także one współfinansowane są z budżetu UE. W tym roku rozpocznie się budowa Centrum Sztuki Współczesnej, na którą z UE pozyskaliśmy 30 mln złotych. Trwa gruntowna modernizacja teatru lalek „Baj Pomorski”, który pod względem architektury stanie się jednym z najciekawszych obiektów teatralnych w Polsce. To kolejne 4,8 mln zł. Tuż obok teatru pięknieje Rynek Nowomiejski – na jego rewitalizację pozyskaliśmy ponad milion złotych.
W sumie w latach 2004-2006 w ramach Zintegrowanego Programu Rozwoju Regionalnego otrzymaliśmy prawie 52 mln złotych, a w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport – ok. 66 mln.
To oczywiście nie wszystko. Sukcesem zakończyły się nasze starania o dofinansowanie projektu „Gospodarka odpadami komunalnymi”. Fundusz Spójności przeznaczy na jego realizację 43 mln złotych. Projekt ten to ogromne korzyści dla środowiska. Powstanie nowoczesny system segregacji, utylizacji, bezpiecznego składowania odpadów i odzyskiwania surowców.
Unijne wsparcie to nie tylko inwestycje, lecz także programy społeczne, na które otrzymaliśmy 6-milionowe dofinansowanie. Wymienić trzeba projekt „Budowa systemu przepływu informacji o rynku pracy”. Lokalne instytucje działające na rzecz rynku pracy otrzymają pełną i aktualną informację o potrzebach kształcenia, przewidywanej sytuacji na rynku pracy czy oczekiwań pracodawców w zakresie kwalifikacji i umiejętności pracowników.
Toruń wspiera małe i średnie przedsiębiorstwa. Utworzony przez Gminę Toruński Fundusz Poręczeń Kredytowych udziela poręczeń podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą oraz organizacjom pozarządowym, ze szczególnym uwzględnieniem firm, które tworzą nowe miejsca pracy. Fundusz zajmuje się także bezpłatnym doradztwem finansowym i pomocą przy sporządzaniu biznesplanów, organizuje szkolenia dla lokalnych przedsiębiorców. Jego działalność przyczyniła się do powstania 70 nowych miejsc pracy i 20 nowych firm. We wrześniu 2005 r. Fundusz uzyskał dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w wysokości 5 mln złotych.
Gmina wspólnie z Toruńską Agencją Rozwoju Regionalnego S.A. realizuje także projekt pn. Toruński Park Technologiczny. Jego celem jest pobudzenie lokalnej przedsiębiorczości, przyciągnięcie inwestorów zewnętrznych i zapewnienie przedsiębiorcom korzystnych warunków do prowadzenia działalności gospodarczej. Całkowita wartość projektu wynosi ok. 6,5 mln zł, z czego 75% kosztów kwalifikowanych pochodzi z zasobów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Poza środkami strukturalnymi Toruń aktywnie ubiega się o dofinansowanie własnych projektów z innych źródeł zewnętrznych, takich jak np. Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweski Mechanizm Finansowy. W roku 2005 miasto przygotowało cztery duże aplikacje, obecnie w procedurze oceny znajdują się dwa projekty: „Termomodernizacja obiektów oświatowych na terenie miasta Torunia” oraz „Człowiek, środowisko, integracja”.
Nie zwalniamy tempa i przygotowujemy się do kolejnego okresu programowania 2007-2013. Będą to na pewno projekty infrastrukturalne związane z tworzeniem Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego, aplikacje związane z działaniami rewitalizacyjnymi na obszarze miasta, ale także zadania dotyczące podstawowego celu strategicznego Torunia, jakim jest rozwój kultury i turystyki. Postawiliśmy przed sobą bardzo ambitny cel – w 2016 roku chcemy zdobyć tytuł „Europejskiej Stolicy Kultury”. W ciągu czterech lat musimy przygotować wniosek wraz z programem kulturalnym, opracować hasło promujące wydarzenie, przygotować preliminarz budżetowy.
Pozyskanie tego tytułu to niepowtarzalna szansa na rozbudowę i unowocześnienie bazy kulturalnej, prezentację kulturowego i historycznego dziedzictwa Torunia w Europie, podkreślenie wagi kultury, sztuki i kreatywności.
Sądzimy, że wszystkie te działania przyniosą pożądany efekt, a Toruń będzie znany w Europie nie tylko jako miasto wpisane na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO, ale też jako miejsce „promieniowania” kultury i sztuki. n
Infrastruktura – Środowisko – Energia
Dodatek promocyjno-reklamowy do „RZECZPOSPOLITEJ”.
22 czerwca 2006 r.
Bydgoszcz-Toruń Metropolis – a European Development Area
Development of polycentric metropolises
Statement by Piotr Całbecki, Director, Development and European Projects Unit, Toruń City Office
In the enlargement referendum the inhabitants of Toruń expressed their support for Poland’s accession into the European Union. They saw our membership as a chance for the development of the city. Today, these expectations become real.
Toruń is one of the leading Polish cities and local governments in terms of the use of European Union assistance funds. Since 2000 we have received around 380 million PLN in aid, which constitutes nearly 1800 PLN per inhabitant. When asked about the secret of our success, we say that what is needed is a logical and coherent strategy, clearly defined objectives as well as good knowledge of the basis of the EU assistance programmes and guidelines for spending EU funding. A municipality must create coherent development programmes and establish effective structures capable of preparing project applications.
Another important thing is experience, which Toruń does not lack. Our „Water supply and sewage management” project, co-financed under the ISPA programme, shows that we knew how to use pre-accession funds. This ambitious project, which is currently under implementation, envisages development of sewerage system, upgrade of water intake station and replacement of asbestos-cement water supply pipelines.
We have included many provisions arising from the approaching EU enlargement already in the Development Strategy for Toruń adopted in 2002. In January 2003, we have created a Development and European Projects Unit in the Toruń City Hall whose main task is to coordinate preparation and implementation of EU projects. We have also drawn up the Local Development Plan, the Local Revitalization Plan and the Integrated Public Transport Programme.
Following Poland’s accession into the EU, Toruń begun to receive considerable financial assistance. The EU aid allowed for implementation of many projects which would otherwise not have been possible or which would have taken much longer to realize. Evidence for the EU-supported development of Toruń are new and upgraded roads and streets. The highest amount of EU funding allocated to road investments – 41.2 million PLN – has been committed to redevelopment of the exit road in the direction of Warsaw. Moreover, thanks to EU, we are modernizing two exit roads in the direction of Bydgoszcz (9.4 million PLN) and Olsztyn (14.7 million PLN). The city received also 8.6 million PLN in aid for construction of Liga Polska Street, which is an important element of the inner transportation network. Further 4.5 million PLN in EU grant was awarded for the improvement of the public transport infrastructure, that is for investments which are especially important for city residents.
Toruń is a city of culture and needs investments also in this area. Thanks to the EU assistance, this year we will launch construction of the Centre for Modern Art, co-financed by the EU with 30 million PLN. Currently, we are carrying out refurbishment works on „Baj Pomorski” puppet theatre, which will become one of the most architecturally interesting theatre buildings in Poland. This investment means further 4.8 million PLN. Over 1 million PLN in EU aid is also committed to revitalization of the New Town Market square located nearby the theatre.
In 2004-2006, the city was awarded nearly 52 million PLN under the Integrated Regional Development Programme and around 66 million PLN under the Sectoral Operational Programme – Transport.
But that is certainly not all. The city has successfully applied for co-funding of the „Municipal waste management” project and has been awarded a Cohesion Fund grant of 43 million PLN. Under this environmentally beneficial project, we will create a new system for waste segregation, utilization, safe storage and recycling.
Apart from investments, the European Union supports also social programmes, for which the city of Toruń has received a 6-million grant. Among the EU co-funded projects is the „Creation of the labour market information system” scheme thanks to which local labour market institutions will obtain complete and current information on educational needs, expected situation in the job market or required job skills.
Toruń supports small and medium enterprises. The city has established Toruń Credit Guarantee Fund which issues guarantees to business entities and non-governmental organisations, in particular to job-creating enterprises. The Fund provides gratuitous financial consulting, assists in creating business plans and organises trainings for local businesses. It’s activity led to creation of 70 jobs and 20 new companies. In September 2005, the Fund was awarded a European Union financial grant of 5 million PLN.
Together with Agencja Rozwoju Regionalnego SA, the municipality of Toruń is implementing a project entitled „Toruń Technological Park”. The project’s objective is to stimulate local entrepreneurship, attract external investors and ensure favourable conditions for business development. It’s total value amounts to around 6.5 million PLN. 75% of the project’s eligible costs will come from the European Regional Development Fund.
Apart from structural funds, Toruń is actively pursuing funding from other external sources, including the Financial Mechanism of the European Economic Area and the Norwegian Financial Mechanism. In 2005, the city prepared four large applications, of which the following two are under evaluation: „Thermomodernisation of educational facilities in Toruń” and „Man, environment, integration”.
But we do not slow down and are already preparing projects for the next programming period of 2007-2013. They will certainly include infrastructure investments related to the creation of the Bydgoszcz-Toruń Metropolitan Area, city revitalization activities as well as projects stemming from Toruń’s strategic aim which is cultural and tourist development. We have set a very ambitious goal for ourselves – in 2016 we would like to win the title of the „European Capital of Culture”. We have four years to prepare the application and a cultural programme, create a promotion slogan of the event and draw up a preliminary budget.
The „European Capital of Culture” title offers an exceptional opportunity to develop and modernize the city’s cultural basis, promote its cultural and historic heritage in Europe and emphasize the role of culture, art and creativity.
We believe that our activities will produce the desired effects and that Toruń will begin to be recognized in Europe not only as a city included in the UNESCO world cultural heritage list but also as a place which „emanates” with culture and art. n
